Aby wytłumaczyć skutki w VAT transakcji objęcia udziałów w zamian za aport, trzeba się odwołać do kilku podstawowych definicji z ustawy o VAT. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
- Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, a przez dostawę towarów przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 2 pkt 6 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Zawarta w ustawie o VAT legalna definicja towarów nie obejmuje zatem praw. Natomiast akcje w spółce kapitałowej potwierdzają uczestnictwo ich właściciela w spółce, przyznając mu ogół praw i obowiązków w tej spółce (np. prawo do udziału w zysku, obowiązek wniesienia dopłat). W związku z tym akcje nie są towarami w rozumieniu ustawy o VAT. Oznacza to, że wniesienie aportu składającego się z akcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.
- Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).
Podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne, oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje też czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z zestawienia tych kilku definicji wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem że są one realizowane przez podatników VAT i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.