Odliczenie VAT a wydatki mieszane

Prawo do uwzględnienia w całości podatku od wydatków mieszanych potwierdza między innymi wykładnia historyczna. Potwierdza to nowy art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, który określa sposób obliczania proporcji w takim przypadku.

Publikacja: 21.03.2016 03:00

Joanna Krawczyk

Joanna Krawczyk

Foto: materiały prasowe

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyrokach z 15 stycznia 2016 r. (I SA/Łd 1163/15, I SA/Łd 1164/15).

Fundacja planuje zrealizować ogólnopolską kampanię społeczną. W związku z podjęciem współpracy przy prowadzeniu kampanii z fundatorem, realizując swoje działania, fundacja będzie wykonywała również określone świadczenia na rzecz tej spółki. Będzie więc ona występowała w dwojakim charakterze: jako podmiot realizujący nieodpłatne cele statutowe i jednocześnie jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą. W opisanych okolicznościach fundacja powzięła wątpliwości, czy i w jakim zakresie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT zawartego w cenie nabywanych usług w związku z realizacją kampanii społecznej.

Fundacja wskazała, że ma możliwość odliczenia VAT w całości od zakupów, które są związane z obydwoma rodzajami działalności fundacji – z zakresu oraz spoza zakresu reglamentacji ustawy o VAT. Potwierdza to jej zdaniem orzecznictwo sądów administracyjnych, które w tym zakresie doczekało się nawet uchwały siedmiu sędziów z 24 października 2011 r. (I FPS 9/10).

Organ podatkowy uznał stanowisko fundacji za nieprawidłowe. Wskazał, że podatnik ma obowiązek przeprowadzenia alokacji podatku do czynności podlegających opodatkowaniu i czynności niepodlegających opodatkowaniu za pomocą wybranej przez siebie, obiektywnej i rzetelnej metody. Organ powołał się przy tym na orzecznictwo TSUE w sprawach C-437/06 Securenta oraz C-496/11 SGPS SA Portugal Telecom.

Sąd uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Pominięcie poglądów wypracowanych w orzecznictwie miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż oznaczało naruszenie art. 14c § 1–2 ordynacji podatkowej w szczególności poprzez nieuwzględnienie treści uchwały NSA (I FPS 9/10). Nie można również zgodzić się z tezą, że organ interpretacyjny nie ma normatywnego obowiązku uwzględniania orzecznictwa sądów administracyjnych w swojej działalności. Sąd stwierdził także, że prawo do odliczenia potwierdza również wykładnia historyczna.

—Dawid Tomaszewski, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Joanna Krawczyk, konsultantka w gdańskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Gdy po licznych pozytywnych dla podatników interpretacjach wydanych w latach 2012–2014 wydawało się, że fiskus ostatecznie zaakceptował wykładnię art. 90 ust. 3 ustawy o VAT zaprezentowaną w uchwale składu siedmiu sędziów NSA (I FPS 9/10), linia interpretacyjna ponownie uległa zmianie. W efekcie spory dotyczące sposobu kalkulacji proporcji sprzedaży u podatników prowadzących działalność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powróciły na wokandy wojewódzkich sądów administracyjnych.

We wspomnianej uchwale NSA wskazał, że przez czynności, od których nie przysługuje prawo do odliczenia, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, należy rozumieć wyłącznie czynności zwolnione z VAT. Natomiast czynności niepodlegające opodatkowaniu nie mają wpływu na zakres prawa do odliczenia za pomocą proporcji sprzedaży. W konsekwencji w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. podatnikom, którzy wykonywali czynności podlegające opodatkowaniu oraz czynności pozostające poza zakresem ustawy o VAT, a nie byli w stanie jednoznacznie przyporządkować ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego. Przed 1 stycznia 2016 r. (a więc przed wprowadzeniem tzw. prewspółczynnika) ustawa o VAT nie przewidywała bowiem obowiązku stosowania żadnego innego klucza alokacji niż proporcja sprzedaży (z zastrzeżeniem art. 86 ust. 7b mającego jednak ograniczony zakres zastosowania).

Jedną z interpretacji odrzucających ten pogląd zajął się w przedmiotowej sprawie WSA w Łodzi. Sąd zajął stanowisko zbieżne z uchwałą NSA i uchylił interpretację. Na podstawie przepisów obowiązujących do końca ubiegłego roku takie rozstrzygnięcie należy ocenić jako słuszne.

WSA w Łodzi trafnie skrytykował przy tym wybiórcze podejście fiskusa do orzecznictwa sądów. Organom nierzadko bowiem się zdarza pomijać korzystne dla podatników linie orzecznicze na rzecz pojedynczych przeciwnych rozstrzygnięć. Z widocznym przykładem tej praktyki mamy do czynienia właśnie w przypadku interpretacji dotyczących wydatków mieszanych, w których organy z uporem powołują się na odbiegający od dominującego nurtu orzecznictwa wyrok WSA we Wrocławiu z 24 lipca 2014 r. (I SA/Wr 754/14). Dodatkowe wątpliwości budzi to, że w wyroku tym sąd odstąpił od wykładni wynikającej z uchwały NSA, nie wystąpiwszy jednocześnie z pytaniem prawnym do pełnego składu NSA (zgodnie z trybem przewidzianym w art. 269 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyrokach z 15 stycznia 2016 r. (I SA/Łd 1163/15, I SA/Łd 1164/15).

Fundacja planuje zrealizować ogólnopolską kampanię społeczną. W związku z podjęciem współpracy przy prowadzeniu kampanii z fundatorem, realizując swoje działania, fundacja będzie wykonywała również określone świadczenia na rzecz tej spółki. Będzie więc ona występowała w dwojakim charakterze: jako podmiot realizujący nieodpłatne cele statutowe i jednocześnie jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą. W opisanych okolicznościach fundacja powzięła wątpliwości, czy i w jakim zakresie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT zawartego w cenie nabywanych usług w związku z realizacją kampanii społecznej.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów