Przedsiębiorcy mogą regulować zawierane między sobą transakcje zarówno za pośrednictwem rachunków bankowych, jak i w formie gotówkowej (tj. kasowo). Muszą jednak uwzględniać zapis art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z którym regulowanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje przy pomocy rachunku płatniczego (bankowego) przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy łącznie spełnione są dwa warunki:
- stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca,
- jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 tys. zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Ograniczenia w rachunku podatkowym
Przedsiębiorcy nie przysługuje przy tym prawo zaliczenia do kosztów podatkowych wydatku w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego (bankowego). W razie zaliczenia takiego wydatku do kosztów podatkowych, przedsiębiorcy zobligowani są do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenia przychodów (w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów) w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego (art. 22p ust. 1 i 2 ustawy o PIT; art. 15d ust. 1 i 2 ustawy o CIT).
Uwaga! Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów wynika, że ww. przepisy nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym (np. barter czy kompensata). Natomiast w przypadku płatności, które odbywają się za pomocą instrumentów płatniczych, związanych z rachunkami płatniczymi (np. karty płatnicze), będzie spełniony wymóg dokonania ich za pośrednictwem rachunku bankowego.