Rz: Fiskus coraz chętniej korzysta z przyznanych mu uprawnień i wykreśla firmy z rejestru VAT. Co to oznacza dla wykreślonego podatnika i jego kontrahentów?
Beata Złotek: Wykreślony podatnik traci status podatnika VAT, co oznacza, że faktury, które dalej wystawia, mogą zostać uznane za „puste". Od takich faktur trzeba odprowadzić podatek do zapłaty zgodnie z art. 108 ustawy o VAT. Wykreślony podatnik nie może też odliczać podatku naliczonego – prawo to przysługuje bowiem tylko zarejestrowanym podatnikom VAT. Co istotne, organy podatkowe nie muszą informować podatnika o skreśleniu go z rejestru. Dlatego może dojść do sytuacji, w której przedsiębiorca, nie zdając sobie sprawy ze zmiany swojego statusu w rejestrze, w dalszym ciągu wystawia faktury kontrahentom. A to z kolei stwarza pewne ryzyko przy rozliczaniu podatku przez tych kontrahentów.
Czy ma znaczenie, że w momencie wystawiania faktury podatnik był jeszcze zarejestrowany?
Podatek odliczony z faktury wystawionej przez „nie VAT-owca" jest często kwestionowany przez urzędników, ale nie zawsze słusznie. Możliwe jest odliczenie podatku naliczonego z faktury wystawionej przez kontrahenta wykreślonego z rejestru podatników VAT, nawet jeśli został on wykreślony z rejestru VAT po wykonaniu usługi czy dostawie towarów. Warunek, jaki musi być spełniony, jest taki, że kontrahent ten rzeczywiście istnieje oraz że wskazana w fakturze transakcja faktycznie się zdarzyła. Zgodnie z wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-438/09 sam fakt braku rejestracji kontrahenta dla potrzeb VAT, w sytuacji, gdy nie ma wątpliwości co do faktycznego wykonania usługi lub dostawy towaru, nie może stanowić podstawy do ograniczenia prawa do odliczenia VAT naliczonego. Wykreślenie jednego podmiotu z rejestru VAT nie może zatem odebrać innym podmiotom możliwości odliczenia.
Czy na podatniku VAT ciąży jakiś oficjalny obowiązek do sprawdzania kontrahentów?
