Jak firmy powinny w kryzysie prowadzić księgowość, zabezpieczać się przed odpowiedzialnością karną oraz jaka może być biznesowa polityka podatkowa w czasach koronawirusa? Najkrócej mówiąc: nietypowe czasy wymagają od dyrektorów finansowych, księgowych i kadry kierowniczej niestandardowego działania. Swoją receptę przedstawili eksperci KPMG w Polsce podczas pierwszej z czterech konferencji online, która odbyła się 21 maja w ramach cyklu „KPMG (e)Forum – Biznes w czasach pandemii". Wydarzeniu patronowała „Rzeczpospolita".
Kryzysowa narracja
Według Moniki Warmbier, biegłego rewidenta i partnera w KPMG, efekty pandemii będą musiały zostać uwzględnione w sprawozdaniach finansowych praktycznie każdej firmy. Czasem wpływ będzie widoczny w stosowanych zasadach wyceny, czasem w prezentacji informacji w sprawozdaniach a czasem w notach opisowych – twierdzi ekspertka. Dodaje, że czytelnicy sprawozdań za 2020 rok będą oczekiwali swoistej „narracji kryzysowej". W wielu przypadkach będziemy mieli do czynienia z bezpośrednim wpływem na wynik finansowy wynikającym np. z zamknięcia linii produkcyjnych, spadku popytu, wzrostu cen surowców czy też zdolności kredytowej odbiorców.
Kryzysowa sytuacja przejawia się też w nasileniu zatorów płatniczych. Pogarszają one bieżącą płynność firm. Jak zwraca uwagę Marek Żyliński, biegły rewident i starszy menedżer w KPMG, taka sytuacja może mieć istotny wpływ na sposób ustalenia oczekiwanych strat kredytowych i odpisów na należności handlowe. Zauważa on, ze zwykle w takich przypadkach księgowi powinni odwoływać się do wiedzy historycznej co do podobnych zdarzeń. Jednak obecna sytuacja jest wyjątkowa. – Dlatego należy użyć osądu eksperckiego i odnieść się raczej do pewnych przewidywań zakładających różne scenariusze rozwoju kryzysu, np. kolejne fale epidemii – sugeruje Żyliński.
Sprawozdania finansowe powinny odzwierciedlać również inne kryzysowe zdarzenia, niekoniecznie tak dramatyczne jak upadłość. Na rynku dochodzi bowiem do zmian wielu umów, w tym w zakresie najmu czy leasingu, wzrastają koszty spełnienia zaostrzonych wymogów sanitarnych, część umów np. o roboty budowlane również podlegają renegocjacji. Z kolei zmiany oprocentowania kredytów wpływają na zmianę wyceny zobowiązań kredytowych lub też zmniejszenie kosztów, które można skapitalizować. – To wszystko trzeba odzwierciedlić w księgach i sprawozdaniach finansowych, a powinien temu towarzyszyć np. opis „kryzysowych" zmian w sposobie zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyk prowadzenia działalności gospodarczej – zauważa Monika Warmbier.
