#RZECZoPRAWIE - Tomasz Dziadura: firmy usuwane z rejestru VAT i ich kontrahenci mają spory kłopot

Tak powiedział Tomasz Dziadura, radca prawny z EY, gość  Mateusza Rzemka w programie #RZECZoPRAWIE. Jak dziś informowaliśmy w artykule "Fiskus przeprowadza porządki w rejestrze VAT", od początku roku do końca lutego urzędy skarbowe wykreśliły z rejestru VAT ponad 22 tys. podmiotów. Wiele przedsiębiorców nawet nie wie, że straciło status podatnika VAT, bo przepisy obowiązujące od 1 stycznia pozwalają wykreślić podatnika bez informowania go o tym, jeśli urzędnikom nie udało się z nim skontaktować, lub uznają, że podatnik nie istnieje. Według MF, powodem największej liczy wykreśleń - 13 tys. - było jednak zawieszenie działalności gospodarczej.

Jakie skutki ma takie wykreślenie dla firm?

Zdaniem Tomasza Dziadury wszystko zależy od tego, czy wykreślono nas, czy naszego kontrahenta.

- W pierwszym przypadku sytuacja jest nieciekawa, bo jeśli  nie jesteśmy zarejestrowanymi podatnikami VAT, to nie powinniśmy dokonywać czynności opodatkowanych VAT i wystawiać faktur. Może być tak, że nie będziemy w stanie złożyć deklaracji VAT, ale gdy wtedy dowiemy się o usunięciu z rejestru, będzie już za późno. Im wcześniej zdobędziemy informacje, tym szybciej można podjąć działania by przywrócić status podatnika VAT. Warto więc regularnie sprawdzać w internecie rejestr VAT.

Gdyby okazało się, że jesteśmy usunięci z bazy, musimy poznać przyczyny wykreślenia, gdyż od nich zależy dalsze postępowanie. Takich przyczyn jest 9. Jeśli np. przyczyną było to, że przez 6 miesięcy (okres ten liczony jest także przed 1 stycznia)  nie składaliśmy deklaracji VAT, można złożyć  wniosek o przywrócenie do rejestru. Wtedy kontynuujemy działalność z tym samym numerem VAT. Oczywiście wniosek trzeba odpowiednio uzasadnić i złożyć te 6 brakujących deklaracji. W przypadku, gdy przyczyną wykreślenia był brak czynności kupna lub sprzedaży przez 6 kolejnych miesięcy, to przepisy nie przewidują możliwości powrotu.Wtedy trzeba starać się od nowa o wpis do rejestru.

Podatnik VAT ma obowiązek weryfikować kontrahentów pod kątem VAT. Musi więc przed dokonaniem transakcji sprawdzić, czy kontrahent jest podatnikiem VAT. Do tego czasu, zwłaszcza jeśli coś kupujemy, lepiej wstrzymać się z kupnem towaru - mówił ekspert.

Podkreślił, że problem usuwania z rejestru może dotyczyć zwłaszcza przedsiębiorców, którzy okresowo zawiesili działalność lub nie są aktywni ze względu na sezonowy charakter.

- Warto uprzedzić fakty i wystosować do naczelnika urzędu skarbowego pismo zapewniające, że mimo braku aktywności, nadal prowadzimy działalność i chcemy być podatnikiem VAT. Trzeba oczywiście opisać specyfikę swojej działalności - mówił Tomasz Dziadura.

Zaznaczył, że nie można się odwołać od decyzji o wykreśleniu z rejestru, bo nie jest to decyzja administracyjna. Można się tylko starać o przywrócenie lub nowy wpis.

Zapytany, przepisy pozwalające na usunięcie firmy z rejestru VAT bez informowania podatnika nie powinny zostać poprawione, skoro skutki wykreślenia mogą być dolegliwe, ekspert powiedział:

- Z pewnością nie powinno to wyglądać tak, że  podatnik sam musi dopytywać się w urzędzie skarbowym, czy i dlaczego został wykreślony z rejestru VAT. To należy zmienić.