Gmina wystawi fakturę jeśli przerzuca koszty na najemców lokali - wyrok NSA

Samorząd, który przenosi na najemców lokali użytkowych opłatę za śmieci, musi opodatkować taką czynność stawką właściwą dla najmu.

Publikacja: 09.06.2017 07:42

Gmina wystawi fakturę jeśli przerzuca koszty na najemców lokali - wyrok NSA

Foto: Fotorzepa, Sławomir Mielnik

Naczelny Sąd Administracyjny przesądził kolejny spór związany z gminną gospodarką odpadami komunalnymi. Z rozstrzygnięcia wynika, że czasami pobór opłaty śmieciowej może się wiązać z koniecznością rozliczenia VAT.

Kanwą sporu w tym przypadku była interpretacja. Z wnioskiem wystąpił zakład budżetowy, którego podstawowym zadaniem jest administrowanie gminnym zasobem lokalowym i nieruchomościami. Zakład podkreślił, że jedynie zarządza nieruchomościami, których właścicielem jest gmina. Jako podatnik VAT wystawia dla najemców lokali użytkowych faktury zgodnie z zawartymi umowami najmu, w których obciąża ich opłatami za czynsz i media.

Zakład zwrócił uwagę na nowelizację ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. W jej wyniku właściciele poszczególnych nieruchomości położonych na terenie danej gminy mają obowiązek ponoszenia na rzecz gminy opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Wnioskodawca tłumaczył, że to on, reprezentując właściciela nieruchomości komunalnych, które zostały wynajęte, będzie sporządzać deklaracje i uiszczać opłaty za gospodarowanie śmieciami, których koszt powinien ponosić najemca lokalu. Za lokale użytkowe we wspólnotach mieszkaniowych deklaracje będzie składała wspólnota i przenosiła koszt za lokale gminne na właściciela (tj. gminę). W przypadku gminnych lokali użytkowych aneksem do umów zniesione zostanie obciążenie najemców z tytułu wywozu nieczystości. W zamian wprowadzona będzie opłata z tytułu gospodarowania śmieciami. Przy czym koszty z tego tytułu przerzucone zostaną na najemców lokali użytkowych jako opłata niezależna od wynajmującego.

Zakład budżetowy zapytał, czy opłaty, którymi obciążani będą, zgodnie z umową, najemcy lokali użytkowych, będą podlegały opodatkowaniu VAT. Sam uważał, że skoro opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi ma charakter należności publicznoprawnej, nie może być objęta VAT.

Inaczej sprawę widział jednak fiskus. W jego ocenie przeniesienie opłaty przez gminę na najemców lokali rodzi inny stosunek niż wynikający z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W tej sytuacji gmina występuje wobec najemców jako właściciel tych nieruchomości i wynajmujący, a nie jako organ władzy publicznej. W konsekwencji opłata za śmieci będzie usługą pomocniczą do najmu i jako taka będzie podlegać opodatkowaniu 23-proc. stawką VAT. W związku z tym zakład będzie zobowiązany do dokumentowania tych czynności fakturami.

Wnioskodawca nie był zadowolony z takiej wykładni przepisów. Spór trafił na wokandę, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku przyznał mu rację. Jego zdaniem uprawnienie do pobierania spornych opłat następuje nie na podstawie umowy cywilnoprawnej, lecz wynika wyłącznie z przepisów ustawy oraz prawa miejscowego.

WSA uznał, że choć to gmina jest właścicielem nieruchomości, pobieranie opłaty za śmieci jest czynnością mieszczącą się w sferze publicznoprawnej, tj. zakład występuje w roli organu władzy publicznej. W spornej sprawie gmina nie jest podatnikiem VAT, więc w stawce opłaty nie uwzględnia się podatku.

Tego stanowiska ostatecznie nie potwierdził NSA. Zgodził się co prawda, że gminy, które pobierają opłaty za śmieci, realizują swoje zadania i działają jako organ władzy publicznej. Dotyczy to jednak sytuacji, gdy opłaty są pobierane na podstawie ustawy, a w tym przypadku podstawą poboru i przerzucenia opłaty jest umowa cywilnoprawna. W takiej sytuacji NSA za słuszne uznał sięgnięcie do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie refakturowania mediów (C-42/14). Wynika z niego, że przy opłatach za śmieci o sposobie rozliczenia VAT decyduje to, czy najemca ma możliwość – choćby potencjalną – wyboru dostawcy usługi. Po nowelizacji ustawy śmieciowej najemca nie ma możliwości wyboru usługodawcy. W świetle orzecznictwa TSUE oznacza to, że wywóz śmieci jest usługą pomocniczą do najmu. Dlatego, jak tłumaczył sędzia NSA Roman Wiatrowski, w przypadku przerzucania opłaty na najemcę przez gminę podlega ona VAT stawką właściwą dla najmu jako jednolite świadczenie. Należy je udokumentować fakturą.

Wyrok jest prawomocny.

sygnatura akt: I FSK 1769/15

Naczelny Sąd Administracyjny przesądził kolejny spór związany z gminną gospodarką odpadami komunalnymi. Z rozstrzygnięcia wynika, że czasami pobór opłaty śmieciowej może się wiązać z koniecznością rozliczenia VAT.

Kanwą sporu w tym przypadku była interpretacja. Z wnioskiem wystąpił zakład budżetowy, którego podstawowym zadaniem jest administrowanie gminnym zasobem lokalowym i nieruchomościami. Zakład podkreślił, że jedynie zarządza nieruchomościami, których właścicielem jest gmina. Jako podatnik VAT wystawia dla najemców lokali użytkowych faktury zgodnie z zawartymi umowami najmu, w których obciąża ich opłatami za czynsz i media.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona