Andrzej Talaga o relacjach Polski i Zachodu z Rosją

Polska zawsze będzie obiektem ataku.

Aktualizacja: 02.11.2016 18:13 Publikacja: 01.11.2016 18:16

Andrzej Talaga

Andrzej Talaga

Foto: Fotorzepa, Piotr Nowak

W ostatnim tygodniu gwiazdą polityki bezpieczeństwa stał się goszczący w naszym kraju brytyjski generał Richard Shirreff, autor głośnej książki „2017: Wojna z Rosją". Media nastawione na sensację zastanawiały się, czy rzeczywiście wojna wybuchnie w przyszłym roku czy może jednak nie. Pytanie źle postawione. Wojna już trwa. Rzecz w tym, by prowadzić ją umiejętnie i nie przegrać, zanim wybuchną zbrojne starcia.

Wojna nie musi mieć postaci bombardowań i ataków pancernych, to jej ostatnia faza, konieczna tylko wówczas, gdy wszystkie poprzednie nie doprowadziły do pożądanego rezultatu. Kłopot z wojną polega na tym, że Zachód pojmuje ją inaczej niż Wschód. Dla Zachodu wojna to – zgodnie z definicją Clausewitza – polityka prowadzona innymi środkami (zbrojnymi). Dla Wschodu zaś polityka to wojna prowadzona innymi środkami (nie-zbrojnymi lub zbrojnymi bez walki).

Ryba to czy ptak?

Operacje „zielonych ludzików" na Krymie, cyberatak na Estonię, wykradnięcie e-maili Partii Demokratycznej w USA, interwencja w Syrii, gdzie rosyjskie wojska gromią sojuszników Ameryki, złamanie traktatu o zakazie rozmieszczania rakiet lądowych średniego zasięgu, naruszanie przestrzeni powietrznej państw NATO i Szwecji – wojna to czy nie? Trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi w ramach zachodniego rozumienia wojny. Sun Tzu, Dżyngis-chan, Mao, Stalin czy Putin nie mieliby wątpliwości. Oczywiście, że wojna, ale prowadzona tak, by nie prowokować przeciwnika do kontrakcji zbrojnej.

Według demonologii chrześcijańskiej diabeł działa najskuteczniej, kiedy ludzie nie wierzą w jego istnienie. Podobnie z wojną typu wschodniego – przynosi najlepsze skutki, gdy przeciwnik nie chce w ogóle przyjąć jej do wiadomości. Zachodnie przywiązanie do dualizmu rzeczywistości politycznej – albo jest pokój, albo wojna – bardzo pomaga naszym przeciwnikom w prowadzeniu konfliktu.

Zachód próbuje radzić sobie z podobnymi sytuacjami, stosując opisową terminologię. „Dziwna wojna" – tak określono stan po wypowiedzeniu przez Francję i Wielką Brytanię wojny Niemcom w 1939 r., któremu nie towarzyszyły działania zbrojne. „Zimna wojna" – z kolei to nazwa globalnego konfliktu ze Związkiem Sowieckim o imponującym rozmachu i setkach tysięcy ofiar śmiertelnych, w którym jednak siły głównych antagonistów nigdy się z sobą nie starły. Inwazji na Krym wreszcie przylepiono etykietę „wojna hybrydowa".

Inny sposób zaklinania rzeczywistości to zachowywanie się tak, jakby w ogóle nie było żadnego konfliktu, ani zimnego, ani gorącego. Taka reakcja najbardziej Moskwie odpowiada, ponieważ demobilizuje atakowane społeczeństwa do jakiegokolwiek wysiłku obronnego.

Od bieguna po Syrię

Konflikt Rosji z Zachodem toczy się na rozległym obszarze od Arktyki po Syrię, Polska jest zagrożona na równi z państwami bałtyckimi, Szwecją czy Norwegią. Wystarczy jednak spojrzeć na mapę, by skonstatować, że nasz kraj leży pośrodku owej osi i zawsze będzie obiektem ataku – „gorącego" czy „zimnego". Stan wojny de facto może działać destrukcyjnie, rodzić pokusy dogadania się za wszelką cenę z wrogiem, ale może też być zwornikiem państwa i impulsem rozwojowym. Dla Polski musi być tym drugim. Nie jesteśmy bowiem w przytulnym położeniu Irlandii, by troszczyć się, czy naszym dzieciom będzie się żyło gorzej czy lepiej od nas. Nasz problem polega na tym, że nie wiemy, czy w ogóle będą mogły żyć w swoim kraju.

W 2017 r. Rosja nie zaatakuje, jak prorokuje gen. Shirreff, przeprowadzi za to tuż przy polskiej granicy kolejne ćwiczenia „Zapad" z użyciem 70 tys. żołnierzy. Zapewne będą oni także ćwiczyli taktyczne uderzenia nuklearne na Polskę.

Tym politykom, którzy w imię pokoju chcieliby, by polskie państwo wyzbyło się jastrzębiej retoryki wobec Moskwy i zamiast zbrojeń wydawało pieniądze na przedszkola, można już tylko zadać pytanie: jakiego pokoju?

W ostatnim tygodniu gwiazdą polityki bezpieczeństwa stał się goszczący w naszym kraju brytyjski generał Richard Shirreff, autor głośnej książki „2017: Wojna z Rosją". Media nastawione na sensację zastanawiały się, czy rzeczywiście wojna wybuchnie w przyszłym roku czy może jednak nie. Pytanie źle postawione. Wojna już trwa. Rzecz w tym, by prowadzić ją umiejętnie i nie przegrać, zanim wybuchną zbrojne starcia.

Wojna nie musi mieć postaci bombardowań i ataków pancernych, to jej ostatnia faza, konieczna tylko wówczas, gdy wszystkie poprzednie nie doprowadziły do pożądanego rezultatu. Kłopot z wojną polega na tym, że Zachód pojmuje ją inaczej niż Wschód. Dla Zachodu wojna to – zgodnie z definicją Clausewitza – polityka prowadzona innymi środkami (zbrojnymi). Dla Wschodu zaś polityka to wojna prowadzona innymi środkami (nie-zbrojnymi lub zbrojnymi bez walki).

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Wydarzenia
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagranicznej!
Materiał Promocyjny
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime marki
Wydarzenia
Żurek, bigos, gęś czy kaczka – w lokalach w całym kraju rusza Tydzień Kuchni Polskiej
Wydarzenia
#RZECZo...: Powiedzieli nam
Wydarzenia
Kalendarium Powstania Warszawskiego