Akcje nie sa towarami w rozumieniu ustawy o VAT

Akcje nie są towarami w rozumieniu ustawy o VAT. Wniesienie ich aportem nie jest zatem odpłatną dostawą towarów w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Publikacja: 20.01.2016 01:00

Akcje nie sa towarami w rozumieniu ustawy o VAT

Foto: 123RF

Aby wytłumaczyć skutki w VAT transakcji objęcia udziałów w zamian za aport, trzeba się odwołać do kilku podstawowych definicji z ustawy o VAT. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

- Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, a przez dostawę towarów przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 2 pkt 6 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Zawarta w ustawie o VAT legalna definicja towarów nie obejmuje zatem praw. Natomiast akcje w spółce kapitałowej potwierdzają uczestnictwo ich właściciela w spółce, przyznając mu ogół praw i obowiązków w tej spółce (np. prawo do udziału w zysku, obowiązek wniesienia dopłat). W związku z tym akcje nie są towarami w rozumieniu ustawy o VAT. Oznacza to, że wniesienie aportu składającego się z akcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

- Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne, oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje też czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z zestawienia tych kilku definicji wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem że są one realizowane przez podatników VAT i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Kwestia, czy sprzedaż i zbycie akcji można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej, była przedmiotem szerokiego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który orzekał, że co do zasady czynności te nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika w rozumieniu przepisów o VAT, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Na podstawie orzecznictwa TSUE przewidziano jednak pewne wyjątki od tej zasady. Chodzi o sytuacje, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT i wówczas sprzedaż i zbycie akcji będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dotyczy to sytuacji, gdy:

- posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,

- sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

- posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej (por. interpretację Izby Skarbowej w Poz- naniu z 6 listopada 2015 r., ILPP3/4512-1-206/15-2/MR).

Jak stosować

W sytuacji przedstawionej przez czytelniczkę wniesienie do spółki Y aportu składającego się z akcji spółki Z nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ w tej transakcji spółka X nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, tj. co do zasady jako podmiot wykonujący działalność gospodarczą.

—Anna Kaczmarek

Aby wytłumaczyć skutki w VAT transakcji objęcia udziałów w zamian za aport, trzeba się odwołać do kilku podstawowych definicji z ustawy o VAT. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

- Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, a przez dostawę towarów przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 2 pkt 6 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Zawarta w ustawie o VAT legalna definicja towarów nie obejmuje zatem praw. Natomiast akcje w spółce kapitałowej potwierdzają uczestnictwo ich właściciela w spółce, przyznając mu ogół praw i obowiązków w tej spółce (np. prawo do udziału w zysku, obowiązek wniesienia dopłat). W związku z tym akcje nie są towarami w rozumieniu ustawy o VAT. Oznacza to, że wniesienie aportu składającego się z akcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe