Rzeczpospolita Prawo

Moment uznania wydatku za koszt podatkowy - od czego zależy

Moment uznania wydatku za koszt podatkowy zależy od uznania go za taki koszt w ujęciu bilansowym.

Publikacja: 30.03.2016 05:00

Moment uznania wydatku za koszt podatkowy - od czego zależy

Foto: 123RF

Monika Pogroszewska

W interpretacji z 17 lutego 2016 r. (IPPB3/4510-978/15-2/MS) Izba Skarbowa w Warszawie zakwestionowała stanowisko podatnika odnośnie do terminu rozliczenia kosztów.

Z pytaniem zwróciła się spółka, która zajmuje się m.in. dystrybucją i serwisowaniem ekspresów do kawy. Są one produktami spółki matki, szwajcarskiego podmiotu. Spółka ponosi wydatki, które ze względu na ich celowość są zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodu.

Zakończenie księgowań a sporządzenie sprawozdania

Na potrzeby konsolidacji już w pierwszych dniach kolejnego roku obrotowego spółka sporządza sprawozdanie finansowe za rok poprzedni i przekazuje je do spółki matki. Za sporządzenie sprawozdania uznaje faktyczne ukończenie przygotowywania sprawozdania finansowego w siedzibie spółki, tj. zakończenie ujmowania zapisów (księgowań) w księgach roku, za który sporządzane jest sprawozdanie. W konsekwencji część kosztów dotyczących roku poprzedniego (zarówno pośrednich, jak i bezpośrednich) jest księgowana w roku kolejnym, czyli w tym, w którym sporządzane jest sprawozdanie za rok, którego takie koszty dotyczą.

Spółka zapytała, czy może uznać koszt za poniesiony w momencie jego zaksięgowania, tj. zgodnie z zapisem w księgach rachunkowych na kontach kosztowych. Innymi słowy, czy koszt może być uznany za poniesiony w roku następnym po roku, którego dotyczy. Zapytała też, jak ma ustalić dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, o którym mowa w ustawie o CIT.

Spółka twierdziła, że ma prawo uznać koszt za poniesiony w momencie jego zaksięgowania, tj. zgodnie z zapisem w księgach rachunkowych. Czyli koszt może być uznany za poniesiony w roku następnym po roku, którego dotyczy. Ma też prawo przyjąć na potrzeby CIT, że dniem sporządzenia sprawozdania finansowego, o którym mowa w ustawie o CIT, jest dzień przygotowania takiego sprawozdania w siedzibie spółki, tj. zakończenie wprowadzania zapisów (księgowań) w księgach roku.

Organ się nie zgodził

Fiskus uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Przypomniał, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi m.in. pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą oraz być poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Przy kwalifikacji określonego wydatku do kosztów niezwykle istotny jest również moment, w którym wydatek ten może obciążyć koszty podatkowe. Koszty te dzielą się na:

? bezpośrednio związane z przychodami (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz

? pośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów >patrz ramka.

Dzień poniesienia

W myśl art. 15 ust. 4e ustawy o CIT za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień, na który ujęto go w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Wyjątek dotyczy ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Wątpliwości spółki dotyczyły momentu odliczania zarówno kosztów o charakterze bezpośrednim, jak i pośrednim. Z przywołanych w ramce przepisów wynika, że koszty bezpośrednie można zasadniczo odliczyć w tym roku podatkowym, w którym został osiągnięty przychód, do którego dany koszt się odnosi.

Zamknięcie ksiąg

Wątpliwości spółki budziło użyte w ustawie o CIT pojęcie „dzień sporządzenia sprawozdania finansowego". Z ustawy o rachunkowości wynika, że sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, a księgi zamyka się m.in. na dzień kończący rok obrotowy. Oznacza to, że pojęcie „dzień, na który ujęto koszt", musi być interpretowane zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Organ nie zgodził się ze spółką, że dniem sporządzenia sprawozdania finansowego jest dzień zakończenia księgowań. Nieprawidłowe jest też stanowisko, że koszty bezpośrednie mogą być uznane za koszty kolejnego roku podatkowego w momencie ich zaksięgowania, tj. ujęcia zapisu w księgach rachunkowych. Fiskus stwierdził na tej podstawie, że z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT wynika podstawowa zasada: moment uznania wydatku za koszt podatkowy jest uzależniony od uznania go za taki koszt w ujęciu bilansowym.

Elementem decydującym o momencie rozpoznania kosztów dla celów podatkowych jest więc data, na którą (pod którą) dany koszt został prawidłowo ujęty w księgach rachunkowych. Skoro ustawodawca używa specyficznych zwrotów, zaczerpniętych z ustawy o rachunkowości, to wiąże z tym określone konsekwencje w zakresie podatkowym.

Sposób potrącania zależy od rodzaju kosztu

- Koszty bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody (art. 15 ust. 4 ustawy o CIT).

- Koszty bezpośrednie, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po jego zakończeniu do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego albo złożenia zeznania, są potrącalne w roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte odpowiadające im przychody (art. 15 ust. 4b ustawy o CIT).

- Koszty bezpośrednie odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego albo złożenia zeznania, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie (art. 15 ust. 4c ustawy o CIT).

- Koszty pośrednie są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to należy je ująć w kosztach proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT).

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Koszty Księgi i Sprawozdania
I zastępca Prokuratora Generalnego Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Elektryczne BMW iX już od 1500 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Materiał Promocyjny
Elektryczne BMW iX już od 1500 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Adobe Stock
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Agnes Trawny
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Nowe, całkowicie elektryczne MINI Cooper już od 153 300 zł brutto.
Materiał Promocyjny
Nowe, całkowicie elektryczne MINI Cooper już od 153 300 zł brutto.
Naczelny Sąd Administracyjny
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego
Samochód w leasing na firmę? Sprawdź czy to się opłaca!
Materiał Promocyjny
Samochód w leasing na firmę? Sprawdź czy to się opłaca!
e-Wydanie