Podatkami w zdrową żywność. Wyższy VAT na mleko roślinne i wodę niegazowaną

Jeden minister zachęca, by zamiast słodkich napojów pić wodę, a inny nakłada na nią czterokrotnie wyższy podatek niż na nektary.

Aktualizacja: 20.02.2019 06:43 Publikacja: 19.02.2019 18:42

Podatkami w zdrową żywność. Wyższy VAT na mleko roślinne i wodę niegazowaną

Foto: Adobe Stock

Nie ma szans na niższą, 7-proc. stawkę VAT na wodę niegazowaną. Resort finansów chce utrzymać 23-proc. podatek na napój najzdrowszy według lekarzy. 5 proc. proponuje za to na nektary, czyli mieszankę soku, wody i cukru.

Czytaj także: Wyższy podatek VAT ma zniechęcać do niezdrowego jedzenia

Droga jak woda

„Nie cukrz – cukier szkodzi" – to najnowsza kampania zdrowotna Narodowego Funduszu Zdrowia, który wypowiedział wojnę epidemii cukrzycy, na którą cierpi ok. 3 mln Polaków, a kolejne 3 mln mają tzw. stan przedcukrzycowy. Na refundację terapii w cukrzycy już dziś Fundusz przeznacza 1 mld zł. Kolejne miliardy pochłaniają powikłania cukrzycy, tj. uszkodzenie wzroku czy nerek, a także koszty rent.

Nic dziwnego, że walka z cukrzycą poprzez ograniczenie niezdrowego jedzenia i napojów jest jednym z założeń Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020 firmowanego przez resort z Miodowej.

Ministerstwo Finansów zdaje się mieć odrębne zdanie i w toku konsultacji publicznych projektu nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa odrzuciło uwagi strony społecznej, że VAT na wodę w butelkach powinien być obniżony z 23 proc. do 7 proc. Nie pomogło powołanie się na założenia Narodowego Programu Zdrowia i przykład takich krajów jak Francja, Rumunia, Czechy czy Portugalia, które obniżeniem stawki podatku na wodę przyczyniły się do wzrostu jej spożycia. Resort tłumaczy, że stawka preferencyjna dotyczy wyłącznie soków i nektarów, napojów mlecznych, preparatów dla niemowląt i dzieci oraz środków specjalnego przeznaczenia medycznego.

Do urzędników nie przemawiają też potrzeby osób z nietolerancją laktozy lub białka krowiego, które do tej pory kupowały produkty mlekozastępcze (np. mleka roślinne), płacąc tylko 8 proc. VAT. Resort postanowił obłożyć je podatkiem 23-proc., podobnie jak wszystkie ich przetwory, np. desery, śniadania na bazie owsianki czy ciasta. Więcej zapłacimy też za kawę z dodatkiem napojów mlekopodobnych.

Tłuszcz dla pacjentów

Strona społeczna podkreśla, że mleka roślinnego nie można zastąpić mlekiem bezlaktozowym, bo w wielu wypadkach chodzi o alergię na białko mleka. Resort finansów i na to zdaje się mieć wytłumaczenie. Nietolerujący mleka będą mogli skorzystać z analogów sera, które, zgodnie z projektem nowelizacji, zostaną obłożone preferencyjną, 5-proc. stawką VAT. Analogi, w których tłuszcz mleczny zastąpiono tłuszczem roślinnym, najczęściej olejem palmowym, trudno nazwać zdrową alternatywą dla mleka. Podobnie jak mleko bez laktozy trudno też traktować jako rozwiązanie dla osób dotkniętych alergią na białka mleka czy dla osób wykluczających z diety produkty pochodzenia zwierzęcego.

– Przepisy uderzą w pacjentów, którzy nie mogą zastąpić takich produktów niczym innym. To często osoby na rencie, niepełnosprawne, które większość swoich dochodów wydają na leki. Ta podwyżka bardzo w nie uderzy – mówi Szymon Chrostowski, działacz na rzecz pacjentów, założyciel Polskiej Unii Organizacji Pacjentów Onkologicznych.

Etap legislacyjny: opiniowanie

Nie ma szans na niższą, 7-proc. stawkę VAT na wodę niegazowaną. Resort finansów chce utrzymać 23-proc. podatek na napój najzdrowszy według lekarzy. 5 proc. proponuje za to na nektary, czyli mieszankę soku, wody i cukru.

Czytaj także: Wyższy podatek VAT ma zniechęcać do niezdrowego jedzenia

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów