Rozwiązania w zakresie jednolitego pliku kontrolnego mają służyć usprawnieniu i zautomatyzowaniu wymiany informacji podatkowej pomiędzy podatnikami i administracją skarbową. W założeniu, wdrożenie JPK miało przyczynić się do skrócenia i zmniejszenia uciążliwości kontroli podatkowych, a Ministerstwu Finansów służyć jako jedno z narzędzi uszczelniających system podatkowy (głównie w VAT). Dzięki pozyskiwanym szczegółowym informacjom resort finansów ma możliwość pełniejszej analizy rozliczeń podatkowych przy użyciu narzędzi informatycznych, a zwiększona transparentność i szybki dostęp do danych umożliwia administracji skarbowej efektywne korzystanie ze środków tzw. oddziaływania miękkiego wobec podatników, u których pojawiają się potencjalne błędy.
Cel jest szczytny a koncepcji wieszczy się sukces. Jednak – jak pokazują ponadroczne doświadczenia – droga do celu, choć może się wydawać usłana różami, nie jest pozbawiona cierni. Składanie JPK okazało się dla podatników kosztowne (koszty budowy i utrzymania rozwiązań systemowych) i pracochłonne (comiesięczne sprawdzanie detalicznych informacji, a następnie weryfikacja w odpowiedzi na mailowe zawiadomienia administracji skarbowej o wykryciu potencjalnych błędów). Z kolei Ministerstwo Finansów boryka się nie tylko z problemem efektywnego wykorzystania ogromu pozyskiwanych danych, ale także z dostrzegalnymi brakami czy nierzetelnością informacji przedstawianej w plikach.
Do stycznia 2018 r., tj. planowanego wprowadzenia zmian w pliku JPK_VAT, pozostało jeszcze kilka miesięcy. W tym okresie resort finansów powinien z uwagą analizować wnioski, postulaty i oczekiwania podatników zgłoszone w procesie konsultacyjnym w sprawie zmian w JPK_VAT, oczywiście uwzględniając przy tym własne cele w zakresie zwiększenia efektywności kontroli rozliczeń i uszczelniania systemu podatkowego. Wyciągnięcie właściwych wniosków z błędów przeszłości, w powiązaniu z twórczą dyskusją zainteresowanych uczestników tego procesu (fiskus, podatnicy, dostawcy rozwiązań), pozwoli ocenić potencjalne korzyści jak i zagrożenia płynące z wprowadzenia zmian w obszarze raportowania JPK_VAT.
Igor Roman, Starszy Menedżer w Zespole Tax Management Consulting, Deloitte Doradztwo Podatkowe
