Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 października 2017 r. (I FSK 2094/15).
Skarżący złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Opisał, że wykonuje działalność maklerską, występując jako strona transakcji na instrumentach pochodnych (notowanych na rynku regulowanym oraz zawieranych poza obrotem zorganizowanym). Powstała wątpliwość czy w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem są instrumenty pochodne, podstawą opodatkowania VAT jest łączny wynik na transakcjach zrealizowanych w danym okresie rozliczeniowym. Zdaniem wnioskodawcy, w odniesieniu do transakcji dotyczących instrumentów pochodnych, za wynagrodzenie należy uznać wynik zrealizowany z tytułu transakcji w danym okresie rozliczeniowym. Wynik na poszczególnych transakcjach powinien być rozumiany jako różnica między dodatnimi i ujemnymi strumieniami przepływów finansowych, w odniesieniu do poszczególnych typów instrumentów pochodnych.
Organ podatkowy w interpretacji indywidualnej z 26 czerwca 2012 r. (IPPP1/443-371/12-2/Igo) uznał, że w przypadku transakcji na instrumentach finansowych będących kontraktami terminowymi czy też opcjami, podstawą opodatkowania VAT jest kwota należna spółce od klienta detalicznego bądź instytucji finansowej z tytułu zrealizowania danego kontraktu pomniejszona o kwotę należnego podatku.
WSA w wyroku z 5 grudnia 2015 r. (III SA/Wa 760/15) podzielił pogląd wnioskodawcy i uchylił zaskarżoną interpretację. Zdaniem WSA organ błędnie założył, że podstawę opodatkowania VAT stanowi jedynie „dodatni obrót", czyli suma zysków z pojedynczej transakcji.
Organ złożył skargę kasacyjną do NSA, a ten uchylił zaskarżony wyrok w całości i oddalił skargę. Stwierdził, że wynagrodzenie spółki to różnica między dodatnimi i ujemnymi strumieniami przepływów finansowych w odniesieniu do poszczególnych typów instrumentów pochodnych. Z każdym kontrahentem zawierana jest odrębna umowa. Nie ma podstawy do łączenia transakcji z różnymi podmiotami na potrzeby rozliczeń z tytułu VAT wbrew jednoznacznej treści art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Brak jest zarówno przepisów prawa polskiego, jak i unijnego, które dawałyby możliwość ustalania w odmienny sposób podstawy opodatkowania na pochodnych instrumentach finansowych. W przedstawionym stanie faktycznym należy stosować przepisy ogólne dotyczące opodatkowania VAT.
