Niebezpieczna wzmianka
Wzmiankę o wniosku wykreśla się z urzędu niezwłocznie po dokonaniu wpisu, po uprawomocnieniu się postanowienia o odmowie dokonania wpisu lub o odrzuceniu wniosku albo o umorzeniu postępowania, albo po uprawomocnieniu się zarządzenia o zwrocie wniosku.
Postępowanie wieczystoksięgowe ukierunkowane jest na zapewnienie księgom wieczystym prawdziwości wpisów dla bezpieczeństwa obrotu. Między innymi dlatego należy niezwłocznie po wpłynięciu wniosku o wpis dokonać w księdze wieczystej wzmianki o wniosku, która wyłącza rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych, a tym samym dobrą wiarę nabywcy. Ten nie może wówczas zasłaniać się nieznajomością wniosku o wpis i musi liczyć się z tym, że stan prawny nieruchomości może się zmienić. Przyjęcie w takiej sytuacji dopuszczalności dokonania wpisu hipoteki nie narusza więc uzasadnionych praw nabywcy ani bezpieczeństwa obrotu.
Wedle obowiązujących przepisów prawa, aby utrudnić, a czasem nawet, mając na uwadze funkcjonujące na rynku treści umów przedwstępnych sprzedaży nieruchomości, uniemożliwić planowaną sprzedaż nieruchomości, można bez trudu złożyć np. wniosek o wpis hipoteki przymusowej, wskazując wielomilionowe nieistniejące roszczenia, bez żadnej podstawy prawnej (w tym bez postanowienia sądu o zabezpieczeniu rzekomych roszczeń), czy też wniosek o wpis zakazu zbywania nieruchomości.
Tylko żeby udaremnić transakcję
Wzmianka o tych rzekomych roszczeniach ujawnia się w systemie teleinformatycznym ksiąg wieczystych natychmiast, jednak wyjaśnienie sprawy, rozważenie przez sąd wieczystoksięgowy zasadności wniosku o wpis może trwać wiele lat.
Właściciel nieruchomości lub użytkownik wieczysty ma więc księgę wieczystą obciążoną bezpodstawną wzmianką, która może brzmieć bardzo odstraszająco dla kupującego, a jego starania, aby ją usunąć, często rozbijają się o zdecydowanie zbyt długie terminy rozpatrywania spraw przez sądy. Wzmianka pojawia się automatycznie, a jej usunięcie wymaga działania osób fizycznych, a co za tym idzie – trwa zbyt długo. Przykładowo w Sądzie Rejonowym Wrocław-Krzyki we Wrocławiu średni czas oczekiwania na wpis wynosi pięć–sześć miesięcy. Sytuacja w sądach w Gdańsku czy Warszawie jest jednak dużo gorsza.
