- Spółka (polski podatnik VAT czynny i podatnik VAT UE) chciała kupić maszynę od firmy francuskiej (francuski podatnik VAT i VAT UE). Całkowita wartość zamówienia wynosiła 100 000 euro. Firma francuska wystawiła na spółkę fakturę zaliczkową na kwotę 40 000 euro, a spółka tę kwotę uregulowała, jednak dwa miesiące później została zawarta trójstronna umowa pomiędzy francuskim dostawcą, spółką oraz firmą leasingową (polski podatnik VAT i VAT UE), w której firma leasingowa stała się kupującym maszynę (nabyta przez nią maszyna miała być następnie oddana spółce w leasing operacyjny). Dostawa maszyny miała miejsce wkrótce po podpisaniu tej trójstronnej umowy. Wtedy też francuska firma wystawiła fakturę ostateczną, w której jako nabywcę wskazała firmę leasingową. Firma leasingowa uregulowała niemieckiemu dostawcy pozostałe 60 000 euro ceny za maszynę. Dodatkowo, firma francuska wystawiła kolejną fakturę zaliczkową na kwotę 60 000 euro, w której do zapłaty zaliczki zobowiązana była spółka, pomimo tego, że nabywcą maszyny jest firma leasingowa. Czy w tej sytuacji na spółce ciąży obowiązek podatkowy w VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów pomimo tego, że nie była ona nabywcą maszyny? – pyta czytelnik.
Opodatkowaniu VAT podlega m.in. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów >patrz ramka za wynagrodzeniem na terytorium kraju (zob. art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).
W transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) opodatkowaniu podlega czynność nabycia towarów. Podatek należny rozliczany jest przez nabywcę towarów w państwie, do którego następuje dostawa towarów. Transakcji WNT towarzyszy lustrzana czynność, wykonywana przez drugą stronę transakcji, tj. dostawa towarów (co do zasady mająca charakter dostawy wewnątrzwspólnotowej).
Przekonanie stron nie ma znaczenia
Niewłaściwe rozpoznanie przez kontrahenta zagranicznego jego dostawy nie powoduje braku wystąpienia u polskiego nabywcy WNT. Podobnie – zadeklarowanie przez kontrahenta zagranicznego WDT nie powoduje, że u polskiego nabywcy automatycznie dochodzi do WNT. O potraktowaniu transakcji jako wewnątrzwspólnotowej decydować muszą okoliczności faktyczne, a nie wola i przekonanie kontrahentów.
W analizowanej sprawie spółka była zainteresowana zakupem maszyny, jednak zamówienie na jej rzecz nie zostało zrealizowane, gdyż w wyniku podpisania umowy trójstronnej kupującym (nabywcą towaru) stała się firma leasingowa. W konsekwencji, skoro spółka nie była nabywcą towaru, to nie wystąpiło u niej wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
