NSA: Nawet jeśli części usługi nie było, trochę VAT można odzyskać

Gdy możliwe jest precyzyjne wyodrębnienie czynności faktycznie dokonanych od fikcyjnych i przypisanie im konkretnych wartości, całkowita odmowa prawa do odliczenia podatku jest zbyt daleko idąca.

Aktualizacja: 03.01.2020 08:29 Publikacja: 03.01.2020 08:02

NSA: Nawet jeśli części usługi nie było, trochę VAT można odzyskać

Foto: AdobeStock

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który spierał się z podatniczką o prawo do odliczenia VAT.

Sprawa dotyczyła rozliczenia podatku za grudzień 2012 r. A kłopoty kobiety zaczęły się, gdy po kontroli fiskus zakwestionował jedną z faktur. Na papierze dokumentowała dzierżawę pięciu pojazdów. Jednak w ocenie kontrolerów faktycznie nie doszło do dzierżawy jednego z nich. W konsekwencji uznali, że faktura stwierdza czynność, która nie została dokonana w całości, i pozbawili podatniczkę całego odliczenia VAT z tego dokumentu.

Kobieta nie zgadzała się z tym rozstrzygnięciem. Początkowo przekonywała, że dysponowała wszystkimi dzierżawionymi samochodami i były one wykorzystywane do dowożenia pracowników na budowę. Fiskus wykazał jednak, że kontrahent nie mógł wydzierżawić jej jednego z samochodów, bo w badanym okresie ze względu na kwestie własnościowe nim nie dysponował. A ponieważ faktura zawierała tylko jedną pozycję, to uważał, że należało w całości uznać ją za nierzetelną, tj. dokumentującą transakcję, do której nie mogło dojść w sposób w niej opisany.

Czytaj także: Nowe zasady zwrotu VAT - VAT

Na etapie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu podatniczka już się nie upierała, że dzierżawiła wszystkie samochody. W skardze podkreśliła jednak, że skoro faktura dotyczyła dzierżawy pięciu samochodów, a zakwestionowano dzierżawę tylko jednego, to tylko w tej części należało wyłączyć możliwość odliczenia podatku naliczonego.

I ta argumentacja przekonała opolski WSA. Przypomniał, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym elementem konstrukcyjnym VAT jako podatku obrotowego, ekonomicznie obciążającego konsumpcję i dla podatnika ekonomicznie neutralnego. I podkreślił, że nie stanowią podstawy obniżenia podatku faktury lub dokumenty celne, gdy stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane. Ale wyraźnie zaznaczył, że odnosi się to do części dotyczącej tych czynności.

W ocenie WSA w spornej sprawie nie budzi wątpliwości, że faktura w jednej pozycji dokumentowała niekwestionowaną przez organy usługę dzierżawy czterech samochodów oraz zakwestionowaną usługę dzierżawy jednego. Zgodnie więc z zasadą neutralności i proporcjonalności w sytuacji, gdy jedna faktura dokumentuje i rzeczywiste czynności, i czynności, które nie zostały dokonane, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z rzeczywiście dokonanych czynności.

Fiskus nie dawał za wygraną, ale korzystną dla podatniczki wykładnię przepisów potwierdził NSA. Również odwołał się do art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT i podkreślił, że powinien być on interpretowany w świetle art. 86 ust. 1 ustawy, który formułuje prawo do odliczenia jako element konstrukcji podatku urzeczywistniający zasadę neutralności i proporcjonalności VAT.

W ocenie NSA w sytuacji, gdy jedna faktura dokumentuje czynności fikcyjne i rzeczywiste, dopuszczalne jest odliczenie podatku naliczonego wynikającego z czynności faktycznie dokonanych.

Jak podkreślił sąd, na gruncie spornej sprawy możliwe pozostaje jednoznaczne ustalenie wartości transakcji znajdującej odzwierciedlenie w rzeczywistości. Z załącznika do faktury wynika bowiem wartość poszczególnych czynności w relacji do konkretnych pojazdów. Określenie zatem kwoty dotyczącej dzierżawy czterech samochodów, tj. w zakresie niekwestionowanym, nie nastręcza trudności. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: I FSK 1872/19

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który spierał się z podatniczką o prawo do odliczenia VAT.

Sprawa dotyczyła rozliczenia podatku za grudzień 2012 r. A kłopoty kobiety zaczęły się, gdy po kontroli fiskus zakwestionował jedną z faktur. Na papierze dokumentowała dzierżawę pięciu pojazdów. Jednak w ocenie kontrolerów faktycznie nie doszło do dzierżawy jednego z nich. W konsekwencji uznali, że faktura stwierdza czynność, która nie została dokonana w całości, i pozbawili podatniczkę całego odliczenia VAT z tego dokumentu.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów