VAT: weksel formą zapłaty, ale korzyści podatkowej nie daje - wyrok NSA

Przyspieszony zwrot VAT to wyjątek od zasady, który trzeba interpretować ściśle.

Aktualizacja: 13.03.2019 08:38 Publikacja: 13.03.2019 08:17

VAT: weksel formą zapłaty, ale korzyści podatkowej nie daje - wyrok NSA

Foto: Fotorzepa, Michał Sadowski

We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która spierała się z fiskusem o podatkowe skutki zapłaty wekslem.

W sprawie chodziło o przyspieszony zwrot VAT za styczeń 2016 r. Spółka uważała, że spełniła warunki wymagane, żeby fiskus zwrócił jej na konto bankowe nadwyżkę ponad 1,3 mln zł w ekspresowym ustawowym terminie 25 dni. Problemem okazała się jednak forma zapłaty. Największa faktura z tego okresu została opłacona wekslem. Tymczasem zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami VAT w przyspieszonym terminie 25 dni mógł zostać zwrócony, gdy faktury zostały w całości zapłacone (art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT w brzmieniu z 2016 r.). Fiskus uznał, że weksel jako forma zapłaty nie spełnia tego warunku, i odmówił przyspieszonego zwrotu podatku.

Czytaj także: Jak wystawiając weksel uniknąć korekty VAT

Spółka nie zgodziła się z taką wykładnią ówczesnych przepisów. Przypomniała, że wystawienie weksla własnego i wręczenie go dostawcy, np. wspólnikowi, który wnosi aport, nie stanowi zmiany warunków dotychczasowej umowy. Nie jest to zmiana formy zapłaty za sprzedany towar lub usługę w części nieprzeznaczonej na wniesienie wkładu, lecz zaciągnięcie zupełnie nowego zobowiązania, którego celem jest wygaśnięcie zobowiązania dotychczasowego. Podatniczka przekonywała, że weksel pełni funkcję płatniczą w sytuacji, gdy wręczany jest przy zakupie towarów i usług, a strony transakcji zgodnie potwierdzają tę funkcję jego wydania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał jednak rację fiskusowi. Uznał, że posłużenie się przez ustawodawcę określeniem „kwoty należności, które zostały w całości zapłacone", należy uznać za zamierzoną eliminację możliwości uzyskania zwrotu bezpośredniego VAT w terminie 25 dni w przypadku płatności zobowiązania wekslem.

WSA przypomniał, że weksel jest dokumentem należącym do kategorii papierów wartościowych, a zobowiązanie wekslowe ma szczególny charakter. Abstrakcyjność zobowiązania wekslowego polega na tym, że zachowuje ono swą ważność niezależnie od wszelkich przyczyn, które spowodowały jego powstanie. Weksel stanowi bezwarunkowe pisemne zobowiązanie do wypłacenia określonej osobie lub okazicielowi pewnej sumy pieniężnej w oznaczonym terminie przez osoby na nim podpisane.

WSA nie kwestionował tego, że weksel w obrocie gospodarczym pełni także funkcję płatniczą, ale nie zgodził się, że stanowi surogat pieniądza. Zdaniem sądu funkcja płatnicza weksla jest pojmowana jako wręczanie go zamiast zapłaty przy zakupie towarów lub usług. A to oznacza, że za pomocą weksla można regulować zobowiązania. Weksel dotyczy jednak przyszłej płatności, a więc zobowiązania wygasają dopiero po uregulowaniu należności wynikającej z weksla. A skoro weksel nie jest surogatem pieniądza, to wręczenie go nie może być uważane za równoznaczne z zapłatą.

Ostatecznie prawa spółce do przyspieszonego zwrot VAT odmówił też NSA. Nie miał wątpliwości, że rację w sporze mają fiskus i WSA. Zauważył, że sporna regulacja zakładająca przyspieszony zwrot VAT to wyjątek od zasady. A jak podkreśliła sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek, w takim przypadku stosuje się ścisłą wykładnię przepisów.

NSA wskazał, że przepis w spornym brzmieniu uzależniał przyspieszony zwrot VAT od tego, czy faktury są w całości opłacone. I choć weksel pełni funkcję płatniczą dopuszczalną w obrocie, to nie jest formą zapłaty, o jaką chodziło ustawodawcy podatkowemu. Dlatego zdaniem NSA zapłata wekslem nie dawała prawa do wnioskowanego przez spółkę przyspieszonego zwrot VAT.

Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: I FSK 325/17

We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która spierała się z fiskusem o podatkowe skutki zapłaty wekslem.

W sprawie chodziło o przyspieszony zwrot VAT za styczeń 2016 r. Spółka uważała, że spełniła warunki wymagane, żeby fiskus zwrócił jej na konto bankowe nadwyżkę ponad 1,3 mln zł w ekspresowym ustawowym terminie 25 dni. Problemem okazała się jednak forma zapłaty. Największa faktura z tego okresu została opłacona wekslem. Tymczasem zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami VAT w przyspieszonym terminie 25 dni mógł zostać zwrócony, gdy faktury zostały w całości zapłacone (art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT w brzmieniu z 2016 r.). Fiskus uznał, że weksel jako forma zapłaty nie spełnia tego warunku, i odmówił przyspieszonego zwrotu podatku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe