Przekazanie znaku towarowego kancelarii prawnej a VAT

Udział w znaku towarowym oraz jeden pracownik wyodrębniony z przedsiębiorstwa do obsługi umowy jego najmu nie są zespołem składników materialnych i niematerialnych, który mógłby samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze.

Publikacja: 07.04.2016 02:00

Przekazanie znaku towarowego kancelarii prawnej a VAT

Foto: 123RF

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 23 lutego 2016 r. (I SA/Rz 19/16).

Stan faktyczny

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT prowadzącym działalność gospodarczą w formie kancelarii prawnej. Otrzyma on w darowiźnie od ojca całość przedsiębiorstwa, którego głównym składnikiem jest udział w znaku towarowym słowno-graficznym. Prawnik zamierza wynajmować nabyte prawo ochronne na znak towarowy spółce komandytowej. Udział w znaku będzie więc wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Prawnik nie wyklucza, że ewentualnie w przyszłości przystąpi jako nowy wspólnik do spółki komandytowej i w konsekwencji może wnieść wkład w postaci zorganizowanej części swojego przedsiębiorstwa, w którego skład będzie wchodził udział w znaku towarowym. W części przedsiębiorstwa będącej przedmiotem aportu będzie prowadzony najem i obsługa znaku towarowego. Zostanie wówczas zatrudniony pracownik do obsługi tej umowy, który nie będzie związany z działalnością kancelarii adwokackiej. Część przedsiębiorstwa wnoszona aportem będzie organizacyjnie i funkcjonalnie wyodrębniona w przedsiębiorstwie wnioskodawcy.

Podatnik zapytał, czy aport do spółki komandytowej spełnia wymogi zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: ZCP) i nie stosuje się do niego przepisów ustawy o VAT. Sam uważał, że tak. W jego ocenie czynność (aport) ma charakter transakcji zbycia ZCP, a w konsekwencji znajduje zastosowanie wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Przedmiotem transakcji będzie ZCP zajmująca się wynajmem. Podkreślał, że głównym przedmiotem jego działalności jest kancelaria prawnicza, a wynajem jest wyodrębniony funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo.

Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. W jego ocenie w przypadku podatnika nie ma podstaw do zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o VAT z uwagi na brak zespołu składników materialnych i niematerialnych. Przedmiotem planowanej transakcji jest udział w znaku towarowym, a nie zespół składników niematerialnych i materialnych (w tym zobowiązań), który mógłby funkcjonować jako ZCP, samodzielnie realizująca określone zadania gospodarcze. Wniesienie aportu do spółki komandytowej obejmującej wyłącznie udział w znaku towarowym słowno-graficznym oraz jednego pracownika obsługującego umowę najmu nie może zostać uznane za aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Rozstrzygnięcie

Podatnik zaskarżył interpretację, ale sąd w Rzeszowie przyznał rację fiskusowi. Przypomniał, że ZCP musi stanowić zespół składników materialnych i niematerialnych. Ponadto zespół ten powinien być wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie. Przy czym, jak zauważył sąd, wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Ocena, czy w danym przypadku mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, musi być przeprowadzona in concreto. Zdaniem WSA fiskus prawidłowo uznał, że składnik w postaci udziału w znaku towarowym oraz jeden pracownik wyodrębniony z przedsiębiorstwa skarżącego do obsługi umowy najmu nie stanowią zespołu składników materialnych i niematerialnych, który mógłby samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze. Brak jest bowiem takich elementów jak środki trwałe, należności, środki finansowe do prowadzenia działalności itp. Tak określony przedmiot aportu nie spełnia przesłanki uznania go za ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji nie ma tu zastosowania wyłączenie z opodatkowania VAT.

—oprac. Aleksandra Tarka

Zdaniem eksperta

Michał Borowski, senior manager Crido Taxand

Kwestia oceny, czy w danym przypadku zbiór składników majątkowych i niemajątkowych stanowi tzw. zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ang. going concern), w świetle regulacji VAT jest niezwykle złożona. Po pierwsze, pojęcie to ma swój zakres wynikający z regulacji VAT (krajowych i unijnych) oraz z orzecznictwa TSUE. Przepisy podatkowe zawierają bowiem w tym zakresie dość nieprecyzyjną definicję, która musi być wypełniana treścią przez organy podatkowe i sądy administracyjne. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o VAT za zorganizowaną część przedsiębiorstwa należy uznać wyodrębniony organizacyjnie i finansowo zespół składników majątkowych i niemajątkowych przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. W istocie bowiem ocena, czy dany zespół składników stanowi czy nie stanowi ZCP, wymaga przeprowadzenia swoistego testu sprowadzającego się do odpowiedzi na pytanie, czy ten zespół składników mógłby po wydzieleniu z przedsiębiorstwa funkcjonować na rynku i czy zamiarem stron było faktyczne kontynuowanie tej działalności. Kwestie formalne powinny mieć tutaj znaczenie drugorzędne – por. orzeczenie TSUE w sprawie C-444/10 (Christel Schriever).

Z tych względów, w mojej ocenie, analizowane orzeczenie WSA skupia się na analizie przesłanek nieistotnych z punktu widzenia oceny statusu transferowanego majątku na gruncie VAT, a pomija ocenę kluczową. Ocena bowiem, czy np. w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa są środki trwałe, nie jest przesłanką warunkującą istnienie ZCP. Wystarczy chociażby wskazać, że nie każdy biznes potrzebuje mieć takie środki trwałe, aby działać – można je np. wynajmować czy leasingować. Sąd pominął natomiast ocenę kluczową, tj. zweryfikowanie, czy opisany zespół składników mógłby prowadzić niezależną działalność, choć w opisie stanu faktycznego wniosku o interpretację podatkową wnioskodawcy wyraźnie wskazywali, że przesłanka ta będzie spełniona.

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 23 lutego 2016 r. (I SA/Rz 19/16).

Stan faktyczny

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a