Osoby kandydujące w wyborach na radnych gminy, po uzyskaniu mandatów, chcą utworzyć klub radnych. Czy klubowi będą przysługiwać uprawnienia, których nie mają poszczególni radni?
Tak.
Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) radni mogą tworzyć kluby radnych, które działają na zasadach określonych w statucie gminy. Od nowej kadencji będzie miał zastosowanie przepis przewidujący, że klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych (art. 23 ust. 3 u.s.g.). Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 maja 2017 r. (sygn. II OSK 2216/15, LEX nr 2321536) kluby radnych powinny być instrumentami pomagającymi radnemu kierować się dobrem wspólnoty samorządowej.
Czytaj także: Zmiany w ustawach samorządowych i w prawie wyborczym od 2018 r.
Radny nie ma obowiązku tworzenia i należenia do klubu, ale gdyby wyraził taką wolę, statut gminy powinien zapewnić mu tę możliwość. We wcześniejszym orzecznictwie, gdy u.s.g. nie określała jeszcze progu liczbowego uprawniającego do utworzenia klubu, przyjmowano, że rada może ustalić taki próg w statucie gminy, ale z uwzględnieniem prawa radnych do zrzeszania się w dowolnie tworzonych klubach (por. np. wyrok NSA z 14 listopada 2017 r., sygn. II OSK 427/16, LEX nr 2469400). Od nowej kadencji liczba radnych potrzebna do utworzenia klubu będzie wynikać z u.s.g.