Zgodnie z art. 130 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) zasadą jest, że przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu, a wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje – z mocy prawa – wykonanie decyzji (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 września 2017 r., sygn. II OSK 120/16, LEX nr 2417972). Nie dotyczy to przypadków, gdy: decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności (art. 108 k.p.a.) bądź decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy (np. decyzja o rozwiązaniu zgromadzenia – por. art. 20 ust. 3, art. 25 ust. 3 i art. 28 ust. 2 ustawy z 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach, tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 631). Ponadto decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania.
Czytaj także:
Przykład:
Załóżmy, że jest tylko jedna strona postępowania administracyjnego, a organ prowadzący to postępowanie wydał decyzję uwzględniającą w całości żądanie strony. W takim przypadku decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania. Gdyby strona jednak wniosła odwołanie, mogłoby to uzasadniać przyjęcie, że decyzja nie była zgodna z jej żądaniem. Decyzja podlegałaby wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania także wówczas, gdyby strona zrzekła się prawa do wniesienia odwołania. Zgodnie z art. 127a k.p.a. w trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania (czyli 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie) strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu, który wydał decyzję. Z dniem doręczenia organowi oświadczenia o zrzeczeniu się przez ostatnią ze stron (jeżeli jest tylko jedna strona, to przez tę stronę), decyzja staje się ostateczna i prawomocna. Oznacza to, że od decyzji nie służy już odwołanie i nie można zaskarżyć jej do sądu administracyjnego (por. art. 16 k.p.a.).
Inaczej niż ma to miejsce w przypadku odwołania od decyzji, wniesienie zażalenia na postanowienie nie wstrzymuje wykonania postanowienia. Organ, który wydał postanowienie, może wstrzymać jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione (art. 143 k.p.a.).
