Obowiązkowy split payment dla niektórych firm

Split payment to model podzielonej płatności za transakcję opodatkowaną podatkiem VAT. Nabywca dokonuje płatności za fakturę zakupu za pomocą tzw. komunikatu przelewu na rachunek rozliczeniowy sprzedawcy, który następnie dzielony jest na kwotę netto i kwotę VAT, która trafia na specjalny rachunek VAT utworzony do tego konta. Split payment ma zastosowanie wyłącznie w transakcjach pomiędzy firmami (B2B). Nie stosują go natomiast podatnicy dokonujący transakcji firma–osoba prywatna (B2C).

Czytaj także:

Split payment: przymusowa podzielona płatność

Zmiany od 1 września 2019 r.

Wdrożenie w lipcu 2018 r. podzielonej płatności nie wskazywało na obowiązek jego stosowania. Podatnicy mieli jedynie prawo do dokonywania podzielonej płatności. Najnowszy projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług zakłada wprowadzenie obowiązkowego split payment dla niektórych branż. Oznacza to, że część podatników od 1 września 2019 roku będzie musiała stosować bezwzględnie tę metodę płatności.

Co z odwrotnym obciążeniem

Jak wskazuje projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązkowy split payment nie będzie dotyczył wszystkich podatników, a jedynie wybranej grupy. Zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 108a ust. 1b ww. ustawy obligatoryjnie metodę podzielonej płatności będą musieli stosować podatnicy, którzy dokonują transakcji wymienionych w nowym załączniku nr 15 ustawy o VAT, który zostanie wprowadzony wraz z nowelizacją. Są to m.in.:

- sprzedaż stali;

- sprzedaż komputerów i pozostałych maszyn do automatycznego przetwarzania danych oraz części i akcesoriów do nich (PKWiU 26.20.1);

- sprzedaż telefonów komórkowych (w tym smartfonów) dla sieci komórkowych lub innych sieci bezprzewodowych (PKWiU 26.30.22.0); (...)

- sprzedaż wraków przeznaczonych do złomowania (z wyłączeniem statków i pozostałych konstrukcji pływających);

- roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych;

- roboty związane z wykonywaniem instalacji gazowych, elektrycznych, cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych;

- roboty tynkarskie, betoniarskie, malarskie;

- roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych.

Nadtytuł Obowiązek stosowania

Kategorie czynności i podatników

Artrtykuł 1 ust. 10 projektu nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza art. 108a ust. 1a, zgodnie z którym: „Przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z faktury dokumentującej transakcje określone w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności".

Uwaga! W znowelizowanej ustawie o VAT zostaną uchylone załączniki nr 11, 13 i 14 dotyczące odwrotnego obciążenia i zastąpi je załącznik nr 15. Oznacza to, że obowiązkowe stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczyło podatników, którzy do tej pory stosowali odwrotne obciążenie krajowe przy sprzedaży niektórych towarów i usług.

Płatność za fakturę powyżej 15 000 zł

Obowiązek stosowania split payment będzie dotyczył wyłącznie transakcji, których wartość wynosi 15 000 zł lub ją przekracza. Transakcje, których wartość jest niższa, będą dokonywane na zasadach ogólnych – bez konieczności stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Limit ten jest zbieżny z limitem dotyczącym płatności gotówkowych.

Czytamy o tym w uzasadnieniu do projektu ustawy:

„(...) obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczyć będzie transakcji, które z uwagi na wartość podlegają – w myśl przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców – obowiązkowemu uregulowaniu przelewem bankowym. (...) Przyjęta wartość 15 000 zł jest zbieżna z limitem transakcji wskazanym w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, czyli limitem po przekroczeniu którego przedsiębiorcy są obowiązani do dokonania płatności za daną transakcję za pośrednictwem rachunku bankowego".

Przykład 1.

Pan Paweł nabył usługę budowlaną, której wartość nie przekracza 15 000 zł. Czy obowiązkowa jest zapłata za fakturę z użyciem mechanizmu split payment?

Nie, z uwagi na fakt, że wartość transakcji jest mniejsza niż 15 000 zł, pan Paweł nie musi stosować podzielonej płatności, jednak ma takie prawo.

Przykład 2.

Pani Aneta nabyła stal o wartości 15 000 zł. Czy ma ona obowiązek zapłaty za fakturę z wykorzystaniem split payment?

Tak, jeżeli wartość transakcji wynosi co najmniej 15 000 zł, wówczas nabywca ma obowiązek zastosowania przelewu z podzieloną płatnością.

Obowiązek zamieszczenia informacji na fakturze

Nowelizacja ustawy o VAT to zbiór zmian dla podatników dokonujących sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych obowiązkową podzieloną płatnością. Ustawodawca nie pominął również kwestii dotyczącej wystawiania faktur. Zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 106e ust. 1 pkt 18 znowelizowanej ustawy podatnik dokonujący transakcji wymienionej w załączniku 15 do ustawy, której wartość przekracza 15 000 zł, jest zobowiązany zamieścić na fakturze sprzedaży adnotację „mechanizm podzielonej płatności". W związku z tym podatnicy, którzy dokonują sprzedaży stali lub świadczą usługi budowlane objęte do tej pory odwrotnym obciążeniem, będą zobowiązani zastąpić adnotację o odwrotnym obciążeniu informacją o stosowaniu metody podzielonej płatności.

Przykład 3.

Pan Marek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest sprzedaż stali. W październiku 2019 roku dokona dla firmy ABC sprzedaży stali, której wartość będzie wynosiła 21 000 zł. Czy pan Marek będzie zobowiązany do zamieszczenia na fakturze VAT adnotacji dotyczącej metody podzielonej płatności?

Tak, jak wynika z projektu nowelizacji ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży z załącznika 15, której wartość przekracza 15 000 zł, będą zobowiązani do zamieszczenia adnotacji „mechanizm podzielonej płatności" na wystawianej fakturze sprzedaży.

Koszty uzyskania przychodów

Projekt wprowadza również zmiany w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz osób prawnych dotyczących kosztów uzyskania przychodów. Za koszt podatkowy nie będzie można uznać zakupu firmowego, jeżeli nabywca był zobowiązany dokonać przelewu, stosując split payment, ale tego nie zrobił. Wówczas taki wydatek w całości nie będzie stanowił kosztu uzyskania i konieczne będzie skorygowanie zapisu w ewidencji w okresie, w którym została dokonana płatność bez użycia mechanizmu podzielonej płatności.

Uwaga! Zgodnie z projektem nowelizacji zostanie zmienione również brzmienie art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na skutek czego do kosztów podatkowych nie zalicza się wydatków, jeżeli płatność: „(...) została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonym w art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku transakcji, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do tej ustawy".

Przykład 4.