Odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywane według zasad określonych w art. 16a–16m ustawy o CIT i art. 22a – art. 22o ustawy o PIT, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie, są wyłączone z kosztów podatkowych (art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT).
Chodzi tu o wszelkie dotacje, subwencje, dopłaty i otrzymane środki pieniężne, które podatnik otrzymał jako zwrot wydatków poniesionych na nabycie środków trwałych (por. interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 kwietnia 2017 r., 1061-IPTPB1. 4511.1.2017.2.ISL i z 22 grudnia 2017 r., 0111-KDIB2-1.4010. 263.2017.2.ZK). Oznacza to, że otrzymanie takiego wsparcia powoduje, że odpisy amortyzacyjne od tej części wartości początkowej środka trwałego, która odpowiada wysokości otrzymanej dotacji (zwrotu), nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.
Wypłacone później
W praktyce firmy często otrzymują zwrot wydatków poniesionych na nabycie środków trwałych lub wartości niematerialnych (np. dotacji, w tym unijnych, subwencji) już po oddaniu danego składnika majątku do używania i rozpoczęciu jego amortyzacji.
Przepisy ustawy o CIT i ustawy o PIT nie regulują sposobu postępowania w przypadku, gdy podatnik otrzymuje dofinansowanie po rozpoczęciu amortyzacji środka trwałego, który został objęty dofinansowaniem. W orzecznictwie sądów administracyjnych za ukształtowany można uznać pogląd, że otrzymanie dofinansowania po przyjęciu środków trwałych do używania i rozpoczęciu ich amortyzacji skutkuje obowiązkiem bieżącej korekty kosztów, tzn. wiąże się z jednorazowym zmniejszeniem kosztów uzyskania przychodów w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano dofinansowanie (wyrok NSA z 7 sierpnia 2014 r., II FSK 1978/12; wyrok WSA w Gdańsku z 26 marca 2014 r., I SA/Gd 41/14). Taki pogląd na początku reprezentowały także organy podatkowe (por. interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 28 października 2015 r., IPTPB1/ 415-290/11-5/15-S/ASZ).
Z czasem organy podatkowe zaczęły jednak twierdzić, że podatnik, który otrzyma dotację związaną z nabyciem środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej po dokonaniu choćby częściowej amortyzacji tego środka trwałego, zobowiązany jest do skorygowania kosztów uzyskania przychodów o tę część odpisów amortyzacyjnych, które na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT nie mogą stanowić tych kosztów. Korektę odpisów amortyzacyjnych w tym zakresie zalecały zrobić w tych miesiącach (okresach), w których zostały one wykazane w zawyżonej wysokości. Organy przyjmowały bowiem, że podatnik podpisując umowę o dotację związaną z nabyciem środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej już wiedział, że zostanie mu zrefundowany poniesiony wcześniej wydatek i ostatecznie nie poniesie ciężaru finansowego związanego z nabyciem składnika majątku. Ujmowanie odpisów amortyzacyjnych w ciężar kosztów podatkowych w miesiącach po podpisaniu umowy o dotację, a przed jej otrzymaniem, nie znajduje zatem nie tylko prawnego, ale i racjonalnego uzasadnienia (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 7 kwietnia 2015 r., IBPBI/1/ 4511-19/15/ESZ).