Nowoczesne technologie sprzyjające oszczędności w zużyciu energii stają się w ostatnich latach szczególnie popularne w budownictwie mieszkaniowym. W konsekwencji, wzrasta zapotrzebowanie usługi montażu instalacji pozwalających na pozyskanie i wykorzystanie słonecznej energii cieplnej. Firmy świadczące takie usługi mają jednak wiele wątpliwości co do kwalifikacji i opodatkowania wykonywanych czynności. Chodzi m.in. o zastosowanie właściwej stawki VAT do usług montażu w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych kolektorów fotowoltaicznych pozwalających na uzyskanie, a następnie wykorzystanie energii cieplnej w instalacji wodnej znajdującej się w takim budynku.

Podstawowa stawka VAT wynosi obecnie 23 proc. Jak jednak stanowi art. 42 ust. 12 ustawy o VAT, do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stosuje się stawkę w wysokości 8 proc. Jej zastosowanie wymaga łącznego dochowania poniższych warunków:

- usługi polegają na dostawie, budowie, remoncie, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowie obiektów budowlanych lub ich części, oraz

- obiekty te lub ich części są zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w PKOB w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w PKOB w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Do takich obiektów nie zalicza się przy tym:

- budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2,

- lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

Montaż kolektorów solarnych można uznać za jedną z czynności wskazanych w art. 41 ust. 12 (budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja, przebudowa). Jeśli zatem czynność ta wykonywana jest w budynku spełniającym warunki uznania go za obiekt objęty społecznym programem mieszkaniowym, to wtedy świadczona przez podatnika usługa jest opodatkowana 8-proc. stawką VAT. Na taką kwalifikację wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 24 lipca 2017 r. (0113-KDIPT1-1.4012.249.2017.2.ŻR). Uznał w niej, że montowanie kolektorów solarnych na dachach budynków mieszkalnych, jednorodzinnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m2 należy opodatkować stawką VAT w wysokości 8 proc.

Stawka taka będzie jednak właściwa wyłącznie w stosunku do robót wykonywanych w bryle budynku zaliczanego do obiektów społecznego budownictwa mieszkaniowego. Jeżeli zatem instalacje solarne będą montowane poza takimi obiektami, bądź w budynkach innych niż uznawane za objęte społecznym programem mieszkaniowym, to właściwa będzie stawka 23 proc. Jeżeli natomiast roboty są wykonywane w budynkach mieszkaniowych przekraczających wymagane limity powierzchni, to preferencyjną stawkę podatku stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Autor jest doradcą podatkowym