Koronawirus: przestój w firmie nie wpływa na rozliczenia ze skarbówką

Przepisy tzw. tarczy antykryzysowej wprowadziły możliwość otrzymania m.in. przez przedsiębiorców tzw. świadczenia postojowego, jeśli w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 15zq ustawy z 2 marca 2020 r. o COVID-19). Tarcza antykryzysowa wprowadziła do ustawy o PIT art. 52m pkt 1, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w 2020 r. świadczenia postojowe, o których mowa w art. 15zq ustawy o COVID-19. Przepisy tarczy antykryzysowej nie wypowiadają się natomiast w kwestii możliwości odliczania naliczonego VAT oraz zaliczania poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Czytaj także: Koronawirus: dotacja za przestój w firmie oznacza niższe pensje

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi czynnemu VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT). Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, gdy:

? odliczenia tego dokonuje podatnik VAT czynny, a

? towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT (związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni).

Ponadto, nie mogą zachodzić okoliczności wymienione w art. 88 ustawy o VAT.

Z kolei, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT). Aby zatem wydatek poniesiony przez podatnika był dla niego kosztem uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

? zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

? być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość wydatku nie może zostać podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

? pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

? być poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

? zostać właściwie udokumentowany,

? nie znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Rozważając kwestię kosztów trzeba także zwrócić uwagę na odpisy amortyzacyjne od składników firmowego majątku. Zgodnie z art. 22c pkt 5 ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia jej wykonywania albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. Składniki firmowego majątku nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności.

Przykład

Pan Jan – przedsiębiorca (podatnik VAT czynny) w związku ograniczeniami nałożonymi w związku z epidemią COVID-19 nie prowadził przez cały kwiecień 2020 r. działalności gospodarczej. Pan Jan nie zawiesił jednak prowadzenia działalności. W związku z tym wystąpił o tzw. postojowe. Pomimo, że pan Jan faktycznie nie prowadził firmy, to jednak ponosił pewne stałe wydatki, od których do tej pory odliczał na zasadach ogólnych VAT i które zaliczał do kosztów uzyskania przychodów. Do tych wydatków należą: czynsz najmu biura, opłaty za media, rata leasingu samochodu osobowego (50 proc. VAT oraz 75 proc. rat leasingowych łącznie z nieodliczonym VAT – wartość pojazdu nie przekracza 150 tys. zł), opłaty abonamentowe za telefon i Internet oraz odpisy amortyzacyjne od środków trwałych (wyposażenie biura). Pan Jan zastanawia się czy za kwiecień może odliczyć VAT i zaliczyć wydatki do kosztów tak jak dotychczas, pomimo że faktycznie nie prowadził wtedy działalności gospodarczej.

Od wydatków ponoszonych w okresie faktycznego zaprzestania działalności gospodarczej w związku z ograniczeniami nałożonymi w związku z epidemią COVID-19 (bez likwidacji działalności czy formalnego jej zawieszenia) na zasadach ogólnych pan Jan może odliczać VAT (z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających np. z art. 86a ustawy o VAT – dotyczących odliczania wydatków od pojazdów samochodowych oraz wyłączeń wskazanych w art. 88 ustawy o VAT). Może także ująć te wydatki w kosztach podatkowych. Poniesienie tych wydatków jest bowiem niezbędne, aby utrzymać firmę w gotowości do ponownego faktycznego wznowienia działalności.