VAT: kiedy umowę najmu można zaksięgować jak leasing

Jeśli umowa najmu zawarta jest na czas określony i nie spełnia żadnego z warunków uznania jej za jej za leasing finansowy z art. 3 ust 4 ustawy o rachunkowości, to księguje się ją tak, jak leasing operacyjny.

Publikacja: 27.06.2018 06:00

VAT: kiedy umowę najmu można zaksięgować jak leasing

Foto: 123RF

- Jak rozliczyć najem traktowany dla celów bilansowych na równi z leasingiem operacyjnym? – pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 659 § 1 kodeksu cywilnego (k.c.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Pamiętać przy tym należy, że dla celów prawa bilansowego oraz podatkowego, przedmiotem usługi najmu mogą być również wartości niematerialne i prawne (por. art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości, art. 22b ust. 1 ustawy o PIT, art. 16b ust. 1 ustawy o CIT).

Umowa najmu zawarta na czas nieoznaczony stanowi zwykłą umowę najmu, którą wynajmujący zobligowany jest ująć w swoich księgach rachunkowych:

1. Wystawienie faktury VAT z tytułu czynszu

Wn „Rozrachunki z odbiorcami" (opłaty: wstępna i podstawowa brutto)

Ma „Sprzedaż produktów (usług)" lub „Pozostałe przychody operacyjne" (opłaty: wstępna i podstawowa netto)

Ma „Rozrachunki publicznoprawne" (VAT od naliczonego czynszu)

2. Wpływ czynszu na rachunek bankowy

Wn „Rachunki bankowe"

Ma „Rozrachunki z odbiorcami".

Natomiast najemca powinien zaksięgować:

1. Otrzymanie faktury VAT z tytułu czynszu

Wn „Rozliczenie zakupu" (opłaty: wstępna i podstawowa netto)

Wn „Rozrachunki publicznoprawne" (VAT od naliczonego czynszu)

Ma „Rozrachunki z dostawcami" (opłaty: wstępna i podstawowa brutto)

2. Zaksięgowanie czynszu (opłaty: wstępna i podstawowa netto) w ciężar kosztów operacyjnych

Wn „Koszty według rodzajów" (usługi obce)

Ma „Rozliczenie zakupu"

3. Rozliczenie w czasie opłaty podstawowej netto, uregulowanej z góry

Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów"

Ma „Rozliczenie kosztów"

oraz (odpisanie opłaty podstawowej netto w części przypadającej na dany okres sprawozdawczy)

Wn odpowiednie konto zespołu 5

Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów"

4. Uregulowanie czynszu z góry

Wn „Rozrachunki z dostawcami"

Ma „Rachunki bankowe".

Umowa najmu zawarta na czas oznaczony oraz niespełniająca żadnego z warunków wskazanych w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości, tj.:

- umowa nie przenosi własności jej przedmiotu na korzystającego/najemcę po zakończeniu okresu, na który została zawarta, ani nie zawiera prawa do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego/najemcę po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;

- okres, na jaki została zawarta, nie odpowiada przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności jej przedmiotu;

- suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, nie przekracza 90 proc. wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień;

- umowa nie zawiera przyrzeczenia finansującego/wynajmującego do zawarcia z korzystającym/najemcą kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;

- umowa nie przewiduje możliwości jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego/wynajmującego pokrywa korzystający/najemca;

- przedmiot umowy nie został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego/najemcy;

– uznawana jest dla celów bilansowych za leasing operacyjny. Wówczas wynajmujący/finansujący powinien ująć w swojej ewidencji księgowej operacje związane z najmem/leasingiem operacyjnym:

1. Wystawienie faktury VAT z tytułu czynszu

Wn „Rozrachunki z odbiorcami" (opłaty: wstępna i podstawowa brutto)

Ma „Rozliczenie międzyokresowe przychodów" (opłaty: wstępna i podstawowa netto)

Ma „Rozrachunki publicznoprawne" (VAT od naliczonego czynszu)

2. Rozliczenia części przychodu z tytułu czynszu w czasie

Wn „Rozliczenie międzyokresowe przychodów"

Ma „Sprzedaż produktów (usług)" lub „Pozostałe przychody operacyjne".

Z kolei, najemca/korzystający zobligowany jest zaewidencjonować najem/leasing operacyjny rzeczy, zapisami, podobnie jak w przypadku najmu:

1. Otrzymanie faktury z tytułu czynszu

Wn „Rozliczenie zakupu" (opłaty: wstępna i podstawowa netto)

Wn „Rozrachunki publicznoprawne" (VAT od naliczonego czynszu)

Ma „Rozrachunki z dostawcami" (opłaty: wstępna i podstawowa brutto)

2. Zaksięgowanie czynszu (opłaty: wstępna i podstawowa netto) w ciężar kosztów operacyjnych

Wn „Koszty według rodzajów" (usługi obce) lub odpowiednie konto zespołu 5 lub „Pozostałe koszty operacyjne"

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu"

3. Rozliczenie w czasie czynszu uregulowanego z góry

Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów"

Ma „Rozliczenie kosztów"

oraz (odpisanie czynszu w części przypadającej na dany okres sprawozdawczy)

Wn odpowiednie konto zespołu 5

Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów"

4. Uregulowanie czynszu z góry

Wn „Rozrachunki z dostawcami"

Ma „Rachunki bankowe".

Wynajmujący/finansujący obejmuje przedmiot umowy najmu traktowanego jak leasing operacyjny ewidencją środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonuje od niego odpisów amortyzacyjnych według reguł ogólnych. W przypadku, gdy wynajmujący wykazuje opłaty z tytułu najmu jako pozostałe przychody operacyjne (konto „Pozostałe przychody operacyjne"), wówczas odpisy amortyzacyjne przedmiotu najmu powinien on zaliczyć do pozostałych kosztów operacyjnych (Wn „Pozostałe koszty operacyjne"; Ma „Odpisy umorzeniowe środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych").

- Jak rozliczyć najem traktowany dla celów bilansowych na równi z leasingiem operacyjnym? – pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 659 § 1 kodeksu cywilnego (k.c.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Pamiętać przy tym należy, że dla celów prawa bilansowego oraz podatkowego, przedmiotem usługi najmu mogą być również wartości niematerialne i prawne (por. art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości, art. 22b ust. 1 ustawy o PIT, art. 16b ust. 1 ustawy o CIT).

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów