Projekt statutu jednostki pomocniczej trzeba skonsultować z mieszkańcami

Chociaż wynik konsultacji w sprawie statutu jednostki pomocniczej nie jest wiążący dla rady gminy, to ich brak stanowi istotne naruszenie prawa.

Publikacja: 02.10.2018 06:30

Projekt statutu jednostki pomocniczej trzeba skonsultować z mieszkańcami

W 2012 r. Rada Miejska w Starym Sączu przyjęła statut Osiedla Słoneczne. We wrześniu 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził nieważność uchwały, zaskarżonej przez prokuratora okręgowego w Nowym Sączu.

Czytaj także: Więcej uprawnień przewodniczącego rady gminy

Osiedle Słoneczne jest jednostką pomocniczą gminy Stary Sącz. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (u.s.g.), jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Natomiast art. 35 ust. 1 u.s.g. przewiduje, że „organizację i zakres działania jednostki pomocniczej określa rada gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami". Statut jednostki pomocniczej określa m.in. zasady i tryb wyborów jej organów, organizację i zadania, zakres zadań, przekazywanych przez gminę oraz sposób ich realizacji.

Najpoważniejszy zarzut

Prokurator zarzucił, że uchwalając statut Osiedla Słonecznego, rada miejska w sposób istotny naruszyła wspomniany wyżej przepis. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie prokurator stwierdził, iż projekt statutu nie został poddany konsultacjom społecznym w sposób, który powinien zostać uprzednio określony w uchwale rady gminy, regulującej zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami.

Zarzucił też, że w załącznikach do statutu ustanowiono szereg ograniczeń biernego prawa wyborczego, związanych ze skazaniem i pozbawieniem prawa wybieralności. Wprowadzono wymóg kworum dla dokonania wyboru przewodniczącego i członków zarządu. Wybory miały się odbywać przy nieograniczonej liczbie kandydatów, zgłaszanych bezpośrednio przez uprawnionych do głosowania uczestników zebrania. Mogło ono postanowić o przeprowadzeniu tajnego głosowania nad konkretną sprawą, podczas gdy wyjątki od zasady jawności określa wyłącznie ustawodawca. Rada miasta nie odwołała się też do regulacji, ustalającej zasady przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami. Ani nie wskazała, że taka regulacja została w gminie wprowadzona zgodnie z wymogiem art. 5a ustawy o samorządzie gminnym – wyliczał prokurator.

Najpoważniejszym zarzutem był jednak brak społecznej konsultacji. Projekt statutu powinien być nie tylko podany do publicznej wiadomości. Konieczne jest przekazanie wyjaśnień mieszkańcom terenu, którego ma dotyczyć. Należy też stworzyć realne możliwości sformułowania przez nich uwag lub propozycji, i rozważyć je. Tymczasem mieszkańców osiedla w Starym Sączu zaproszono do konsultacji jedynie na tablicy ogłoszeń urzędu miejskiego, i na stronie internetowej gminy. Nie wiadomo jednak, czy rzeczywiście uzyskano informację na temat statutu od choćby jednego mieszkańca - wytykał prokurator. I podsumował: uchwalony przez statut Osiedla Słoneczne nie został poddany, zgodnie z wymogami ustawowymi, społecznej konsultacji z mieszkańcami tego osiedla, z których żaden nie wypowiedział się na temat jego treści.

Brak informacji

Burmistrz Starego Sącza oświadczył, że przed skierowaniem projektu statutu do rady miejskiej, poddał go konsultacjom z mieszkańcami osiedla. Projekt był wyłożony do wglądu u przedstawiciela zarządu miasta oraz na tablicy ogłoszeń w urzędzie miejskim. Rozplakatowano obwieszczenia burmistrza w sprawie zasad i trybu konsultacji projektu statutu. Każdy mógł się z nim zapoznać i wypowiedzieć. Tryb wyboru zarządu i rady osiedla został określony zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym – stwierdził burmistrz.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zgodził się jednak z oceną prokuratora, że nastąpiło istotne naruszenie prawa, i stwierdził nieważność uchwały. Przepisy nie pozostawiają wątpliwości że uchwała, dotycząca statutu jednostki pomocniczej, powinna zostać podjęta dopiero po przeprowadzaniu konsultacji z mieszkańcami tej jednostki. Jest to konieczny wymóg – podkreślił WSA. Tymczasem rada miejska nie odwołała się do regulacji, ustalającej zasady przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami. Nie ma zresztą jakiejkolwiek informacji, aby w ogóle istniała. Milczy też na ten temat protokół rady miejskiej z posiedzenia, na którym podjęto uchwałę. Jedynie z pisma burmistrza Starego Sącza wynika, że zaprasza on do konsultacji projektów uchwał w sprawie uchwalenia statutów jednostek pomocniczych gminy i miasta Stary Sącz. Projekty są dostępne u sołtysów, przewodniczących zarządów osiedli oraz w biurze rady miejskiej.

Pismo informuje także, że uwagi i propozycje można zgłaszać w formie pisemnej, bądź e-mailem. Nie istnieje żadna inna dokumentacja, potwierdzająca przeprowadzenie konsultacji z mieszkańcami. Nie ma też dowodów, że projekt statutu został w ogóle podany uprzednio do wiadomości mieszkańców, i czy był wywieszony, na jak długo, na tablicy ogłoszeń urzędu miejskiego. Nie wiadomo zatem, czy w ogóle został podany do publicznej wiadomości. Nie został więc spełniony wymóg, przewidziany w art. 35 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wynik konsultacji w sprawie statutu jednostki pomocniczej nie jest wprawdzie wiążący dla rady gminy, ale ich brak należy ocenić jako istotne naruszenie prawa – orzekł sąd.

— Danuta Frey

sygnatura akt: III SA/Kr 293/18

W 2012 r. Rada Miejska w Starym Sączu przyjęła statut Osiedla Słoneczne. We wrześniu 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził nieważność uchwały, zaskarżonej przez prokuratora okręgowego w Nowym Sączu.

Czytaj także: Więcej uprawnień przewodniczącego rady gminy

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe