Zanim zginął w Tatrach

„Andrzej Wróblewski. Waiting Room”, wystawa poświęcona m. in. podróży wybitnego malarza do Jugosławii i późnej twórczości artysty, została otwarta w Lublanie.

Aktualizacja: 16.10.2020 13:25 Publikacja: 16.10.2020 11:26

Foto: materiały prasowe

Twórczość nagle zmarłego Andrzeja Wróblewskiego (1927-1957), jednego z najważniejszych powojennych malarzy polskich, m. in. mistrza Andrzeja Wajdy i jego kolegi z krakowskiej ASP, wciąż fascynuje i inspiruje.

Na wystawę w Moderna Galerija, jednym z najbardziej prestiżowych muzeów sztuki nowoczesnej w Europie, składa się ponad 120 dzieł Andrzeja Wróblewskiego z lat 1955–1957. To pierwsza zagraniczna prezentacja, która skupia się na ostatnich latach twórczości artysty.

Pośród nich dużą grupę stanowią obrazy niewystawiane nigdy wcześniej lub niepokazywane od ponad 60 lat. Ostatni okres życia malarza symbolicznie rozpoczął się 10 maja 1954 roku z chwilą narodzin pierworodnego syna Andrzeja, zwanego w domu rodzinnym „Kitkiem”, zaś zakończył w dniu śmierci Wróblewskiego 23 marca 1957 roku w Tatrach, najprawdopodobniej na zawał serca.

Wystawa jest też rekonstrukcją podróży, którą Wróblewski odbył między 30 października a 21 listopada 1956 roku z krytyczką sztuki Barbarą Majewską do Jugosławii. Przebywał w Belgradzie, Lublanie, Skopje, Zagrzebiu i w mniejszych miejscowościach, jak Portoroż, Piran, Ochryda, na które składał się nie tylko udział w artystycznym życiu świata kultury ówczesnej Jugosławii, ale też spacery po malowniczych uliczkach, zwiedzanie etnograficznych zbiorów i poznawanie zabytków architektury.

Wyjazd przypadł w momencie głębokiego kryzysu osobistego, który zmusił artystę do zrewidowania własnej postawy artystycznej. W tym sensie, jak zauważyła Barbara Majewska, »była to nie tylko podróż w aurze polskiego Października, lecz podróż na Południe«. Na wystawie są zgromadzone liczne archiwalia, fotografie, dokumenty, jak i dzieła artysty, w których można odnaleźć bezpośrednie inspiracje jugosłowiańską sztuką współczesną, postaciami takimi jak Lazar Vujaklija, ale także krajobrazem, folklorem, lokalną architekturą i „stećci” – rzeźbionymi nagrobkami kamiennymi znajdującymi się w tej części Europy.

W sześciu przestrzeniach, których łączna powierzchnia wynosi ponad 800 m2, są pokazywane m. in. „ Poczekalnia I”, „Kolejka trwa”, „Poczekalnia II”, „(Ukrzesłowienie I)”. Metaforyczną oś wystawy budują dwie symboliczne figury – ludzi przyszpilonych do krzeseł, w oczekiwaniu, zadumie, bezczasie, zdegradowanych, anonimowych i zdezindywidualizowanych. To „mentalność poczekalni”, jak nazwał ją Heiner Müller, niemiecki dramaturg – charakterystyczna dla doświadczenia komunizmu Europy Środkowo-Wschodniej. Inne motywy wystawy to: kobieciarz, chłopiec, protagonista oraz matki i córki, karmicielki, opiekunki, kochanki.

Ekspozycja jest największym przedsięwzięciem w 8-letniej historii działalności Fundacji Andrzeja Wróblewskiego, która realizuje misję promocji twórczości artysty w Polsce i na świecie. Przygotował ją zespół kuratorski w składzie: Magdalena Ziółkowska i Wojciech Grzybała z Fundacji Andrzeja Wróblewskiego oraz Marko Jenko z Moderna galeria.

Współorganizatorem wystawy jest Instytut Adama Mickiewicza.

Wystawa „Andrzej Wróblewski. Waiting Room” potrwa w stolicy Słowenii 3 miesiące – do 10 stycznia 2021.

Twórczość nagle zmarłego Andrzeja Wróblewskiego (1927-1957), jednego z najważniejszych powojennych malarzy polskich, m. in. mistrza Andrzeja Wajdy i jego kolegi z krakowskiej ASP, wciąż fascynuje i inspiruje.

Na wystawę w Moderna Galerija, jednym z najbardziej prestiżowych muzeów sztuki nowoczesnej w Europie, składa się ponad 120 dzieł Andrzeja Wróblewskiego z lat 1955–1957. To pierwsza zagraniczna prezentacja, która skupia się na ostatnich latach twórczości artysty.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce