Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa

Publikacja: 08.06.2016 06:10

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa

Foto: Fotorzepa, Jakub Dobrzyński

Cykl edukacyjny CIMA i „Rzeczpospolitej"

Przekazujemy Państwu kolejny materiał, który powstał w wyniku współpracy Instytutu CIMA i dziennika Rzeczpospolita w ramach cyklu poświęconego popularyzacji wiedzy i doskonaleniu umiejętności specjalistów do spraw rachunkowości zarządczej. Tym razem przedstawione studium przypadku obrazuje wyzwania, z jakimi muszą mierzyć się specjaliści zarządzający wartością przedsiębiorstwa. Tak jak w materiale opublikowanym na łamach Rzeczpospolitej 4 maja 2016 r., w studium przypadku wykorzystano prawdziwe zdarzenie biznesowe, zmieniając jedynie nazwy organizacji, do których się odnosi. Zaprezentowane streszczenie studium przypadku dotyczy spółek operujących w branży IT w fikcyjnej Kaylandii – uprzemysłowionym kraju z północy Europy. Studenci CIMA mierzyli się z tym wyzwaniem na egzaminie Gateway w listopadzie 2015 r.

Chartered Institute of Management Accountants (CIMA) to instytut zajmujący się kształceniem profesjonalistów z dziedziny zarządzania finansami. Oferuje międzynarodowy program kwalifikacji profesjonalnej w dziedzinie rachunkowości zarządczej (ang. management accounting). CIMA zrzesza obecnie 227 000 studentów i członków w 179 krajach. Program szkoleniowy poświęcony jest wyłącznie kształceniu specjalistów na potrzeby pracy w środowisku biznesowym. Głównym obszarem zainteresowania CIMA jako kwalifikacji jest zarządzanie przedsiębiorstwem i rola strategicznej informacji zarządczej w tym procesie. Kwalifikacja CIMA popularna jest wśród konsultantów, doradców finansowych, kadry kierowniczej odpowiedzialnej za procesy planowania i kontroli oraz osób decydujących o strategii firmy. Więcej informacji: www.cimaglobal.com/Poland

Informacje ogólne o spółce ABC Solutions i Kaylandii

- Jesteś kierownikiem finansowym w spółce ABC Solutions (ABC). ABC jest spółką dostarczającą usługi informatyczne, z siedzibą w Kaylandzie – uprzemysłowionym kraju położonym na północy Europy. Obowiązującą w tym państwie walutą są dolary kaylandzkie (K$). Kaylandia ma rozwiniętą gospodarkę i rozbudowaną infrastrukturę. Założona w 1996 roku ABC zyskała sobie uznanie na rynku ze względu na niezawodność i terminowość realizowanych prac.

Założyciele firmy koncentrowali się nie tylko na bieżących trendach w swojej branży, ale również kładli nacisk na planowanie z wyprzedzeniem i przewidywanie przyszłych potrzeb rynku. Celem spółki jest nawiązywanie długofalowych relacji z klientami. Wielu z nich to duże przedsiębiorstwa, uważające IT za podstawowy element swojej działalności, które nie chcą oddawać podwykonawcy kontroli nad tym obszarem aktywności firmy.

Model biznesowy i struktura spółki

ABC zatrudnia na etatach niewielu konsultantów, współpracując głównie z konsultantami zewnętrznymi.

Obszary oferowanych przez ABC usług są następujące:

- transformacja IT – reorganizacja procesów biznesowych związanych z gromadzeniem danych i zarządzaniem nimi; to największy strumień przychodów spółki ABC;

- magazynowanie danych – tworzenie kopii zapasowych, przywracanie i archiwizacja danych, utrzymanie ciągłości działania oraz zarządzania cyklem życia informacji (Information Lifecycle Management, ILM) z wykorzystaniem serwerów ABC;

- centrum danych i chmura obliczeniowa – działania w zakresie przenoszenia danych do chmury i zapewnienia poprawności współpracy wszystkich aplikacji na obsługującym ją serwerze;

- obszar roboczy – usługi w dziedzinie konfiguracji systemów operacyjnych i różnorodnych urządzeń w taki sposób, by zawierały one standardowy zestaw funkcji;

- bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni – zarządzanie bezpieczeństwem i ochrona przed cyberprzestępczością oraz szpiegostwem.

Segmenty biznesowe uzupełniają działy pomocnicze:

- Biuro Zarządzania Projektami i Zatrudnienia – ustala harmonogramy pracy własnych i zewnętrznych konsultantów;

- Dział handlowy – koordynuje współpracę z klientami;

- Pracownicy IT w centrum danych – zespół dbający o infrastrukturę produkcyjną, testową, szkoleniową i prezentacyjną spółki.

Otrzymałeś/-aś poniższego e-maila:

Od: Ken Burragh, dyrektor finansowy

Do: kierownik finansowy

Temat: Cocoloco

Cześć!

Zarząd był na prezentacji spółki Cocoloco. Firma ta chce, abyśmy korzystali z zapewnianej przez nią obsługi lokalizacji centrum danych. W załączeniu podsumowanie ich oferty.

Zarząd poprosił mnie o przeanalizowanie tej oferty z biznesowego punktu widzenia. Pomyślałem o zastosowaniu analizy łańcucha wartości i chciałbym poprosić Cię o pomoc.

Potrzebuję od Ciebie dwóch rzeczy:

– po pierwsze, sporządź listę informacji, które będziemy musieli zdobyć, jeśli mamy zastosować analizę łańcucha wartości, i powiedz mi, w jaki sposób możemy ją wykorzystać do oceny oferty Cocoloco,

– po drugie, wyjaśnij mi, proszę, trudności związane z zarządzaniem współpracą między ABC Solutions i Cocoloco oraz wskaż, jak możemy je wyeliminować.

Pozdrowienia!

Ken Burragh

- Cocoloco zarządza obiektami (dostawca usług kolokacji), oferując obsługę potrzeb w zakresie infrastruktury IT.

- Oferuje przestrzeń fizyczną, w której klienci mogą ulokować swój sprzęt komputerowy oraz zasilanie, łącza danych i bezpieczeństwo.

- Kilka lokalizacji zapewnia rezerwę równoległą i tworzenie kopii lustrzanych.

- Wysokokwalifikowani pracownicy techniczni dbają o utrzymanie i monitorują wszystkie konfiguracje sprzętowe.

- Comiesięczna opłata będzie podlegała ewentualnej renegocjacji raz do roku.

- Spółka ABC będzie odpowiedzialna za instalację i utrzymanie wszelkiego oprogramowania i danych (głównie poprzez zdalny dostęp)

- Andrew Gourlay, dyrektor generalny ABC, zaczepił cię na korytarzu:

„Chciałbym abyś przygotował/-a dla mnie briefing paper. Rozważamy możliwość przeniesienia się do zarządzanego zewnętrznie obiektu przetwarzania danych. Mamy zasadniczo dwa wyjścia: Cocoloco wymaga od nas przeniesienia dotychczasowego sprzętu do ich lokalizacji i obciąży nas opłatą za umieszczenie go tam i zapewnienie jego dostępności przez internet. Z kolei Kloud oczekuje, że będziemy im płacić za dostępność naszego oprogramowania na ich sprzęcie. Przygotuj, proszę, briefing paper, który pomoże nam zrozumieć konsekwencje finansowe. Przede wszystkim zarząd oczekuje omówienia kosztów związanych z projektem. Jakie trudności wiążą się z ustaleniem i porównaniem kosztów związanych z oboma kontraktami? W związku z tym napisz, proszę, jedno lub dwa zdania o konsekwencjach kosztowych związanych z utylizacją naszego sprzętu, jeśli wybierzemy ofertę firmy Kloud.

Wyciąg z protokołu ze spotkania z dyrektorem finansowym

Bruno Guerin, dyrektor ds. operacyjnych, przedstawił kontrofertę firmy Kloud, która oferuje swoim klientom pełną obsługę w chmurze obliczeniowej. Zgodnie z umową proponowaną przez Kloud oprogramowanie spółki ABC działałoby na serwerach Kloud. Firma Kloud przechowywałaby bezpiecznie nasze dane. Mielibyśmy taki sam dostęp do danych i możliwość ich utrzymywania, ale nie bylibyśmy właścicielami sprzętu.

Padł argument, że oferta Cocoloco jest lepsza, ponieważ umożliwia nam dalsze korzystanie ze sprzętu, który obecnie znajduje się w naszym centrum danych. Urządzenia te nie mają nawet dwóch lat i spodziewamy się, że będą działały niezawodnie jeszcze przez osiem do dziesięciu lat. Gdybyśmy chcieli je sprzedać na rynku urządzeń używanych, miałyby bardzo małą wartość.

Opłaty miesięczne pobierane przez Kloud byłyby o 5 proc. wyższe niż opłaty na rzecz Cocoloco. Firma Kloud proponuje podpisanie umowy pięcioletniej z opłatami stałymi w tym okresie.

Postanowiono, że ABC zawrze umowę z firmą Kloud, która zapewni hosting całego oprogramowania ABC i danych w zamian za określoną opłatę.

Otrzymałeś/-aś poniższego e-maila:

Od: Ken Burragh, dyrektor finansowy

Do: Kierownik finansowy

Temat: Kloud

Cześć!

Jak już wiesz, będziemy przenosić całe nasze oprogramowanie do centrum danych Kloud. Potem firma Kloud będzie zaspokajała wszelkie nasze potrzeby związane z przetwarzaniem danych i zarządzaniem nimi.

Konieczne będzie podjęcie trudnych decyzji dotyczących pracowników, którzy zachowają miejsca pracy. Zatrzymamy w spółce szefową centrum danych, chociaż jej zadania ulegną zmianie. Myślę, że powinniśmy opracować system sprawozdawczości oparty na zrównoważonej karcie wyników, dzięki któremu będziemy mogli monitorować wyniki i oceniać pracę szefowej centrum danych po zakończeniu migracji.

Pozdrowienia!

Ken Burragh

- Bruno Guerin, dyrektor ds. operacyjnych, zaczepia cię na korytarzu i mówi:

„Cześć! Tu masz wyciąg ze sprawozdania na temat ładu korporacyjnego z informacjami na temat opcji na akcje posiadanych przez dyrektora wykonawczego. Wydaje mi się, że sprzedaż całego sprzętu poprawi naszą stopę zwrotu z kapitału zaangażowanego. Czy możesz sprawdzić poprawność mojego rozumowania i wyrazić swoje zdanie na ten temat? Zdaję sobie sprawę, że nie będziesz w stanie przeliczyć dokładnych kwot, ale wydaje mi się, że powinniśmy być przygotowani na reakcję akcjonariuszy.

Czy lepszy zwrot z zaangażowanego kapitału nie spowoduje wzrostu wartości opcji na akcje, które posiada nasz dyrektor wykonawczy? Czy możesz zerknąć na ten wyciąg i sporządzić dla mnie notatkę?"

Wyciąg ze sprawozdania na temat ładu korporacyjnego

Spółka ABC Solutions posiada plan motywacji długookresowej, który zapewnia zgodność interesów dyrektorów wykonawczych z interesami akcjonariuszy. Zakłada on przyznawanie wszystkim dyrektorom wykonawczym opcji na akcje. O liczbie przyznanych opcji decyduje co roku komitet ds. wynagrodzeń. Każda transza opcji ma ustaloną cenę realizacji. Opcje można zrealizować dopiero po trzech latach.

Niezrealizowane opcje przepadają. Przepadają również wtedy, gdy ich posiadacz odejdzie z ABC z dowolnej przyczyny w okresie nabywania uprawnień do realizacji opcji.

Zdaniem eksperta

Marek Młotek-Kucharczyk, FCMA, CGMA, członek CIMA

W gospodarce wolnorynkowej naczelnym celem każdego przedsiębiorstwa jest maksymalizowanie wartości zaangażowanego kapitału. Powszechność tej zasady nie zawsze jednak idzie w parze ze świadomością sposobów jej praktycznego zastosowania. A przecież rynek stworzył wiele narzędzi, pozwalających nie tylko na uporządkowanie znacznej ilości informacji i biznesowych zależności oraz w efekcie na wypracowanie właściwej strategii działania, ale również na mierzenie stopnia realizacji postawionych zadań i zapewnienia spójności interesów wszystkich interesariuszy.

Stojąc przed podjęciem istotnej strategicznej decyzji przedsiębiorstwo powinno rozważyć przedstawione opcje w szerszej (strategicznej) perspektywie - dlatego sięga po value chain analysis (analiza łańcucha wartości). Jest to podejście organizujące wewnętrzne procesy w ściśle zdefiniowaną sekwencję zbiorów funkcji, które wydzielone i uporządkowane w logiczny łańcuch zdarzeń i czynności, oferuje cenną możliwość identyfikacji tych obszarów, w których można wypracować największe korzyści (zyski, oszczędności) i potencjalne źródła przewag konkurencyjnych.

Aby zapewnić spójność pomiędzy strategią i bieżącą działalnością niezbędny jest mechanizm pozwalający na monitorowanie jej efektów w świetle postawionych celów oraz definiowanie planu przyszłych działań. W tym celu ABC wykorzystuje balanced scorecard (zrównoważona karta wyników). Jest to narzędzie, które pozwala na połączenie tych zadań, a więc „tłumaczenie" wizji i strategii na działania oraz pomiar ich rezultatów w perspektywach procesów zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.

ABC jako podmiot notowany na giełdzie, podobnie jak inne spółki o rozproszonym akcjonariacie, staje wobec wyzwania polegającego na pogodzeniu interesów kadry zarządzającej (agent) i akcjonariuszy (principal), czyli musi się zmierzyć z agency problem. W przykładzie zaprezentowanym w artykule rozwiązaniem jest program opcji menedżerskich, który - jak widać - poprzez ocenę wpływu podejmowanych decyzji na kurs akcji, staje się swoistym „strażnikiem" ładu decyzyjnego w przedsiębiorstwie, nakierowanego właśnie na długoterminowe budowanie wartości.

Cykl edukacyjny CIMA i „Rzeczpospolitej"

Przekazujemy Państwu kolejny materiał, który powstał w wyniku współpracy Instytutu CIMA i dziennika Rzeczpospolita w ramach cyklu poświęconego popularyzacji wiedzy i doskonaleniu umiejętności specjalistów do spraw rachunkowości zarządczej. Tym razem przedstawione studium przypadku obrazuje wyzwania, z jakimi muszą mierzyć się specjaliści zarządzający wartością przedsiębiorstwa. Tak jak w materiale opublikowanym na łamach Rzeczpospolitej 4 maja 2016 r., w studium przypadku wykorzystano prawdziwe zdarzenie biznesowe, zmieniając jedynie nazwy organizacji, do których się odnosi. Zaprezentowane streszczenie studium przypadku dotyczy spółek operujących w branży IT w fikcyjnej Kaylandii – uprzemysłowionym kraju z północy Europy. Studenci CIMA mierzyli się z tym wyzwaniem na egzaminie Gateway w listopadzie 2015 r.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego