Celem projektu jest opracowanie innowacyjnej metody diagnostycznej dla wykrywania prątków gruźlicy oraz mykobakterii z grupy MOTT (inne niż M. tuberculosis) z jednoczesnym określaniem wrażliwości lub oporności na leki przeciwprątkowe na podstawie LCMS/MS.
Metoda ta będzie rewolucją ze względu na znaczne skrócenie czasu diagnozy poniżej 24 godzin, zwiększenie czułości badania i zakresu diagnostycznego oraz zmniejszenie kosztu procesu diagnostycznego. Poszukiwanie nowych rozwiązań pozwalających uzyskać metodę wykrywania prątków gruźlicy oraz mykobakterii z grupy MOTT jest odpowiedzią na zgłaszane przez rynek zapotrzebowanie na nowe metody diagnostyczne. Zgodnie z oczekiwaniami WHO metoda diagnostyki gruźlicy powinna być szybka, dokładna, bezpieczna i pozwalać na szybką identyfikację lekooporności oraz być możliwa do przeprowadzenia w miejscu leczenia – to właśnie na te potrzeby odpowiadają główne założenia projektu.
Coraz trudniejsza walka z chorobą
Narastającym i poważnym problemem w leczeniu chorych na gruźlicę jest rosnąca oporność prątków na leki przeciwprątkowe. Skuteczne zwalczanie tej choroby czy mykobakteriozy wymaga szybkiego jej wykrycia i podjęcia właściwego leczenia z monitorowaniem postępów przeciwprątkowej terapii. Obecnie powszechnie stosowane metody nie pozwalają na uzyskanie wysokiej czułości, a także ograniczają wykrywalność jedynie do prątków gruźlicy i oporności na rifampicynę, nie dając możliwości detekcji innych mykobakterioz ani też lekooporności na inne możliwe do zastosowania antybiotyki. W związku z tym nie ma możliwości szybkiej diagnostyki mykobakterioz, a długi czas oczekiwania na rezultat diagnostyki prątka (cztery–sześć tyg.) i innych mykobakterioz znacząco opóźnia włączenie chorym właściwego leczenia.
W ramach pierwszego etapu projektu najistotniejsza była charakterystyka profili kwasów mykolowych prątków gruźlicy oraz prątków atypowych, tak aby można zastosować je w identyfikacji prątków Mycobacterium, co pozwoliło wyselekcjonować gatunkowo-specyficzne biomarkery kwasów mykolowych umożliwiających szybką detekcję i identyfikację prątków gruźliczych i atypowych. Ponieważ istotnym problemem w diagnostyce gruźlicy i mykobakterioz jest również dobranie odpowiedniego leczenia, etap drugi działania przyniesie ocenę wpływu tuberkulostatyku na metabolizm lub rozmnażanie się prątków w porównaniu do populacji bakterii niepoddanej jego działaniu. Kolejny krok to izolacja kwasów mykolowych, by ocenić, jakie zmiany zaszły w ich składzie po zastosowaniu odpowiedniej lekoterpaii, co pozwoli wyznaczyć parametry lekooporności dla każdego ze szczepów.
Nowoczesne Centrum Badawczo-Rozwojowe
Celem kolejnego projektu jest utworzenie CBR specjalizującego się we wczesnej diagnostyce, prognostyce i monitoringu procesów chorobowych nowotworów płuc i gruźlicy, opartych na metodach biologii molekularnej i spektrometrii mas.
