Jak ująć w księgach fakturę VAT RR

Zakup towarów od rolnika ryczałtowego oznacza dla nabywcy obowiązek wystawienia dwóch egzemplarzy faktury i uwzględniania w niej zryczałtowanego zwrotu podatku w wysokości 7 proc. wartości nabywanych produktów netto.

Publikacja: 15.11.2017 05:30

Foto: Fotolia.com

- Planujemy rozpocząć działalność gospodarczą w zakresie handlu owocami i warzywami oraz prowadzić pełną księgowość. Zamierzamy kupować nasze towary od rolników ryczałtowych. W jaki sposób powinniśmy ujmować zakup na podstawie faktury VAT RR oraz rozliczać je podatkowo zakładając, że będziemy czynnym podatnikiem VAT? – pyta czytelnik.

Zakup towarów od rolników ryczałtowych podlega nieco odmiennym przepisom w porównaniu ze „zwykłymi" zakupami, zarówno od strony formalnej, jak i od strony rozliczenia podatkowego, które z kolei ma wpływ na ujęcie bilansowe takiego zakupu. Celem wprowadzenia szczególnych procedur dotyczących rolników ryczałtowych jest rekompensata ciężaru VAT, ponoszonego przez nich na zakup środków służących prowadzeniu swojej działalności rolniczej. Wartość VAT zapłaconego rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę jest formą zwrotu tego podatku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, stawka VAT podlegająca zwrotowi rolnikowi ryczałtowemu wynosi 7 proc. wartości netto kupowanych towarów.

Ważne elementy dokumentu

Szczególne procedury postępowania od strony formalnej oraz rozliczenia podatkowego wynikają z art. 115 oraz 116 ustawy o VAT. W sytuacji zakupu towarów od rolnika ryczałtowego obowiązek wystawienia faktury w dwóch egzemplarzach ciąży na nabywcy, przy czym musi być ona odpowiednio oznaczona jako faktura VAT RR oraz zawierać co najmniej:

1. imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;

2. numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;

3. numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną;

4. datę nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;

5. nazwy nabytych produktów rolnych;

6. jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;

7. cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

8. wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

9. stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;

10. kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;

11. wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;

12. kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;

13. czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób (por. art. 116 ust. 2 ustawy o VAT).

Uwaga! Zgodnie z art. 116 ust. 3 ustawy o VAT faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu:

„Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług".

Oryginał faktury przekazywany jest dostawcy towarów.

Wolno odliczyć

Jak wspomniano wcześniej, obliczony VAT jest formą rekompensaty (zwrotu) dla rolnika ryczałtowego, natomiast u nabywcy może on zwiększyć wartość VAT naliczonego podlegającego odliczeniu tylko pod warunkiem spełnienia dodatkowych warunków uwzględnionych w art. 116 ust. 6 ustawy o VAT:

1. nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;

2. zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;

3. w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.

Przedsiębiorca płaci na promocję produktów rolno-spożywczych

Na nabywcy ciąży obowiązek naliczenia i potrącenia w imieniu rolnika wpłaty na fundusz promocji owoców i warzyw. Uregulowanie to znajduje swoje źródło w ustawie z 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno- -spożywczych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 2122, ze zm.), zgodnie z którą przedsiębiorcy będący podatnikami VAT, kupujący owoce lub warzywa od rolników ryczałtowych w celu ich przetworzenia lub odsprzedaży, zobowiązani są do naliczania i przekazywania wpłat na wspomniany fundusz. Wysokość wpłaty wynosi 0,1 proc. netto owoców i warzyw na podstawie wystawionych faktur. -

Przykład

Hurtownia warzyw zakupiła od rolnika ryczałtowego buraki w celu dalszej odsprzedaży. Hurtownia jest czynnym podatnikiem VAT i wystawiła fakturę VAT RR. Wartość towaru wraz z podatkiem wynosi 4280 zł.

Ewidencja księgowa:

1. Kwota brutto faktury za zakup buraków

Wn „Rozliczenie zakupu towarów" 4280 zł

Ma „Rozrachunki z dostawcami" 4280 zł

2. Ujęcie kwoty zryczałtowanego VAT

Wn „VAT naliczony" 280 zł

Ma „Rozliczenie zakupu towarów" 280 zł

3. Przyjęcie towarów na magazyn

Wn „Towary" 4000 zł

Ma „Rozliczenie zakupu towarów" 4000 zł

4. Naliczenie wpłaty na fundusz promocji owoców i warzyw w wysokości 0,1 proc. wartości netto buraków

Wn „Rozrachunki z dostawcami" 4 zł

Ma „Pozostałe rozrachunki" 4 zł

5. Zapłata w wymaganym terminie kwoty należnej dostawcy

Wn „Rozrachunki z dostawcami" 4276 zł

Ma „Rachunek bankowy" 4276 zł

6. Zapłata naliczonej wpłaty na fundusz promocji owoców i warzyw

Wn „Pozostałe rozrachunki" 4 zł

Ma „Rachunek bankowy" 4 zł

Uchybienie któremukolwiek warunkowi wymienionemu w art. 116 ustawy o VAT spowoduje utratę możliwości odliczenia przez nabywcę zryczałtowanego VAT. Stanie się tak m.in. w przypadku, gdy faktura VAT RR:

- nie będzie zawierała wszystkich elementów wymienionych w art. 116 ust. 2 ustawy o VAT,

- nie będzie zawierała odpowiedniego oświadczenia dostawcy (art. 116 ust. 3 ustawy o VAT),

- zostanie opłacona w formie gotówkowej (art. 116 ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT),

- zostanie opłacona po upływie terminu 14 dni licząc od dnia zakupu, przy założeniu braku zawarcia umowy rolnika z podmiotem nabywającym produkty rolne określającej dłuższy termin płatności (art. 116 ust. 6 pkt. 2 ustawy o VAT).

W przedstawionych powyżej sytuacjach ewidencja księgowa będzie wyglądała nieco inaczej. Utrata możliwości odliczenia VAT spowoduje, że zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości wartość tego podatku zwiększy cenę zakupu nabywanego towaru. Oznacza to, że w księgach rachunkowych zakupiony od rolnika ryczałtowego towar zostanie przyjęty do magazynu w wartości brutto, czyli wraz z niepodlegającym odliczeniu VAT.

Przykład

Założenia jak w poprzednim przykładzie, jednak przyjmujemy, że hurtownia warzyw utraciła prawo do odliczenia VAT naliczonego.

1. Kwota brutto faktury za zakup buraków

Wn „Rozliczenie zakupu towarów" 4280 zł

Ma „Rozrachunki z dostawcami" 4280 zł

2. Przyjęcie towarów na magazyn

Wn „Towary 4280 zł

Ma „Rozliczenie zakupu towarów" 4280 zł

3. Naliczenie wpłaty na fundusz promocji owoców i warzyw w wysokości 0,1 proc. wartości netto buraków

Wn „Rozrachunki z dostawcami" 4 zł

Ma „Pozostałe rozrachunki" 4 zł

4. Zapłata w wymaganym terminie kwoty należnej dostawcy

Wn „Rozrachunki z dostawcami" 4280 zł

Ma „Rachunek bankowy"

5. Zapłata naliczonej wpłaty na fundusz promocji owoców i warzyw

Wn „Pozostałe rozrachunki" 4 zł

Ma „Rachunek bankowy" 4 zł

Autor jest starszym konsultantem w Grupie UHY ECA

- Planujemy rozpocząć działalność gospodarczą w zakresie handlu owocami i warzywami oraz prowadzić pełną księgowość. Zamierzamy kupować nasze towary od rolników ryczałtowych. W jaki sposób powinniśmy ujmować zakup na podstawie faktury VAT RR oraz rozliczać je podatkowo zakładając, że będziemy czynnym podatnikiem VAT? – pyta czytelnik.

Zakup towarów od rolników ryczałtowych podlega nieco odmiennym przepisom w porównaniu ze „zwykłymi" zakupami, zarówno od strony formalnej, jak i od strony rozliczenia podatkowego, które z kolei ma wpływ na ujęcie bilansowe takiego zakupu. Celem wprowadzenia szczególnych procedur dotyczących rolników ryczałtowych jest rekompensata ciężaru VAT, ponoszonego przez nich na zakup środków służących prowadzeniu swojej działalności rolniczej. Wartość VAT zapłaconego rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę jest formą zwrotu tego podatku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, stawka VAT podlegająca zwrotowi rolnikowi ryczałtowemu wynosi 7 proc. wartości netto kupowanych towarów.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów