Jeżeli chodzi o powstawanie prawa do odliczenia w przypadkach, gdy faktura ulegnie zniszczeniu lub zagubieniu i zostaje wystawiony duplikat faktury (zakładając, że obowiązek podatkowy powstał u sprzedawcy przed lub w momencie wystawienia faktury, która uległa zniszczeniu lub zaginęła), można zatem rozważyć dwa scenariusze.
Przesyłka może się zgubić na poczcie...
Pierwszy z nich ma zastosowanie, jeżeli egzemplarz faktury przeznaczony dla nabywcy ulegnie zniszczeniu lub zaginie zanim zostanie otrzymany przez nabywcę. W takich przypadkach otrzymanie duplikatu wywołuje takie same skutki jak otrzymanie faktury pierwotnej, a więc najczęściej skutkuje powstaniem prawa do odliczenia (zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT). W takich przypadkach odliczenie jest możliwe, co do zasady, w okresie rozliczeniowym otrzymania duplikatu. Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem mogą być interpretacje Izby Skarbowej w Warszawie z 14 października 2014 r. (IPPP2/443-732/14-2/KBr) czy z 20 października 2014 r. (IPPP1/443-1082/14-2/JŻ). Jak czytamy w drugiej ze wskazanych interpretacji, „prawo spółki do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – zgodnie z art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy o VAT – powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy dotyczący danej transakcji, przy czym nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym spółka otrzyma duplikat faktury dokumentujący daną dostawę towarów i świadczenie usług".
...albo już po dostarczeniu
Drugi ze scenariuszy ma zastosowanie, jeżeli egzemplarz faktury przeznaczony dla nabywcy ulega zniszczeniu lub zaginie po otrzymaniu go przez nabywcę. Wówczas otrzymanie duplikatu nie wpływa na okres rozliczeniowy powstania prawa do odliczenia. Okresem tym pozostaje okres rozliczeniowy otrzymania przez nabywcę pierwotnego egzemplarza faktury. W takich przypadkach z prawa do odliczenia podatnicy najczęściej mogą korzystać w drodze korekty deklaracji VAT złożonej za okres rozliczeniowy otrzymania egzemplarza faktury, który uległ zniszczeniu lub zaginął.
Jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 września 2014 r. (ILPP4/ 443-311/14-4/BA), „Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych duplikatów faktur (służących odtworzeniu otrzymanych przez niego faktur »pierwotnych«), jednak w terminach ustalonych zgodnie z art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy, czyli w terminie, w którym nabył te towary, powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do tych towarów oraz otrzymał fakturę »pierwotną«. Zatem postępowanie zainteresowanego, polegające na odliczeniu podatku naliczonego z otrzymanych duplikatów faktur w deklaracji VAT-7 w miesiącu, w którym otrzyma on duplikaty faktur VAT, należy uznać za nieprawidłowe".
W której deklaracji
W przedstawionej sytuacji podatnik nie otrzymał faktury, której duplikat został wystawiony (wcześniejsze otrzymanie przez niego faktury pro forma nie ma znaczenia). Mamy zatem do czynienia z pierwszym ze wskazanych scenariuszy. Oznacza to, że podatek naliczony z duplikatu podatnik może odliczyć w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2015 r. W grę wchodzi również odliczenie podatku z tej faktury w deklaracji VAT-7 za lipiec lub sierpień 2015 r. (na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).
Jak czytamy w cytowanej powyżej interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 20 października 2014 r. (IPPP1/443-1082/14-2/JŻ), „jeżeli wnioskodawca nie odliczy podatku naliczonego w miesiącu, w którym spełnione zostaną wszystkie przesłanki warunkujące skorzystanie z tego prawa – na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy – będzie miał możliwość zrealizowania prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, następujących po okresie, w którym spółka nabędzie prawo do odliczenia, tj. po miesiącu, w którym spółka otrzyma duplikat faktury dokumentujący daną dostawę towarów i świadczenie usług".
