Zmiany w sądownictwie - mniej spraw dla sędziego z funkcją

Na salach rozpraw przybędzie specjalistów, a prezesom sądów ubędzie obowiązków – takie zmiany szykuje resort.

Aktualizacja: 05.06.2018 12:21 Publikacja: 05.06.2018 08:24

Zmiany w sądownictwie - mniej spraw dla sędziego z funkcją

Foto: Fotolia.com

Do Rządowego Centrum Legislacji trafił właśnie projekt noweli regulaminu urzędowania sądów powszechnych. Zmiany mają wejść w życie szybko, bo już siedem dni po publikacji w Dzienniku Ustaw. Dzięki nim ma być sprawniej i sprawiedliwiej. Tak twierdzi resort sprawiedliwości. Sędziowie są innego zdania.

Dłuższe szkolenia bez taryfy ulgowej

Sędziowie, na których ciąży obowiązek szkoleniowy tylko przez 10 dni w roku, będą mogli liczyć na taryfę ulgową – nie dostaną w tych dniach nowych obowiązków. Jeśli ktoś będzie chciał doskonalić się zawodowo dłużej, będzie musiał to pogodzić z pracą.

– Nie dziwi mnie to – mówi sędzia Dariusz Mazur z Sądu Okręgowego w Krakowie. I podaje przykład. – Bez podstawy prawnej nowa prezes sądu okręgowego wydała zarządzenie, że na czas szkolenia sędziowie muszą wypisywać urlop wypoczynkowy – mówi.

Jeśli czas oczekiwania na rozprawę apelacyjną przekroczy pół roku od chwili wyznaczenia referenta, przewodniczący wydziału będzie mógł określić czas, po którym apelacje rejestruje się w systemie informatycznym. Teraz sprawy, które wymagają szybkiego działania, rejestrowane są w nim natychmiast.

W noweli resort stawia też na dalszą specjalizację sędziów. I nie chodzi już tylko o rodzaj spraw: cywilne, karne, gospodarcze, ale o kategorie, np. cywilne rozwodowe. Zmiany mają być wprowadzane tylko za zgodą wszystkich sędziów i asesorów orzekających w konkretnym wydziale.

Wiceminister Łukasz Piebiak pytany, czy odstępstwa od losowego przydziału spraw nie stwarzają zagrożeń dla transparentności, odpowiada: – Nie stanowi żadnego odstępstwa od transparentności przydziału wyspecjalizowanie orzecznika w dziedzinie, w której jest fachowcem z doświadczeniem i wiedzą często wykraczającą poza i tak wysokie standardy.

W noweli pojawi się też przepis regulujący sprawy, jakie są przydzielane sędziom dyżurnym. Trafiać mają do nich sprawy, które muszą być załatwione w ciągu 72 godzin (wyjątek stanowią wnioski o nadanie klauzuli wykonalności, sprawy rejestrowe i wieczystoksięgowe).

Nowela przewiduje też możliwość ograniczenia przydziału spraw poprzez obniżenie swoistego pensum dla prezesów większych sądów (powyżej 100 sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych). Zamiast 25 proc. referatu zwykłego sędziego będą musieli się zmierzyć z minimum 10 proc. obłożenia. Powód?

– To oczywiste, że prezes dużego sądu ma więcej obowiązków niż prezesi sądów mniejszych – tłumaczy wiceminister Łukasz Piebiak. I dodaje, że prezes sądu musi myśleć globalnie, a nie tylko poprzez pryzmat swego referatu. – Te zarządcze zadania siłą rzeczy muszą być bardziej absorbujące w sądzie, w którym jest ponad 100 orzeczników wspartych dodatkowo przez pozostałych pracowników, a inne w sądzie mniejszym o ograniczonej, często kilkunastoosobowej, grupie sędziów, asesorów i referendarzy – podkreśla.

Podobne zasady dotyczą sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa. Sędziowie, którzy zasiedli w nowej KRS, zamiast 50 proc. obowiązków będą musieli sprostać minimum 25 proc. Jeśli jednocześnie pełnią funkcję prezesa lub wiceprezesa sądu okręgowego lub apelacyjnego, wskaźnik ten wyniesie minimum 15 proc. Jest to związane dodatkowo z dużym zakresem zadań, jaki stoi przed KRS.

– Wcale mnie to nie dziwi, choć pamiętam, że jeszcze niedawno obiecywano, że w sądach będzie mniej osób funkcyjnych, że każdy sędzia będzie miał swój referat – wspomina sędzia Bartłomiej Przymusiński, rzecznik Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia.

Niektórzy sędziowie zmiany oceniają ostrzej. – Nie podoba mi się ten kierunek. Niektórzy sędziowie, którzy dziś wspierają rząd, kiedyś twierdzili, że sędziowie mają się zająć głównie orzekaniem. Jak widać, zmienili zdanie – uważa sędzia Waldemar Żurek, sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie.

Skąpe wokandy

W noweli przewidziano także przepisy związane z wprowadzeniem skargi nadzwyczajnej. Pojawi się procedura dostępu do akt dla tych, którzy skargi mogą wnosić. Załatwiono także kwestię jawności wokand. W sprawach rozpoznawanych w danym dniu będą udostępniane w budynku sądu w pełnym zakresie, również co do ujawnionych na nich danych osobowych. W archiwalnych bądź planowanych nie może być o tym mowy.

Do Rządowego Centrum Legislacji trafił właśnie projekt noweli regulaminu urzędowania sądów powszechnych. Zmiany mają wejść w życie szybko, bo już siedem dni po publikacji w Dzienniku Ustaw. Dzięki nim ma być sprawniej i sprawiedliwiej. Tak twierdzi resort sprawiedliwości. Sędziowie są innego zdania.

Dłuższe szkolenia bez taryfy ulgowej

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe