Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 27 czerwca 2017 r., (III SA/Gl 512/17).
Stan faktyczny
Spółka zajmuje się głównie handlem wyrobami budowlanymi, zaopatrzeniem składów budowlanych, obsługą firm wykonawczych oraz inwestycjami budowlanymi. Jest czynnym podatnikiem VAT. Zakres jej działalności nie obejmuje usług finansowych (udzielania finansowania). Podatniczka wskazała jednak, że udzieliła pożyczki oprocentowanej z własnych środków obrotowych spółce należącej do tej samej grupy kapitałowej. Nie wyklucza też, że będzie udzielała ich także w przyszłości, również firmom spoza grupy kapitałowej. Jej zamiarem nie jest jednak prowadzenie regularnej działalności finansowej. Działalność w zakresie udzielania pożyczek traktuje jako działalność poboczną i sporadyczną.
Spółka zapytała czy udzielenie pożyczki, w sytuacji gdy nie ma zamiaru prowadzić regularnej działalności finansowej, stanowi czynność dokonaną sporadycznie w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT. Chodzi o to, czy będzie zobowiązana do odrębnego ustalania wysokości naliczonego VAT podlegającego odliczeniu, z uwagi na wystąpienie sprzedaży zwolnionej.
Fiskus odpowiedział, że udzielanie pożyczek podmiotom trzecim w związku z zagospodarowaniem wolnych środków pieniężnych za wynagrodzeniem nie może być traktowane jako incydentalne. Otrzymanie odsetek jest bowiem bezpośrednią, stałą i konieczną konsekwencją działalności opodatkowanej. Czynność udzielenia pożyczki podmiotom z grupy kapitałowej, jak i spoza niej, jest działaniem, które generuje przychody u wnioskodawcy. W ocenie urzędników bez znaczenia pozostaje to, że spółka, udzielając pożyczek, będzie angażowała niewielką część swojego majątku. W związku z tym obrót z tytułu udzielania pożyczek, zadaniem fiskusa, powinien być uwzględniony w mianowniku proporcji z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. Świadczone usługi w zakresie udzielania pożyczek nie spełniają wymagań do uznania ich za czynności dokonywane sporadycznie, w związku z tym kwoty należne z tytułu ich udzielenia należy uwzględniać przy wyliczaniu proporcji.
Spółka zaskarżyła interpretację i najpierw wygrała przed WSA w Gliwicach. To korzystne dla niej orzeczenie skasował jednak NSA. Jego zdaniem, w sprawie pominięto fakt udzielenia także dwóch pożyczek pracownikom. W tej sytuacji, jego zdaniem, nie można uznać, że sporna czynność miała charakter jednorazowy. Przy ponownym rozpoznaniu spraw NSA nakazał też rozważyć, czy decyzja o udzieleniu pożyczki była uzasadniona innymi względami niż sam zysk w postaci odsetek.
