„Pojawili się ludzie, którzy nie zaglądają na co dzień do muzeum. Przyszli zaciekawieni zaproponowaną im formą obcowania ze sztuką – mniej, ale dokładniej, swobodniej. Byli zadowoleni byli, że mogą porozmawiać o tym, co oglądają” – opowiadała w ubiegłym roku Zuzanna Stańska, inicjatorka tej akcji.

W tym roku chętni do obcowania ze sztuką współczesną nie mogli cieszyć się oglądaniem kompletnej wystawy stałej Galerii Sztuki XX i XXI wieku udostępnionej publiczności 19 stycznia 2013 roku, a przygotowanej przez Piotra Rypsona, zwolnionego przez obecnego dyrektora MN – Jerzego Miziołka. Z wystawy wycofane zostały dwie prace wideo autorstwa Natalii Lach - Lachowicz „Sztuka konsumpcyjna” z 1975 roku oraz Katarzyny Kozyry „Pojawienie się Lou Salome” z 2005 roku. Ta ostatnia jest interpretacją historii miłosno – filozoficzno-artystycznego trójkąta Lou (Luizy) Andreas-Salome, Fryderyka Nietzschego i jego ucznia Paula Ree. Zdjęcie przedstawiające Lou Salomé powożącej wózkiem zaprzężonym w Nietzschego i Paula Ree oraz film Lillany Cavani „Pomiędzy dobrem i złem” zainspirowały artystkę do realizacji własnego wideo. Jeśli chodzi o usunięcie pracy Natalii LL, pikanterii dodaje fakt, że jesienią ubiegłego roku ta artystka, dziś już klasyczka, na wniosek Agnieszki Morawińskiej, poprzedniej dyrektorki Muzeum Narodowego w Warszawie, otrzymała nagrodę imienia Rose Schapire przyznawaną przez Towarzystwo Miłośników Kunsthalle w Hamburgu. Jej praca należąca do kanonu powszechnej historii sztuki, wielokrotnie reprodukowana, przyniosła tej artystce międzynarodowe uznanie.

Do tej pory Galeria Sztuki XX i XXI wieku była jedyną w Warszawie wielką eksponowaną kolekcją sztuki ostatnich ponad 100 lat, w której najwcześniejsze prace pochodzą z pierwszej dekady ubiegłego stulecia, najnowsze zaś powstały w 2012 roku. Na powierzchni 700 m2 eksponowane były obrazy, rzeźby, grafiki i rysunki z lat 20. i 30., a także dzieła filmowe polskiej awangardy, fotografie, fotomontaże, wybrane prace z kręgu kultury niezależnej lat 80. oraz wideo i performance z ostatniego czterdziestolecia. Wśród nich dzieła Witkacego, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego, Katarzyny Kobro, Tamary Łempickiej, Marka Włodarskiego, Józefa Czapskiego, Andrzeja Wróblewskiego, Edwarda Krasińskiego, Zbigniewa Warpechowskiego, Natalii Lach-Lachowicz, Józefa Robakowskiego, Łukasza Korolkiewicza, Zofii Kulik, Zbigniewa Libery, Wilhelma Sasnala, Katarzyny Kozyry, Jarosława Kozłowskiego i wielu innych twórców, niekiedy zapomnianych. Widzowie mogli także oglądać prace multimedialne i filmy autorstwa m.in. Themersonów, Natalii Lach-Lachowicz, Józefa Robakowskiego, Oskara Dawickiego. Od 6 maja, za sprawą decyzji dyrektora Muzeum Narodowego – Jerzego Miziołka - Galeria Sztuki XX i XXI ma zostać zamknięta w związku z całkowitą zmianą ekspozycji.