Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny podtrzymał stanowisko korzystne dla konserwatorów zabytków. Konkretnie chodzi o zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zwolnione z VAT są usługi kulturalne. Przy czym preferencja obejmuje m.in. usługi indywidualnych twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów.
Podatniczka we wniosku o interpretację wyjaśniła, że jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych o kierunku konserwacja i restauracja dzieł sztuki. Ma tytuł magistra sztuki, status twórcy i korzysta z praw autorskich. Wykonywane prace są ściśle związane z kulturą i stanowią przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, za które otrzymuje wynagrodzenie w formie honorarium, a prawa autorskie przenoszone są na zleceniodawcę.
Kobieta uważała, że ma możliwość korzystania ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Podkreślała, że wykonywane przez nią prace restauratorsko-konserwatorskie stanowią przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Regułą jest bowiem całkowity brak powtarzalności oraz odtwarzanie elementów, które nie istnieją i na ogół nie wiadomo nawet, jak wyglądały, muszą więc zostać stworzone na nowo (czyli namalowane lub wyrzeźbione) przez konserwatora-restauratora.
Fiskus odmówił prawa do preferencji. Jego zdaniem wnioskodawczyni nie może być uznana za twórcę, gdyż przejawem prowadzonej przez nią działalności nie jest powstanie utworu. Usługi konserwatorskie i restauratorskie mają charakter prac odtworzeniowych, pozbawione są indywidualnego, kreatywnego działania.
Tak samo uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Stwierdził, że przejawem działalności skarżącej jest jedynie konserwacja lub restauracja utworu już istniejącego, stworzonego przez inną osobę i będącego wytworem jej intelektu. Są to więc raczej czynności o charakterze odtwórczym, a nie twórczym. Tym samym skarżąca nie spełnia przesłanki podmiotowej zastosowania zwolnienia.