Kiedy można stosować procedurę opodatkowania VAT marży

Gołębie pocztowe jako towar używany

Czy do sprzedaży zwierząt kolekcjonerskich można zastosować procedurę VAT marża?

Tak. Zwierzęta kolekcjonerskie (np. gołębie pocztowe, koty i psy rasowe) są ruchomymi dobrami materialnymi i mogą spełniać definicję towarów używanych, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Gdy zostaną one nabyte od podmiotów określonych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT, jako podstawę opodatkowania można przy takiej dostawie zastosować marżę, a więc różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku, tj. opodatkować je w formie VAT marża (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25 listopada 2011 r., ITPP2/443-1199/11/AK).

Dzieła sztuki zdefiniowane w ustawie

Czym są dzieła sztuki na potrzeby procedury VAT marża?

Przez dzieła sztuki, stosownie do art. 120 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się:

a) obrazy, kolaże i podobne płyty dekoracyjne, rysunki i pastele, wykonane w całości przez artystę, z wyłączeniem planów i rysunków do celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, komercyjnych, topograficznych lub podobnych, ręcznie zdobionych produktów rzemiosła artystycznego, tkanin malowanych dla scenografii teatralnej, do wystroju pracowni artystycznych lub im podobnych zastosowań (CN 9701), (PKWiU ex 90.03.13.0),

b) oryginalne sztychy, druki i litografie, sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (CN 9702 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),

c) oryginalne rzeźby oraz posągi z dowolnego materiału, pod warunkiem że zostały one wykonane w całości przez artystę; odlewy rzeźby, których liczba jest ograniczona do ośmiu egzemplarzy, a wykonanie było nadzorowane przez artystę lub jego spadkobierców (CN 9703 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),

d) gobeliny (CN 5805 00 00), (PKWiU ex 13.92.16.0) oraz tkaniny ścienne (CN 6304), (PKWiU ex 13.92.16.0) wykonane ręcznie na podstawie oryginalnych wzorów dostarczonych przez artystę, pod warunkiem że ich liczba jest ograniczona do ośmiu egzemplarzy,

e) fotografie wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach.

Przykład:

Galeria przyjmuje w komis m.in. oryginalne sztychy, druki i litografie, sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (PKWiU ex 90.03.13.0). Przyjęte w komis towary są dziełami sztuki w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o VAT.

Towar używany może wymagać naprawy

Czy to, że nabyty towar wymaga naprawy pozbawia podatnika możliwości uznania go za towar używany w rozumieniu przepisów ustawy o VAT?

Nie. Przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie (...) (art. 120 ust. 1 pkt 4 in fine ustawy o VAT).

Okoliczność, że towar nabyty w celu jego dalszej odsprzedaży wymaga naprawy, nie pozbawia go statusu towaru używanego w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Po spełnieniu warunków określonych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT możliwe jest zatem zastosowanie do ich dostawy procedury VAT marża (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 marca 2010 r., ILPP2/443-12/10-4/ISN; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 12 października 2015 r., ITPP2/4512-746/15/EB).

Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 30 czerwca 2016 r. (IPPP2/4512-418/16-2/BH): „(...) procedurę marży można stosować m.in. do towarów używanych, przez co należy rozumieć ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w jego aktualnym stanie lub po naprawie.(...)".

Przykład:

Działalność przedsiębiorcy (podatnik VAT czynny) polega na sprzedaży maszyn i urządzeń przemysłowych. Przedsiębiorca kupuje maszyny budowlane od różnych dostawców, m.in. od osób prywatnych. Kupowane maszyny często są uszkodzone i w celu dalszej sprzedaży muszą być naprawione, dzięki czemu automatycznie podnosi się ich wartość. Zakup części do naprawy maszyn jest dokumentowana fakturą VAT. W przypadku zakupu przez przedsiębiorcę w celach handlowych (tj. w celu dalszej odsprzedaży), od podmiotu wymienionego w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT, maszyny będącej towarem używanym, do transakcji sprzedaży tej maszyny (po uprzednim jej naprawieniu) przedsiębiorca może zastosować szczególną procedurę opodatkowania, w której podstawą opodatkowania jest marża (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 lipca 2013 r., ILPP2/443-405/13-2/EN).

Mobilne domki kempingowe są ruchomością

Czy mobilne domki kempingowe mogą być uznane za towar używany?

Tak. Towarami używanymi mogą być tylko ruchomości. Nie jest zatem możliwe zastosowanie procedury VAT marża do dostawy gruntów, budynków, budowli, lokali lub ich części.

Organy podatkowe przyznają natomiast, że za towary używane w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT mogą być uznane mobilne domki kempingowe. Ich sprzedaż będzie mogła korzystać z opodatkowania w procedurze VAT marża, jeśli zostaną nabyte w celu odprzedaży od podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT, np. od osób indywidualnych lub firm w systemie VAT marża (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 2 lutego 2016 r., ITPP2/4512-1091/15/AD).

Oznaczenie towaru nie ma znaczenia

Czy jeżeli nabywam od osób fizycznych towary (np. telefony komórkowe) na akacjach internetowych Allegro, gdzie ich sprzedawcy oznaczają je jako „nowe", to mogę je uznać za towary używane?

Na uznanie czy nabywane na akcjach internetowych towary (np. telefony komórkowe) są towarami używanych w rozumieniu art. 120 ust. l pkt 4 ustawy o VAT nie ma wpływu fakt, że sprzedawcy oznaczają je jako „nowe". Decydujące znaczenie ma to, że telefony sprzedali podatnikowi ich uprzedni użytkownicy spełniający warunki określone w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 3 czerwca 2013 r., IBPP1/443-167/13/MS).

Decyduje cel zakupu

Czy procedura VAT marża może być stosowana do dostawy środków trwałych?

Jak wynika z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT, procedura VAT marża może być stosowana do dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży.

Z tego względu w starszych interpretacjach organy podatkowe przyjmowały, że procedury VAT marża nie możemy zastosować dla dostawy środków trwałych (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 12 grudnia 2011 r., IBPP1/443-1452/11/AW; interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 22 maja 2015 r., IPPP2/4512-206/15-4/RR), nawet jeżeli spełniają one definicję towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, czy antyków. Przykładowo, jak wyjaśniła Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 12 grudnia 2011 r. (IBPP1/443-1452/11/AW): „(...) Fakt zarejestrowania samochodu na Wnioskodawcę nie będzie miał przy tym znaczenia, jeżeli faktycznie – jak podano w opisie zdarzenia przyszłego – samochód zostanie nabyty w celu dalszej odsprzedaży, a rejestracja służyć będzie wyłącznie ubezpieczeniu w celu wykonywania jazd testowych, tj. pod warunkiem, że zakupiony samochód nie stanie się majątkiem trwałym firmy. (...)".

Również w orzecznictwie sadów administracyjnych można spotkać pogląd, że wybór opodatkowania w procedurze VAT marża jest uzależniony od tego, czy towary zostały zakupione w celach handlowych (wyrok NSA z 29 października 2010 r., I FSK 1810/09).

Obecnie dominuje pogląd, że procedura VAT marża może być zastosowana także do sprzedaży towarów używanych zaliczonych do środków trwałych, jeżeli zostały one nabyte z zamiarem późniejszego odsprzedania (interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 maja 2017 r., 0112-KDIL2-3.4012.45.2017.1.WB; interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 21 czerwca 2016 r., IPPP2/4512-419/16-2/IŻ; interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 31 maja 2016 r., IPPP2/4512-289/16-2/IŻ; interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 22 kwietnia 2016 r., 1061-IPTPP3.4512.100.2016.2.MK; interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 kwietnia 2016 r., ILPP2/4512-1-57/16-2/AK; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 stycznia 2016 r., ITPP2/4512-987/15/PB).

Organy podatkowe wskazują obecnie, że - jak wynika z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT – warunkiem niezbędnym do zastosowania tej procedury jest to, aby towary zostały nabyte ostatecznie w celu odsprzedaży (interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 21 czerwca 2016 r., IPPP2/4512-419/16-2/IŻ; interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 kwietnia 2016 r., ILPP2/4512-1-57/16-2/AK). Dotyczy to także sytuacji, gdy towar (np. samochód) przed odsprzedażą był przez podatnika użytkowany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, ale został jednak nabyty w celu odsprzedaży (interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 30 marca 2016 r., IPPP2/4512-90/16-2/KOM; interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 22 stycznia 2016 r., ILPP4/4512-1-367/15-6/IL).

Uwaga! W sytuacji, gdy podatnik nabywając środek trwały zamierzał wykorzystywać go do własnych potrzeb i nie zakładał jego zbycia w momencie otrzymania, to nabycie towaru nie nastąpiło w celu jego późniejszej odsprzedaży, a w konsekwencji nie jest możliwe zastosowanie szczególnej procedury VAT marża, przewidzianej w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 listopada 2015 r., ILPP1/4512-1-692/15-4/AP; Interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 29 czerwca 2015 r., IBPP2/4512-286/15/AZ). Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 6 maja 2015 r. (IBPP2/4512-76/15/AB): „(...) skoro przedmiotowy samolot Wnioskodawca nabył od podmiotu wymienionego w art. 120 ust. 10 pkt 1 ustawy, tj. od osoby fizycznej, jednak jego nabycie nie wiązało się z zamiarem odprzedaży (możliwość odprzedaży przez Wnioskodawcę pojawiła się kiedy okazało się, że samolot nie spełnia oczekiwań), to przy sprzedaży tego samolotu Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do zastosowania szczególnej procedury VAT – marża (...)".