Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 29 listopada 2016 (2461-IBPP2.4512.764.2016.1.IK).
Wnioskodawca (spółka) będący czynnym podatnikiem VAT prowadzi na terytorium kraju działalność gospodarczą w zakresie budowy budynków mieszkalnych i sprzedaży lokali mieszkalnych i niemieszkalnych (działalność deweloperska). Spółka realizuje inwestycję deweloperską polegającą na wybudowaniu dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych, wraz z garażem podziemnym (inwestycja). Spółka zamierza zawierać umowy rezerwacyjne. Rezerwacja ma polegać m.in. nieoferowaniu danego lokalu do sprzedaży osobom trzecim. Z tytułu zawarcia umowy rezerwacyjnej spółka będzie pobierać opłatę rezerwacyjną (opłata), która jest określona mianem kaucji na zabezpieczenie zawarcia umowy deweloperskiej lub umowy przedwstępnej przeniesienia własności lokali (umowa). Opłata będzie wpłacana na bieżący rachunek spółki, a nieuiszczenie opłaty w ustalonym terminie spowoduje anulowanie samej umowy rezerwacyjnej. W przypadku zawarcia umowy, kwota wpłacona przez rezerwującego tytułem opłaty będzie mogła być zaliczona na poczet części ceny zakupu lokalu (i przeksięgowana na rachunek powierniczy) na podstawie pisemnego oświadczenia rezerwującego. W razie niezłożenia takiego oświadczenia przez rezerwującego, opłata będzie zwracana na jego rzecz.
W ocenie spółki, opłata nie jest całością ani częścią zapłaty na poczet sprzedaży lokali lub świadczenia jakichkolwiek usług, w szczególności: przedpłatą, zaliczką, zadatkiem lub ratą rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, a zatem z chwilą jej otrzymania nie powstanie obowiązek podatkowy w VAT w odniesieniu do tej kwoty.
Organ podatkowy podzielił stanowisko spółki uznając, że w momencie wpłaty przez klienta opłaty do chwili podpisania umowy deweloperskiej lub umowy przedwstępnej wpłata ta nosi znamiona kaucji, a tym samym nie stanowi przedpłaty ani zaliczki na poczet przyszłej dostawy lokalu w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. W konsekwencji, w momencie otrzymania od ewentualnego klienta wpłaty kaucji, u spółki nie powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu.
Komentarz eksperta
Agnieszka Fedorowicz, doradca podatkowy, starszy konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC