VAT: Samorządowcy nadal nie muszą ograniczać odliczenia

Gminne targowisko, rozumiane jako element majątku przedsiębiorstwa, jest wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej, tj. osiągania dochodów z wynajmu jego powierzchni.

Publikacja: 17.01.2018 01:00

VAT: Samorządowcy nadal nie muszą ograniczać odliczenia

Foto: Fotolia.com

Gmina jest czynnym podatnikiem VAT i składa deklaracje VAT-7 za miesięczne okresy rozliczeniowe. Była odpowiedzialna za realizację projektu budowy nowego targowiska. W przyszłości nadal będzie ponosić związane z nim wydatki, zarówno inwestycyjne, jak i bieżące. W regulaminie targowiska wprowadzono dodatkowe opłaty, tj. rezerwacyjną stoisk handlowych oraz za dzierżawę pawilonów handlowych, pobierane na podstawie indywidualnych umów cywilnoprawnych zawieranych przez gminę z osobami prowadzącymi działalność handlową na targowisku. Usługi związane z pobieraniem opłaty dokumentowane są fakturami, a obrót ujmowany rejestrach sprzedaży VAT. Obok tych opłat pobierana jest również opłata targowa, która ma charakter daniny publicznoprawnej i gmina w zakresie jej poboru nie działa jako podatnik VAT. We wniosku o interpretację gmina podała, że dotychczas nie odliczała podatku naliczonego od wydatków związanych z budową targowiska. Uważała jednak, że takie prawo jej przysługiwało i będzie też mogła odliczać podatek od bieżących wydatków związanych z targowiskiem.

Fiskus zgodził się z gminą co do opodatkowania VAT usługi odpłatnej rezerwacji stoisk handlowych oraz dzierżawy pawilonów handlowych (to świadczenie usług polegające VAT na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Odmówił jednak pełnego odliczenia z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne i bieżące, poniesione na budowę i utrzymanie targowiska. Wydatki te są związane zarówno z czynnościami opodatkowanymi (udostępnianie stoisk handlowych za opłatą rezerwacyjną i odpłatna dzierżawa pawilonów handlowych), jak i niepodlegającymi opodatkowaniu (udostępnianie targowiska jako organ władzy publicznej). W celu określenia kwoty VAT do odliczenia od wydatków na budowę targowiska gmina jest obowiązana do określenia udziału procentowego, w jakim targowisko jest wykorzystywane do celów działalności gospodarczej. Prawo do odliczenia przysługuje jedynie w tej części. Sposób wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną powinien mieć charakter obiektywny, a wybór metody należy do gminy.

Gmina zaskarżyła interpretację, a WSA w Olsztynie uwzględnił jej skargę. Odwołał się do ukształtowanej już linii orzeczniczej dotyczącej zakresu prawa do odliczenia. Co prawda zauważył, że ukształtowała się ona w stanie prawnym sprzed 1 stycznia 2016 r., jednak zasadnicza teza odnośnie do prawa do odliczenia wydatków związanych z targowiskami gminnymi pozostała niezmienna.

W ocenie sądu okoliczność, że od sprzedaży na targowiskach należne jest zobowiązanie podatkowe nie oznacza, że targowisko wykorzystywane jest zarówno do celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (wynajmu powierzchni targowej), jak i do celów innych, niemających charakteru działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Opłata targowa nie jest bowiem należna z tytułu wykorzystywania przez gminę targowiska, bo jest nieekwiwalentnym zobowiązaniem podatkowym należnym gminie powstającym z mocy prawa w następstwie prowadzenia sprzedaży na targowisku. Decydujące jest faktyczne wykonywanie czynności sprzedaży, w miejscu wskazanym przez gminę do jej prowadzenia.

Obowiązek ponoszenia opłaty targowej przez podmioty prowadzące sprzedaż na gminnym targowisku nie jest wykorzystywaniem przez gminę targowiska na inne cele niż prowadzenie działalności gospodarczej, w ujęciu ustawy o VAT. Należące do gminy targowisko (rozumiane jako element majątku przedsiębiorstwa) jest wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej, tj. osiągania dochodów z wynajmu jego powierzchni. Dlatego gmina ma pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dotyczących targowiska, obejmujących zarówno wydatki inwestycyjne, jak i wydatki bieżące związane z eksploatacją.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 7 grudnia 2017 r. (I SA/Ol 804/17).

Komentarz eksperta

Maciej Kordalewski, konsultant podatkowy w Kancelarii Martini i Wspólnicy

Kwestia poruszona w komentowanym wyroku była już przedmiotem wyroków sądów administracyjnych, a linia orzecznicza w tym zakresie wydaje się być ugruntowana. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Stanowisko organu interpretacyjnego, zgodnie z którym budowa targowiska odbyła się w ramach władztwa publicznego i w związku z tym niemożliwe jest pełne odliczenie VAT, jest nieprawidłowe. Nie można bowiem twierdzić, że targowisko zostało wybudowane w celu czerpania dochodów z pobierania opłaty targowej. Uzasadnienia analogicznych wyroków jednoznacznie wskazują, że targowisko nie służy do poboru opłaty targowej lecz do czerpania dochodów z dzierżawy. Pobieranie opłaty targowej nie następuje bowiem w związku z wydzierżawianiem nieruchomości, lecz w związku z prowadzeniem sprzedaży na targowisku. Dodatkowo, obowiązek uiszczania opłaty targowej nie jest zależny od świadczeń wzajemnych ze strony gminy na rzecz kupców handlujących na targowiskach. WSA zasadnie przyjął, że opłata targowa stanowi wyłącznie nieekwiwalentne zobowiązanie podatkowe, a obowiązek jej ponoszenia przez podmioty prowadzące sprzedaż w miejscu wskazanym przez gminę jako targowisko nie stanowi wykorzystywania przez gminę targowiska na inne cele niż prowadzenie działalności gospodarczej, w ujęciu ustawy o VAT. Samo pobieranie opłaty nie może bowiem decydować o tym, że targowisko zostało zbudowane w celu wykonywania zadań publicznych i z tego tytułu kwestionuje się prawo do pełnego odliczenia VAT, skoro głównym celem jest pozyskiwanie dochodów z dzierżawy i wynajmu stoisk na terenie targowiska.

Gmina jest czynnym podatnikiem VAT i składa deklaracje VAT-7 za miesięczne okresy rozliczeniowe. Była odpowiedzialna za realizację projektu budowy nowego targowiska. W przyszłości nadal będzie ponosić związane z nim wydatki, zarówno inwestycyjne, jak i bieżące. W regulaminie targowiska wprowadzono dodatkowe opłaty, tj. rezerwacyjną stoisk handlowych oraz za dzierżawę pawilonów handlowych, pobierane na podstawie indywidualnych umów cywilnoprawnych zawieranych przez gminę z osobami prowadzącymi działalność handlową na targowisku. Usługi związane z pobieraniem opłaty dokumentowane są fakturami, a obrót ujmowany rejestrach sprzedaży VAT. Obok tych opłat pobierana jest również opłata targowa, która ma charakter daniny publicznoprawnej i gmina w zakresie jej poboru nie działa jako podatnik VAT. We wniosku o interpretację gmina podała, że dotychczas nie odliczała podatku naliczonego od wydatków związanych z budową targowiska. Uważała jednak, że takie prawo jej przysługiwało i będzie też mogła odliczać podatek od bieżących wydatków związanych z targowiskiem.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona