Nowe przepisy o VAT komplikują zawieszanie działalności

Kluczowy jest problem automatycznego wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru podatników VAT, jeśli zawieszenie działalności będzie trwało przez okres co najmniej sześciu kolejnych miesięcy - mówi Tomasz Modzelewski, doradca podatkowy w Kancelarii Modzelewski & Partners Tax & Accounting Services

Publikacja: 16.03.2017 05:20

Nowe przepisy o VAT komplikują zawieszanie działalności

Foto: Fotolia.com

Rz: Czy nowe przepisy o VAT w praktyce ułatwiają, czy utrudniają zawieszenie działalności przez przedsiębiorców?

Tomasz Modzelewski: Raczej komplikują. Na plus ocenić można jedynie to, że przywracanie statusu podatnika VAT następuje obecnie bez konieczności ponownego składania zgłoszenia rejestracyjnego. Przedsiębiorca musi jednak nadal zawiadomić właściwy organ o zamiarze odwieszenia działalności, a więc różnica sprowadza się w zasadzie jedynie do postaci zgłoszenia – obecnie wystarczy zwykłe, niesformalizowane pismo. Jednak z drugiej strony, nowe przepisy VAT są źródłem wątpliwości i potencjalnych zagrożeń dla przedsiębiorców zawieszających działalność.

Jakie zagrożenie w VAT niesie obecnie zawieszenie działalności gospodarczej?

Kluczowy jest tu problem automatycznego wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru podatników VAT. Ma ono bowiem następować z urzędu, jeśli zawieszenie działalności będzie trwało przez okres co najmniej sześciu kolejnych miesięcy. Usunięcie z rejestru może natomiast powodować problemy przy rozliczeniach VAT. Przede wszystkim nie wiadomo, jakie będą praktyczne konsekwencje takiego wykreślenia. W art. 96 ust. 9g ustawy o VAT postanowiono jedynie, że w przypadku odwieszenia działalności gospodarczej, ponowna rejestracja następuje z takim statusem, jaki podatnik posiadał przed dniem zawieszenia działalności. Nie ma jednak pewności, czy przywrócenie statusu sprzed zawieszenia będzie miało skutek wsteczny, czy może będzie obowiązywało jedynie od momentu odwieszenia działalności. Nie ma zatem jasności co do statusu w okresie od automatycznego wykreślenia do ponownego zarejestrowania.

Jakie konkretnie ryzyka mogą wynikać z automatycznego wyrejestrowania przedsiębiorcy?

Przede wszystkim może dojść do sporu z fiskusem w kwestii prawa do odliczenia VAT z faktur zakupowych otrzymanych w okresie od automatycznego wykreślenia do ponownego zarejestrowania. Może się przecież zdarzyć, że w tym czasie przedsiębiorca otrzyma faktury wynikające z umów zawartych jeszcze przed zawieszeniem działalności, z których powinien mieć prawo odliczyć VAT. Oprócz takich „zaległych" faktur mogą występować także faktury bieżące, np. za utrzymywanie biura (czynsz, media itp.). Tymczasem przepisy stanowią wyraźnie, że odliczenie VAT uzależnione jest od posiadania statusu podatnika. Wobec tego, z powodu tkwienia w podatkowym niebycie, przedsiębiorca może spotkać się z odmową odliczenia VAT z faktur otrzymanych we wskazanym okresie.

Czy i jak można zapobiec takiemu ryzyku?

Można temu zapobiec, „odwieszając" działalność przed upływem okresu sześciu kolejnych miesięcy, po których przedsiębiorca byłby automatycznie wykreślony z rejestru. A po krótkiej przerwie możemy znów zawiesić działalność. Warto dodać, że nawet „zawieszony" przedsiębiorca uprawniony jest do pewnych działań, np. zbywania własnych środków trwałych lub wyposażenia. Zgodnie z art. 96 ust. 9b ustawy o VAT, podatnik zamierzający w okresie zawieszenia działalności wykonywać czynności opodatkowane, obowiązany jest przed ich wykonaniem zawiadomić urząd skarbowy, wskazując okres, w którym będzie je wykonywać. W takich przypadkach urząd nie wykreśla podatnika z rejestru, albo przywraca rejestrację na okres wskazany w zawiadomieniu. Taka sytuacja daje oczywiście prawo do odliczenia VAT z faktur otrzymanych w okresie wskazanym w zawiadomieniu.

—rozmawiała Aleksandra Tarka

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego