VAT: fiskus nie pomoże przedsiębiorcom

Skoro urzędnicy wymagają od przedsiębiorców dokładnego sprawdzenia kontrahentów, to powinni dać im narzędzia i sami weryfikować wiarygodność wskazanych firm. Taka weryfikacja na wniosek podatnika zwalniałaby go z ryzyka popadnięcia w podatkowe długi, gdy okaże się, że kontrahent wykorzystał transakcję do wyłudzenia VAT i zniknął.

Taki wniosek zgłaszają przedstawiciele przedsiębiorców Pracodawcy RP w ramach prac nad projektem ustawy o krajowej administracji podatkowej.

Co trzeba sprawdzić

Przedstawiciele Ministerstwa Finansów deklarują, że dostrzegają problem, ale jednocześnie dystansują się od tego rozwiązania.

Podatnika VAT można pozbawić odliczenia podatku, gdy organy podatkowe udowodnią, że wiedział, iż kontrahent był oszustem, albo gdy powinien o tym wiedzieć.

W tym drugim przypadku chodzi o wykazanie, że przedsiębiorca dochował należytej staranności w sprawdzeniu partnera biznesowego, biorąc pod uwagę okoliczności danej transakcji.

– Największym problemem okazuje się to, że gdy dojdzie do podatkowego nadużycia, urzędnicy zawsze twierdzą, że podatnik nie wykazał się dostateczną starannością w weryfikacji osób, z którymi podpisał umowę, które później okazały się nieuczciwe – mówi Michał Roszkowski, radca prawny i doradca podatkowy, partner w Accreo.

Ekspert wyjaśnia, że nawet jeśli przedsiębiorca sprawdził wszystkie publicznie dostępne informacje o kontrahencie i kiedyś już z nim współpracował, to i tak zdaniem urzędników mógł zrobić za mało. Urzędnicy przyjmują bowiem, że jeśli w łańcuchu wielu transakcji choć jedna była nieuczciwa, to skażony jest cały ten łańcuszek.

– Spotkałem się np. z zarzutem, że podatnik nie sprawdził dostawcy swojego dostawcy, co jest zupełnie irracjonalne, bo gdyby nabywcy znali dostawcę swoich dostawców, mogliby kupić towar bezpośrednio od niego. Takich informacji się nie ujawnia – tłumaczy mec. Roszkowski. Do pomysłu weryfikacji kontrahentów odnosi się z rezerwą.

MF stawia na kontrole

– Problem dotyczy i dotyczył towarów, na które marża jest niewielka, ale transakcje częste i na wysokie kwoty. Potencjalnych firm do weryfikacji byłoby bardzo dużo, a sprawdzanie musiałoby być bardzo szybkie. Nie sądzę, by ministerstwo chciało odciągać pracowników od regularnych kontroli, by zajmowali się taką weryfikacją – tłumaczy Michał Roszkowski.

Ministerstwo Finansów twierdzi, że oszustów wyeliminują skuteczne kontrole.

Łukasz Czucharski - ekspert podatkowy Pracodawców