Podział dorobku to nie apteka - wyrok SN

Przy ocenie, w jakiej proporcji podzielić majątek wspólny małżonków, należy brać pod uwagę cały okres wspólności.

Aktualizacja: 23.04.2020 07:37 Publikacja: 23.04.2020 07:00

Podział dorobku to nie apteka - wyrok SN

Foto: Adobe Stock

To sedno orzeczenia Sądu Najwyższego. Drugi płynący z niego morał płynący jest taki, że jeśli małżonek przeznacza na wspólne kupno np. nieruchomości własny majątek z otrzymanej od rodziców darowizny, we własnym interesie powinien to dokumentować.

Kwestie te wynikły w sprawie o podział majątku wspólnego, w której była żona domagała się podziału majątku wspólnego, ale sporne było to, że oczekiwała przyznania jej wyższego udziału w majątku niż mężowi.

Czytaj także: Podział majątku po rozwodzie nie ogranicza banku - wyrok SN

Zgodnie z art. 43 § 1 kodeksu rodzinnego małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, ale z ważnych powodów każdy z nich może żądać nierównego ustalenia udziałów, z uwzględnieniem stopnia, w którym przyczynili się do powstania tego majątku. Uwzględnia się przy tym nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.

Z ustaleń Sądu Rejonowego i Okręgowego w Poznaniu wynikało, że mężczyzna w początkowym okresie małżeństwa pracował za granicą, osiągając znaczne dochody, podczas gdy żona uzyskiwała w tym czasie rentę inwalidzką. On prowadził ponadto działalność gospodarczą, pracował w gospodarstwie rolnym i pozyskiwał dotacje, osiągając w sumie wyższe dochody niż żona. Pracował też jako ochroniarz, a po zakończeniu działalności jako agent ubezpieczeniowy. W ocenie SR i SO brak było przy tym dowodów świadczących, aby trwonił uzyskiwane dochody i nie przeznaczał ich na utrzymanie rodziny – co zarzucała była żona. Nie udowodniła ona też, by nadużywał alkoholu. Przeciwnie, każde z małżonków pracowało, przeznaczając dochody na majątek wspólny.

Kobieta nie dała za wygraną i odwołała się do Sądu Najwyższego, ale SN nie znalazł podstaw do zmiany werdyktu.

Sąd Najwyższy wskazał, że art. 43 § 2 k.r.o., posługując się elastycznym pojęciem „ważne powody", pozostawił świadomie sądowi swobodę w stosowaniu tej przesłanki w konkretnej sprawie, co odnosi się również do określeń „rażące" lub „uporczywe" zaniechanie przyczyniania się do zwiększania majątku wspólnego.

– Sądy w tej sprawie swobody nie nadużyły, a sąd okręgowy brał przy ocenie żądania ustalenia nierównych udziałów cały okres trwania wspólności majątkowej między małżonkami i zróżnicowaną ich aktywność w poszczególnych okresach – wskazał w uzasadnieniu postanowienia sędzia SN Paweł Grzegorczyk. – Oceny tej nie zmienia argument kobiety o błędnym zakwalifikowaniu jednej z nieruchomości do majątku wspólnego. W sprawie ustalono bowiem, że darowizna, jaką otrzymała kobieta, nie wystarczała na zakup wszystkich nieruchomości, jakie mieli, a po latach, jakie minęły między darowizną a zakupem nieruchomości, nie można ustalić, aby darowizna została rzeczywiście przeznaczona na zakup którejkolwiek z nich – wskazał sędzia.

Dodajmy, że żądanie odstąpienia od równych udziałów przy podziale majątku wspólnego małżeńskiego nie należy do rzadkości, natomiast rzadko jest uwzględnianie. Pokazuje to wyrok z zeszłego roku (sygn. V CSK 565/17), w którym SN powiedział, że aby z powodu pijaństwa były małżonek otrzymał mniej niż połowę dorobku, konieczne jest wykazanie, że z tego właśnie powodu dorobek poważnie się zmniejszył, a małżonek z problemami alkoholowymi rażąco lub uporczywie nie przyczyniał się do powstania dorobku. A w tej sprawie małżonek nie miał przecież takich problemów.

Sygnatura akt: II CSK 451/19

To sedno orzeczenia Sądu Najwyższego. Drugi płynący z niego morał płynący jest taki, że jeśli małżonek przeznacza na wspólne kupno np. nieruchomości własny majątek z otrzymanej od rodziców darowizny, we własnym interesie powinien to dokumentować.

Kwestie te wynikły w sprawie o podział majątku wspólnego, w której była żona domagała się podziału majątku wspólnego, ale sporne było to, że oczekiwała przyznania jej wyższego udziału w majątku niż mężowi.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona