Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednocześnie, na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu importu usług. W idealnym układzie, gdy podatnik wykorzystuje importowane usługi w całości do wykonywania czynności opodatkowanych, a prawo do odliczenia nie jest w żaden sposób ograniczone, kwota podatku naliczonego odpowiada kwocie podatku należnego. Oznacza to w praktyce, że opodatkowanie VAT importu usług przez podatnika jest dla niego neutralne.
Inaczej będzie w przypadku, gdy import usług dotyczy czynności opodatkowanych i zwolnionych. Zgodnie bowiem z art. 90 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika zarówno do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do wyodrębnienia (określenia) kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Określenie proporcji odliczenia podatku naliczonego nie zwalnia podatnika rozliczającego import usług dla celów VAT w Polsce od wykazania podatku należnego z tytułu importu usług w pełnej wysokości. Proporcjonalnie wykazywana jest wyłącznie wielkość podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Należy przy tym pamiętać, że gdy nabywana (importowana) usługa ma dotyczyć wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania, to podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku należnego z tytułu importu usług.
Przykład
Polska instytucja kultury, zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, nabyła usługę organizacji w Polsce koncertu przez hiszpańskiego podatnika od wartości dodanej. Na podstawie art. 28g ustawy o VAT miejscem świadczenia tego typu usług jest Polska. Instytucja kultury zasadniczo wykonuje zarówno czynności opodatkowane (w związku z którymi przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego), jak i czynności zwolnione (niedające takiego prawa). Rozpoznając import usług polska instytucja powinna zatem naliczyć w całości podatek należny oraz odliczyć podatek naliczony proporcjonalnie, w stosunku w jakim importowana usługa dotyczy czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Pochodzenie usługodawcy...
Jeszcze kilka lat temu problematyczne było również rozliczanie VAT od importu usług nabywanych od kontrahentów z tzw. rajów podatkowych. Obecnie obowiązująca ustawa o VAT od początku przewidywała ograniczenie w zakresie odliczenia podatku naliczonego od importu usług z rajów podatkowych. Wątpliwości w zakresie zgodności polskich regulacji w tym zakresie z prawem wspólnotowym były przedmiotem rozstrzygnięcia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) z 30 września 2010 r. w sprawie C-395/09 Oasis East. Trybunał uznał, że ówcześnie obowiązujący art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest niezgodny z regulacjami wspólnotowymi.