Miejsce opodatkowania VAT usług: rozliczenie nadzoru budowlanego za granicą

Miejsce świadczenia usług dotyczących nieruchomości położonej nad Sekwaną znajduje się na terytorium Francji. Nie podlega ono zatem opodatkowaniu VAT w Polsce.

Publikacja: 06.08.2015 06:20

Foto: www.sxc.hu

Na zlecenie polskiej firmy (głównego wykonawcy) świadczymy usługi nadzoru budowlanego na nieruchomości (budowa centrum handlowego) położonej we Francji. Jaką stawkę VAT powinniśmy stosować do opodatkowania tych usług? W której pozycji deklaracji VAT należy je wykazywać? – pyta czytelnik.

Opodatkowaniu VAT w Polsce podlega między innymi odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A contrario – nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem w Polsce odpłatne świadczenie usług poza jej terytorium.

Decyduje położenie obiektu

O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. art. 28a–28o ustawy o VAT oraz § 3–4 rozporządzenia ministra finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (DzU poz. 1656). Przepisy te przewidują szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Miejscem świadczenia takich usług jest miejsce położenia nieruchomości (zob. art. 28e ustawy o VAT). Co istotne, z przepisów wprost wynika, że do usług związanych z nieruchomościami należą, między innymi, usługi nadzoru budowlanego. A zatem miejscem świadczenia usług nadzoru budowlanego jest na podstawie art. 28e ustawy o VAT miejsce położenia nieruchomości, których te usługi dotyczą.

Powoduje to, że miejsce świadczenia usług nadzoru budowlanego dotyczących nieruchomości położonej we Francji znajduje się na terytorium Francji, czyli poza terytorium Polski. Świadczenie tych usług nie podlega zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

Według francuskich stawek i zasad

Nie oznacza to, że świadczenie tych usług nie podlega opodatkowaniu VAT w ogóle. Ich świadczenie podlega bowiem opodatkowaniu VAT we Francji, na zasadach określonych francuskimi przepisami (w tym według francuskiej stawki VAT właściwej dla tych usług; najprawdopodobniej jest to stawka 20 proc.). To właśnie brzmienie francuskich przepisów decyduje również o tym, czy w przedstawionej sytuacji podatnikiem z tytułu świadczenia przedmiotowych usług jest firma świadcząca usługę nadzoru (czytelnik) czy – jako nabywca – polska firma będąca głównym wykonawcą.

Jakie dane na fakturze

Tylko w tej drugiej sytuacji (tzn. gdy podatnikiem jest nabywca) usługi, o których mowa, powinny być dokumentowane przez czytelnika polskimi fakturami (bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz z wyrazami „odwrotne obciążenie" – zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 oraz art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT). Gdy bowiem miejsce świadczenia usług przez polskich podatników znajduje się na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego, polskie przepisy o wystawianiu faktur stosuje się pod warunkiem, że osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca (zob. art. 106a ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o VAT; drugim warunkiem jest, aby nabywca nie wystawiał faktury w ramach tzw. samofakturowania). W pierwszym przypadku, tj. jeżeli obowiązek rozliczenia francuskiego VAT obciąża czytelnika, polskie przepisy o wystawianiu faktur nie mają zastosowania. Gdyby taki scenariusz miał miejsce w przedstawionym stanie faktycznym, świadczone usługi nadzoru budowlanego czytelnik powinien dokumentować na zasadach określonych przepisami francuskimi (np. francuskimi fakturami).

W pozycji 11 deklaracji VAT

Jak wynika z objaśnień do deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D (obecnie objaśnienia te stanowią załącznik nr 4 do rozporządzenia ministra finansów z 18 czerwca 2015 r. w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług – DzU poz. 914) sprzedaż poza terytorium kraju (czyli dostawy towarów oraz świadczenie usług, których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju) wykazywane są w poz. 11 (a czasem – co jednak nie dotyczy świadczenia usług związanych z nieruchomościami – również w poz. 12) deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki (warunki te wynikają z objaśnień do deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D):

1) sprzedaż ta uprawnia podatnika do odliczania w kraju podatku naliczonego od dotyczących tej sprzedaży zakupów (na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT) lub zwrotu podatku (na podstawie art. 87 ust. 5 ustawy o VAT),

2) sprzedaż nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej (dla celów VAT) poza terytorium kraju.

Jeżeli choćby jeden z tych warunków nie jest spełniony, to sprzedaży poza terytorium kraju nie wykazuje się w składanych w Polsce deklaracjach VAT >patrz tabela.

Pierwszy z tych warunków jest w przedstawionej sytuacji spełniony. Świadczenie usług nadzoru budowlanego jest w Polsce opodatkowane, a więc świadczenie takich usług za granicą uprawnia do odliczania podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT. W tej sytuacji istnienie obowiązku wykazywania świadczenia tych usług w polskich deklaracjach VAT zależy od tego czy usługi te czytelnik świadczy w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej (dla celów VAT) poza terytorium kraju, czyli – w uproszczeniu – jako zarejestrowany francuski podatnik VAT. Jeżeli tak, to usług nadzoru budowlanego, o których mowa, czytelnik nie powinien wykazywać w składanych w Polsce deklaracjach VAT. W przeciwnym razie (w tym, jeżeli, nie rejestrując się jako francuski podatnik VAT, czytelnik narusza francuskie przepisy) świadczenie tych usług czytelnik powinien wykazywać w poz. 11 deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D.

Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów