Izba Dyscyplinarna SN pozbawiła immunitetu sędziego sądu wojskowego

Sąd Najwyższy utrzymał w mocy orzeczenie zezwalające na pociągniecie do odpowiedzialności karnej R.C. sędziego Sądu Okręgowego w O. za dwa czyny kwalifikowane jako zbrodnia komunistyczna i zbrodnia przeciwko ludzkości.

Aktualizacja: 07.07.2021 20:23 Publikacja: 07.07.2021 19:29

Izba Dyscyplinarna SN pozbawiła immunitetu sędziego sądu wojskowego

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Na wniosek prokuratora IPN - Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym w Szczecinie zezwolił na pociągnięcie sędziego R. C. do odpowiedzialności karnej w zakresie czynów, których miał się on dopuścić orzekając w dwóch sprawach jako sędzia wojskowy w trakcie stanu wojennego. Ponadto sąd zawiesił sędziego R. C. w czynnościach służbowych oraz obniżył o 25 proc. wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia.

W pierwszej z tych spraw oskarżony został uznany winnym i skazany na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, której część odbył, oraz pozbawienia praw publicznych na dwa lata. Sąd przyjął wówczas, iż oskarżony m.in. publicznie poniżał ustrój PRL poprzez używanie obraźliwych określeń wobec członków PZPR oraz poprzez kwestionowanie suwerenności ówczesnej Polski. Miał także rozpowszechniać fałszywe wiadomości mogące wywołać niepokój publiczny w ten sposób, że przedstawiał - w rzekomo fałszywym świetle - stosunki Polski z ZSRR, podczas gdy w rzeczywistości chodziło o wypowiedzi oskarżonego w ramach prywatnych rozmów, które stanowiły wyraz jego sprzeciwu wobec bezprawnie wprowadzonego stanu wojennego. W sprawie tej R. C., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi sędziami sądu wojskowego, miał przekroczyć swoje uprawnienia w ten sposób, że wydał wyrok skazujący na karę bezwzględnego pozbawienia wolności w sytuacji, gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie dawał podstaw do przyjęcia, by oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona przypisanych mu czynów. Sędziowie w tej sprawie mieli przy tym orzekać w sposób dowolny, sprzeczny z dowodami zgromadzonymi w toku postępowania, w sposób dla oskarżonego niekorzystny, stosując przy tym wykładnię rozszerzającą zakres penalizowanych ówcześnie zachowań. Stanowić miało to represję, w warunkach obowiązującego wówczas stanu wojennego, przy czym w odniesieniu do sędziego R. C., działanie takie wynikać miało z utożsamiania się tego sędziego z istniejącym wówczas ustrojem politycznym i miało mieć formę represji z powodu prezentowanych i wyrażanych przez oskarżonego poglądów politycznych. Tym samym naruszone zostało prawo do wyrażania takich poglądów. Wydanie wyroku skazującego w takich okolicznościach na karę pozbawienia wolności miało być represją stanowiącą poważne prześladowanie z przyczyn politycznych, wypełniające znamiona zbrodni komunistycznej, stanowiącej zbrodnię przeciwko ludzkości.

Pierwszy polega na skazaniu kapłana katolickiego na trzy i pół roku więzienia oraz dwa lata pozbawienia praw publicznych za to, że w głoszonych kazaniach „publicznie lżył i wyszydzał ustrój PRL". Drugi czyn – taka sama kara dla oskarżonego, który „przewoził w celu rozpowszechniania" pisma krytyczne wobec wprowadzenia stanu wojennego.

W drugiej sprawie oskarżonego działacza NSZZ „Solidarność” uznano za winnego i skazano na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz na karę grzywny. W sprawie tej sędzia R. C., będąc przewodniczącym składu orzekającego, zgłosił zdanie odrębne o konieczności wymierzenia kary bezwzględnego pozbawienia wolności, powołując się przy tym na to, że kara w zawieszeniu: „…nie uświadamia oskarżonemu, a w szczególności jego otoczeniu, co do celów jakie ma do spełnienia stan wojenny i prawa ustanowione na okres jego trwania”. W orzeczeniu sąd wojskowy przyjął, że oskarżony będąc członkiem zawieszonego NSZZ „Solidarność”, nie odstąpił od udziału w tej organizacji w ten sposób, że przechowywał w swoim mieszkaniu pisma Grudzień 81 – Gazeta Wojenna NSZZ „Solidarność”, w których miano poniżać ustrój PRL, podczas gdy treść zabezpieczonych pism w sposób oczywisty nie wypełniała znamion przypisanych czynów i nie zawierała treści poniżających ustrój PRL, a stanowiła wyłącznie wyraz sprzeciwu wobec bezprawnie wprowadzonego stanu wojennego i pozbawienia społeczeństwa podstawowych praw i wolności obywatelskich, zagwarantowanych przez prawo międzynarodowe.

Skazani w obu sprawach, w wyniku rozpoznania rewizji nadzwyczajnych, już po upadku systemu komunistycznego, zostali uniewinnieni od popełnienia zarzucanych im czynów.

Na wniosek prokuratora IPN - Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym w Szczecinie zezwolił na pociągnięcie sędziego R. C. do odpowiedzialności karnej w zakresie czynów, których miał się on dopuścić orzekając w dwóch sprawach jako sędzia wojskowy w trakcie stanu wojennego. Ponadto sąd zawiesił sędziego R. C. w czynnościach służbowych oraz obniżył o 25 proc. wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe