Wystawianie faktury zaliczkowej - na co uważać

Fiskus może uznać przedwcześnie wygenerowany dokument na przedpłatę za pustą fakturę, a ta wymaga odprowadzenia VAT. Dopuszcza jednak korektę, doprowadzającą podstawę opodatkowania do stanu rzeczywistego.

Publikacja: 27.02.2019 05:50

Wystawianie faktury zaliczkowej - na co uważać

Foto: 123RF

Czy jeżeli wystawię fakturę zaliczkową wcześniej niż 30 dni przed otrzymaniem pieniędzy, to będzie to błędem? Jak postąpić, jeśli wystawiona faktura zaliczkowa okazała się wystawiona zbyt wcześnie, bo kupujący nie uiścił zaliczki w ustalonym terminie? – pyta czytelniczka.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi sprzedawca otrzyma całość lub część zapłaty (w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu), to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).

Czytaj także: Gdzie zaksięgować fakturę zaliczkową w PKPiR

Potwierdzającą otrzymanie zaliczki fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT). Z kolei art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT zastrzega, że faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Maksymalnie 30 dni

Dopuszczalne jest więc wystawianie faktur zaliczkowych przed otrzymaniem płatności. Jednak faktura zaliczkowa może być wystawiona maksymalnie na 30 dni przed otrzymaniem zaliczki. Jeżeli podatnik wystawi fakturę zaliczkową przed wykonaniem usługi lub dostawą towarów oraz przed otrzymaniem całości lub części zapłaty i w ciągu 30 dni od dnia wystawienia faktury zaliczkowej otrzyma kwotę zaliczki wskazaną na fakturze, to uznaje się, że faktura została wystawiona zgodnie z art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT, a obowiązek podatkowy powstaje w momencie otrzymania tej zaliczki. Gdy zaliczka nie zostanie zapłacona w zakładanym terminie, dojdzie do wystawienia przez podatnika faktury wcześniej niż 30 dni przed zapłatą zaliczki, więc zostanie naruszony art.  106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT. Wystawienie faktury zaliczkowej wcześniej niż do 30 dni przed jej otrzymaniem należy uznać za przedwczesne, a w konsekwencji za wadliwe.

Jakie konsekwencje

Tu pojawiają się kolejne pytania. Czy jeśli mimo wszystko faktura zaliczkowa została wystawiona przedwcześnie, to sprzedawca może ponieść negatywne konsekwencje wynikające z przepisów o VAT? Czy przedwcześnie wystawiona faktura zaliczkowa może być uznana za tzw. pustą fakturę i stosownie do art. 108 ust. 1 ustawy o VAT powodować konieczność zapłaty wykazanego w niej VAT?

Przzepis ten mówi, że gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Zdania organów podatkowych w kwestii oceny skutków faktury zaliczkowej wystawionej przedwcześnie są podzielone.

Zdanie organów...

Przeważa pogląd, że wcześniejsze wystawienie faktury zaliczkowej (na dłużej niż 30 dni przed otrzymaniem pieniędzy) narusza art. 106i ust. 7 ustawy o VAT, który w jasny i jednoznaczny sposób reguluje terminy wystawiania faktur. W konsekwencji, do tak wystawionej faktury zaliczkowej (tj. przedwcześnie) powinien znaleźć zastosowanie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT i  należy zapłacić VAT. Zdaniem fiskusa dochodzi tutaj do wystawienia tzw. pustej faktury, tj. faktury niedokumentującej rzeczywistego zdarzenia gospodarczego. Takie podejście oznacza, że z chwilą faktycznego otrzymania zaliczki należy zapłacić podatek po raz drugi.

Organy podatkowe dopuszczają jednak możliwość skorygowania takiej „pustej" faktury. Korekta taka nie może zmienić daty wystawienia faktury pierwotnej, lecz powinna doprowadzić fakturę pierwotną do stanu rzeczywistego poprzez korektę podstawy opodatkowania i kwoty podatku poprzez ich wyzerowanie. Dopiero gdy faktura wystawiona z naruszeniem art. 106i ust.  7 ustawy o VAT nie zostanie skorygowana, wówczas podatnik będzie zobowiązany do zapłaty wykazanego w niej podatku – do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystawiono fakturę (por. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 września 2018 r., 0112-KDIL4.4012.337.2018.2.TKU).

Istnieje zatem realne ryzyko uznania takiej przedwcześnie wystawionej faktury zaliczkowej za „pustą" fakturę i żądania zapłaty wykazanego w niej podatku, obok podatku od otrzymanej w późniejszym terminie zaliczki.

... nie jest jednolite

Nie wszystkie organy podatkowe podzielają takie stanowisko. W przypadku faktur zaliczkowych występuje też pogląd przeciwny, zgodnie z którym za prawidłową należy uznać fakturę zaliczkową wystawioną wcześniej niż 30 dnia przed faktycznym otrzymaniem zaliczki, gdy nabywca (z winy leżącej po jego stronie) nie zapłaci jej w ciągu 30 dni od daty wystawienia faktury, przekraczając tym samym wymagalny według otrzymanej faktury lub umowy termin zapłaty (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 12 lutego 2015 r., IBPP1/443-1095/14/MS). Jeśli z taką sytuacją ma do czynienia czytelniczka, to przedwcześnie wystawiona faktura zaliczkowa byłaby prawidłowa i nie powodowałaby konieczności zapłaty wykazanego w niej podatku na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT.

Autor jest doradcą podatkowym

Czy jeżeli wystawię fakturę zaliczkową wcześniej niż 30 dni przed otrzymaniem pieniędzy, to będzie to błędem? Jak postąpić, jeśli wystawiona faktura zaliczkowa okazała się wystawiona zbyt wcześnie, bo kupujący nie uiścił zaliczki w ustalonym terminie? – pyta czytelniczka.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi sprzedawca otrzyma całość lub część zapłaty (w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu), to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe