VAT: jak firma rozliczy bony dla pracowników

Zarówno rzeczywiste, jak i wirtualne wręczenie bonu nie powoduje obowiązku zapłaty przez pracodawcę podatku od towarów i usług.

Aktualizacja: 05.01.2015 08:08 Publikacja: 05.01.2015 05:15

VAT: jak firma rozliczy bony dla pracowników

Foto: Nieznane

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie jest dostawą towarów. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają zarówno odpłatna dostawa towarów, jak i odpłatne świadczenie usług.

Środek płatniczy

Bony towarowe uprawniające do zakupu określonych produktów w wybranych sklepach są uznawane za środek płatniczy, więc ich przekazanie pracownikowi nie jest dostawą towarów. Nie jest to również świadczenie usług, ponieważ przekazanie bonu pracownikowi uprawnia go do zakupu w przyszłości. Bon towarowy nie stanowi również zaliczki ani przedpłaty. Wobec tego zakup przez pracodawcę takich bonów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obowiązek podatkowy w VAT powstaje dopiero gdy pracownik płaci w placówce handlowej bonem, kupując jakiś towar. Wówczas dochodzi do dostawy towaru. Obowiązek podatkowy powstanie dla sklepu, w którym pracownik płacił bonem.

PRZYKŁAD

Spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji obuwia. Z okazji świąt spółka podarowała swoim pracownikom zakupione z własnych środków bony towarowe o wartości 500 zł uprawniające do zakupu dowolnych towarów w określonych sklepach. Przekazanie pracownikom bonów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dla pracodawcy nie ma więc znaczenia, czy pracownik zrealizował bon, bo u pracodawcy nie powstaje obowiązek w VAT.

Zakup z ZFŚS

Zakup przez pracodawcę na rzecz pracownika bonów towarowych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs) również nie podlega opodatkowaniu VAT. Czynność nieodpłatnego przekazania bonów pracownikom także nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Przychód w PIT

Niezależnie od źródła finansowania bonów ich wartość stanowi przychód pracownika i jest opodatkowana podatkiem dochodowym. Różnica polega na tym, że jeśli zakupiono na rzecz pracowników bony z pieniędzy firmy, to podlegają one opodatkowaniu i oskładkowaniu, natomiast jeśli zakupiono bony z zfśs, to ich wartość powyżej kwoty 380 zł podlega tylko opodatkowaniu, natomiast składek ubezpieczeniowych się nie nalicza.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT nie stanowią przychodu dla pracownika m.in. świadczenia rzeczowe i świadczenia pieniężne finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Jednocześnie ustawodawca zastrzegł, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Zniżki w sklepach internetowych

Wiele firm prowadzi swoją działalność tylko w sieci poprzez wirtualne sklepy lub korzysta z portali społecznościowych w celach reklamy własnej firmy. Przykładowo sklepy internetowe wprowadzają wirtualne bony, które przekazują swoim klientom lub pracownikom, aby robili zakupy w określonym sklepie internetowym. W takich przypadkach w momencie sprzedaży przedsiębiorcy wirtualnego bonu lub kuponu w celu dalszego przekazania go klientowi lub pracownikowi również nie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług ani do odpłatnej dostawy towarów. Wirtualne bony są traktowane jako środki płatnicze uprawniające do wymiany ich na towar w wybranych sklepach w określonym terminie i wobec tego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nieodpłatnym świadczeniem dla pracowników jest natomiast przekazanie im biletów na imprezy. Jest to świadczenie usług, które powoduje obowiązek naliczenia należnego VAT od wartości nabytych i przekazanych przez pracodawcę biletów bez składek na ubezpieczenie społeczne. Taki pogląd znajduje potwierdzenie w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, z którego wynika, że za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT uważa się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników. Takie stanowisko wyraziła przykładowo Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 21 maja 2012 r. (ILPP1/443-168/12-4/NS). Spółka powinna więc naliczać VAT od nieodpłatnego przekazania biletów pracownikom.

Pracownik otrzymuje przychód

Nieodpłatne przekazanie pracownikom biletów na koncert czy do teatru jest dla nich przychodem ze stosunku pracy podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jeśli bilety dla pracowników zakupiono z pieniędzy firmy, to przychód pracownika należy również oskładkować, a jeśli bilety zakupiono z zfśs, to składek ubezpieczeniowych się nie nalicza.

Za przychód pracownika może być uznane takie nieodpłatne świadczenie, które zostało spełnione za zgodą pracownika i przyniosło mu korzyść majątkową. Wobec tego powstaje pytanie: czy jeśli pracownik przyjął bilet, ale nie poszedł do kina, to powstaje u niego przychód do opodatkowania? W takim przypadku należy przyjąć, że pracownik uzyskał przychód, ponieważ otrzymany od pracodawcy bilet powoduje u pracownika korzyść majątkową. Pracownik zaoszczędził własne pieniądze, bo nie kupił biletu, lecz dał mu go pracodawca, i nie ma tutaj znaczenia, że pracownik zrezygnował z pójścia do kina. Gdyby pracownik zrezygnował z przyjęcia biletu od pracodawcy, to nie powstałoby u pracownika realne przysporzenie majątkowe i jednocześnie nie powstałby przychód podatkowy.

Takie orzeczenie wydał 8 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny (K7/13): „nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym podatkowi dochodowemu. W tej sytuacji pojawia się pytanie o kryterium wyodrębnienia świadczeń objętych podatkiem dochodowym. Zdaniem Trybunału tym kryterium musi być „obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Świadczenia uzyskiwane od pracodawcy, aby podlegały opodatkowaniu, muszą zatem prowadzić do pojawienia się po stronie pracownika dochodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi".

PRZYKŁAD

Pracodawca kupił dla pracowników bilety do teatru muzycznego. Bilety otrzymało 20 pracowników. Cena jednego biletu wynosi 108 zł (z VAT).

Zgodnie z art. 29a ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, jaką usługodawca otrzymał od nabywcy za zakupione bilety. Pracodawca kupił bilety o wartości 100 zł netto + 8 proc. VAT, czyli cena jednego biletu wynosi 108 zł. Pracownik otrzymuje bilet o wartości 108 zł, bo tyle kosztuje wstęp do teatru.

Aby kwota 108 zł była przychodem netto dla pracownika, trzeba ją ubruttowić o należne składki i podatek (obliczamy to bez kosztów uzyskania przychodów i ulgi, gdyż były one uwzględnione przy wynagrodzeniu za pracę). W takim przypadku w rzeczywistości pracownik otrzyma zatem więcej niż 108 zł. Będzie to 155,38 zł brutto. Taka kwota będzie doliczona do wynagrodzenia, ponieważ 108 zł kosztuje bilet z podatkiem od towarów i usług. Gdyby od kwoty 108 zł odjęto składki i podatek, pracownik otrzymałby mniej niż 108 zł. Jeżeli zatem pracodawca nie ubruttowi kwoty 108 zł, to pracownik pokryje koszty podatku i składek „z własnej kieszeni", a więc jego faktyczny przychód wyniesie mniej niż 108 zł. Gdy pracownik dostanie bilet, pracodawca nalicza podatek od towarów i usług od nieodpłatnego przekazania biletów tak jak przy sprzedaży, tzn. bez składek na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie jest dostawą towarów. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają zarówno odpłatna dostawa towarów, jak i odpłatne świadczenie usług.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe