VAT: obiad dla kadry administracyjnej też bez podatku - wyrok WSA

Wydawanie posiłków w stołówkach szkolnych czy przedszkolnych dla uczniów, nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych w ogóle nie podlega opodatkowaniu VAT.

Publikacja: 31.07.2019 06:00

VAT: obiad dla kadry administracyjnej też bez podatku - wyrok WSA

Foto: 123RF

W styczniu 2019 r. gmina wystąpiła o interpretację w zakresie VAT. Chodziło o obowiązek naliczenia podatku z tytułu usług sprzedaży posiłków na rzecz dzieci (uczniów), pracowników pedagogicznych i administracyjnych w stołówkach szkolnych.

Czytaj także: Darmowe posiłki dla osób pracujących po godzinach a podatek

We wniosku o interpretację gmina wskazała, że jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT. Od 1 stycznia 2017 r. w ramach przeprowadzonej centralizacji rozliczeń podatku VAT rozlicza się łącznie ze wszystkimi podległymi jednostkami budżetowymi. Wśród nich są jednostki budżetowe – szkoły, w których funkcjonują stołówki. Podkreśliła, że rodzice są obciążani jedynie kosztami tzw. „wsadu do kotła". Z wniosku wynikało ponadto, że pracownicy szkoły są obciążani ceną ryczałtową za posiłek ustaloną średnio na poziomie ok. półtorakrotności ceny dla ucznia. Od czasu wdrożenia centralizacji sprzedaż posiłków jest uwzględniana w deklaracjach VAT gminy. Przy czym sprzedaż na rzecz uczniów i dzieci oraz nauczycieli jest objęta zwolnieniem, a sprzedaż na rzecz pracowników niepedagogicznych jest objęta stawką 8 proc. Gmina uważała jednak, że w tym zakresie nie powinna być podatnikiem VAT.

Fiskus odpowiedział, że gmina jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącym działalność gospodarczą. W jej przypadku nie znajdzie zastosowania wyłączenie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Zatem, usługi stołówkowe na rzecz uczniów szkół, pracowników pedagogicznych i administracyjnych zasadniczo podlegają opodatkowaniu VAT.

Z tym zastrzeżeniem, że zdaniem urzędników zapewnianie posiłków na rzecz dzieci (uczniów) oraz pracowników pedagogicznych korzysta z art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a ustawy o VAT. Preferencją tą nie jest jednak objęta sprzedaż posiłków na rzecz pracowników niepedagogicznych, ponieważ te nie są usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą. W konsekwencji podlegają 8 proc. stawce VAT.

Gmina nie była zadowolona z takiej wykładni ustawy o VAT. Zaskarżyła interpretację i wygrała. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zgodził się ze skarżącą, że nie jest ona podatnikiem w zakresie sprzedaży obiadów w stołówce szkolnej gdyż w tym względzie realizuje jako organ władzy publicznej, zadania własne z zakresu edukacji publicznej.

WSA podkreślił, że takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie zarówno krajowym, jaki i unijnym. Wynika z niego m.in. że gmina nie będzie podatnikiem VAT realizując zadania w zakresie edukacji w postaci organizacji: stołówek szkolnych, wypoczynku dzieci i młodzieży, uczestnictwa dzieci i młodzieży w widowiskach artystycznych i nauce pływania oraz uczestnictwa dzieci i młodzieży w wymianie międzynarodowej.

W konsekwencji gmina dokonuje sprzedaży obiadów w stołówce w ramach realizacji zadań własnych. I choć poobierane są z tego tytułu opłaty, to nie mają one charakteru komercyjnego. W cenie ujęte są jedynie koszty zakupu produktów niezbędnych do przygotowania obiadów, a ich wysokość jest ustalana przez dyrektora szkoły w porozumieniu z jednostką prowadzącą szkołę.

WSA dodał, że krąg korzystających ze stołówki jest ściśle oznaczony. Z posiłków oferowanych w stołówkach szkolnych korzystają, poza uczniami, także nauczyciele oraz pracownicy szkoły. Niemniej, w ocenie sądu zapewnienie wyżywienia dla tej grupy osób należy uznać za świadczenia ściśle związane za czynnościami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegającymi na ich żywieniu. Mają one charakter pomocniczy. I nie ma podstaw do różnicowania usług stołówkowych świadczonych na rzecz nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych. Zakres czynności wykonywanych przez pracowników administracyjnych mimo, że nie podlega na bezpośrednim prowadzeniu zajęć edukacyjnych, pozostaje ściśle związany z działalnością edukacyjną. W związku z powyższym, skoro obrót z tytułu sprzedaży posiłków w stołówce szkolnej nie podlega opodatkowaniu VAT, to nie można twierdzić, że w tym zakresie ma zastosowanie zwolnienie z art. 43 ustawy o VAT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 25 czerwca 2019 r.

Sygnatura akt: I SA/Gd 895/19

komentarz eksperta

Klaudia Zawada, konsultant podatkowy w kancelarii Martini i Wspólnicy

Gminy od dłuższego czasu próbują ustalić swój status w zakresie opodatkowania sprzedaży posiłków w szkołach. Organy podatkowe, co do zasady, utrzymują stanowisko, że sprzedaż obiadów objęta jest zakresem VAT, przy czym od opodatkowania zwolnione jest jedynie świadczenie wspomnianych usług na rzecz uczniów i nauczycieli. Sprzedaż posiłków dla pracowników administracyjnych podlega natomiast opodatkowaniu 8 proc. stawką VAT. W ostatnim czasie kształtuje się konsekwentna linia orzecznicza sądów administracyjnych, zgodnie z którą sprzedaż posiłków przez gminy nie podlega opodatkowaniu VAT, bez względu na to, kto jest świadczeniobiorcą. W przypadku świadczenia usług na rzecz uczniów i pracowników pedagogicznych, stanowisko to wywołuje implikacje głównie formalne, polegające na zredukowaniu obowiązku związanego z raportowaniem sprzedaży posiłków dla celów VAT – sprzedaż obiadów na rzecz tych podmiotów organy podatkowe uważały bowiem za czynność zwolnioną od VAT. W przypadku sprzedaży posiłków dla pracowników administracyjnych kształtująca się linia orzecznicza wywołuje znaczne skutki, bowiem oznacza faktyczną różnicę w wysokości opodatkowania. Biorąc pod uwagę przedmiotowy wyrok WSA w Gdańsku i inne wyroki sądów administracyjnych, w których uchylają one interpretacje indywidualne, organy podatkowe powinny dostosować przyjmowane stanowisko do orzecznictwa sądów.

W styczniu 2019 r. gmina wystąpiła o interpretację w zakresie VAT. Chodziło o obowiązek naliczenia podatku z tytułu usług sprzedaży posiłków na rzecz dzieci (uczniów), pracowników pedagogicznych i administracyjnych w stołówkach szkolnych.

Czytaj także: Darmowe posiłki dla osób pracujących po godzinach a podatek

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona