VAT: banki założą firmom specjalne rachunki

Ministerstwo Finansów opublikowało zapowiadany projekt dotyczący podzielonej płatności (split payment), który ma zapobiegać wyłudzeniom VAT. Mechanizm ten będzie stosowany tylko w transakcjach między firmami. Nabywca towarów lub usług zapłaci wartość netto na rachunek bankowy dostawcy. Kwota podatku trafi na odrębny rachunek VAT.

– Zakładamy dobrowolność w stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Inicjatywę w tym zakresie pozostawia się nabywcy – wyjaśnia ministerstwo.

Będą też zachęty dla nabywców. Jeśli wybiorą podzieloną płatność, unikną odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe sprzedawców.

Do urzędu po zgodę

Eksperci oceniają, że takie rozwiązania są potrzebne. Mają też jednak zastrzeżenia.

– To dobrze, że projekt się pojawił. Mam nadzieję, że zostanie poprawiony w trakcie prac legislacyjnych – mówi Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW.

Według MF sprzedawca będzie miał ograniczone możliwości dysponowania środkami z rachunku VAT. Może z niego zapłacić VAT do urzędu lub swoim dostawcom. Może też wydać zgromadzone tam pieniądze na inne potrzeby, ale tylko za zgodą urzędu otrzymaną w drodze postanowienia. Naczelnik US będzie miał na jej wydanie 90 dni. Może odmówić, m.in. jeśli podatnik uczestniczył w nierzetelnym rozliczeniu VAT.

Odwrócony VAT zostaje

– Przesłanki wydania decyzji odmownej są nieostre. Daje to urzędom duże pole do uznaniowości – mówi Joanna Rudzka, doradca podatkowy, właścicielka kancelarii.

Modzelewski obawia się, że 90-dniowy termin na wydanie decyzję przyczyni się do zatorów płatniczych i firmy będą musiały wspomagać się kredytami. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom Ministerstwa Finansów podzielona płatność nie zastąpi odwróconego VAT. Chodzi o mechanizm stosowany w niektórych branżach, gdzie VAT zamiast sprzedawcy rozlicza nabywca. Split payment będzie stosowany w tych branżach, w których nie ma odwróconego VAT.

– Nowe rozwiązania nie zabezpieczą jednak przed udziałem w karuzeli VAT, jeśli ktoś na wcześniejszym etapie obrotu nie odprowadzi podatku – ostrzega Modzelewski.

Banki będą musiały otworzyć i prowadzić rachunek VAT dla posiadacza rachunku rozliczeniowego. Resort finansów założył, że banki nie będą uprawnione do pobierania opłat i prowizji za prowadzenie rachunku VAT. – To zbyt daleko idąca ingerencja w politykę cenową banków – mówi Jerzy Bańka, wiceprezes Związku Banków Polskich.

Nowe regulacje mają obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.