...i merytoryczne
Istnieją też zmiany o charakterze merytorycznym:
- umieszczenie w definicji dochodów uczestników funduszy inwestycyjnych skutkuje rozszerzeniem definicji udziału w zyskach osób prawnych. (art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a),
- chociaż nowa treść art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m w dużej mierze ma charakter „domykający" – potwierdzający, że dochody z tytułu przekształceń należą do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, to jednak nowa regulacja obejmująca przychody spółki dzielonej „kłóci" się" z pozostawieniem w ustawie art. 12 ust. 1 pkt 9 (co daje podstawy do uznania, że jest to przychód opodatkowany na zasadach ogólnych), który również w 2018 r. będzie stanowić, że jest przychodem „w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa – wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia". Należy jednak uznać, że przychód ten w 2018 r. będzie zaliczany do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych.
Rozszerzenie zakresu przychodów należnych
Od 1 stycznia 2018 r. zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Zasada opodatkowania przychodu należnego została rozciągnięta również na zyski kapitałowe (nie dotyczy to oczywiście dochodów z udziału w zyskach osób prawnych, gdzie zachowano kasową zasadę przychodu). Pozostałe zyski kapitałowe, nawet jeżeli zostały uzyskane bez związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, podlegają opodatkowaniu na zasadzie memoriałowej (np. sprzedaż wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych powoduje przychód w wysokości należnej ceny w momencie zbycia, niezależnie od faktu otrzymania zapłaty). W stosunku do zysków kapitałowych ustalanie momentu uzyskania przychodu należnego będzie następować na zasadach analogicznych do dochodów z działalności gospodarczej (art. 12 ust. 3a – 3h ustawy o CIT).
Przywilej dla firm finansowych
Zgodnie z art. 7b ust. 2 ustawy o CIT, w przypadku ubezpieczycieli, banków, podmiotów, o których mowa w art. 15c ust. 16 pkt 3 (tj. spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej), oraz instytucji finansowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tj. instytucji finansowych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych) przychody wymienione w ust. 1, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a i f, zalicza się do przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych. Wymienione instytucje finansowe uzyskują zyski kapitałowe jedynie otrzymując niektóre przychody z udziału w zyskach osób prawnych. W pozostałym zakresie ma miejsce pełna kumulacja przychodów i kosztów (zaliczanych do innych źródeł przychodów).