Ulga na złe długi: koronawirus nie chroni przed korektą VAT

Ustawy antykryzysowe nie złagodziły zasad rozliczania tzw. ulgi na złe długi w VAT. Dłużnika nadal czekają sankcje, nie poprawiła się też sytuacja wierzyciela.

– Firma, która w ciągu 90 dni, licząc od umówionego terminu, nie zapłaci kontrahentowi za towary bądź usługi, powinna skorygować swoje rozliczenie. Musi złożyć korektę deklaracji VAT i oddać fiskusowi odliczony wcześniej z nieopłaconych faktur podatek. Jeśli tego nie zrobi, skarbówka może wymierzyć dodatkową sankcję. Jest to 30 proc. kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur – tłumaczy Bartosz Sankiewicz, doradca podatkowy, partner w NGL Legal. Dodaje, że w „normalnych" czasach to rozwiązanie pomaga udrażniać przepływy finansowe między przedsiębiorcami.

– Podczas epidemii koronawirusa i związanego z nią zastoju gospodarczego wydaje się jednak niepotrzebną dokuczliwością. Wiele firm nie ze swojej winy straciło bowiem zdolność do regulowania zobowiązań – podkreśla Bartosz Sankiewicz.

Trzeba czekać 90 dni

– Ustawy antykryzysowe nic w tej kwestii nie zmieniły, dłużnika nadal czekają sankcje w VAT – mówi Anna Hleb-Koszańska, radca prawny i doradca podatkowy w kancelarii Andersen Tax & Legal. – Nie polepszyły też sytuacji wierzyciela. Ma on prawo skorygować wykazany w swojej deklaracji VAT należny, ale może to zrobić dopiero po 90 dniach od terminu płatności.

Czytaj też: Upadłość firmy to podwójny kłopot dla jej wierzycieli

W czasie epidemii duże znaczenie mogą mieć też określone w ustawie o VAT kryteria ulgi.

– Wierzyciel z niej skorzysta, jeśli zarówno w dacie wykonania usługi/dostawy towarów, jak i w dniu poprzedzającym złożenie korekty deklaracji dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego albo w likwidacji. Dodatkowo dłużnik musi być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny także w dwóch wskazanych momentach. Wydaje się, że w obecnej sytuacji może być trudno o spełnienie tych warunków, dlatego wiele firm nie skorzysta z ulgi – mówi Anna Hleb-Koszańska.

Przypomina, że kwestia zasadności wprowadzenia tych kryteriów do polskiej ustawy o VAT czeka na rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. – Może warto, żeby ustawodawca, nie czekając na wyrok Trybunału, rozważył złagodzenie warunków ulgi – podkreśla ekspertka.

Tarcza antykryzysowa nie polepszyła też sytuacji wierzycieli przy rozliczaniu PIT/CIT. Jeśli minie 90 dni od terminu płatności, mogą odliczyć nieuregulowaną przez kontrahenta kwotę od dochodu. Dzięki temu odprowadzą mniejszy podatek. Jak jednak pisaliśmy w „Rzeczpospolitej" z 24 marca, w obecnej sytuacji warto by skrócić 90-dniowy okres oczekiwania na możliwość korekty. Albo nawet przyjąć, że wierzyciel ma prawo ją zrobić od razu po upływie terminu płatności.

W rozliczeniach PIT/CIT zyskali natomiast dłużnicy. Z tarczy antykryzysowej wynika, że firma zalegająca kontrahentom z płatnościami nie odprowadzi wyższego podatku, nie musi bowiem zwiększać swojego dochodu, mimo upływu 90 dni od terminu płatności za nabyty towar bądź usługę.