Przeróbka mieszkania na gabinety bez indywidualnej stawki amortyzacji

Nakłady poniesione w celu przekształcenia lokalu mieszkalnego na użytkowy nie mogą być kwalifikowane jako ulepszenie środka trwałego, lecz jako wytworzenie nowego.

Publikacja: 24.03.2016 01:30

Przeróbka mieszkania na gabinety bez indywidualnej stawki amortyzacji

Foto: 123RF

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 25 lutego 2016 r. (I SA/Sz 1291/15).

Stan faktyczny

Podatniczka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie specjalistycznych praktyk lekarskich. Płaci PIT według skali podatkowej. W maju 2014 r. do celów prowadzonej działalności gospodarczej kupiła lokal mieszkalny, położony w kamienicy czynszowej z przełomu XIX i XX wieku. Budynek jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków. W momencie zakupu lokal był kompletny i zdatny do użytku. Nie został jednak wprowadzony do ewidencji środków trwałych z uwagi na zamiar jego przebudowy i modernizacji, tj. zmiany użytkowania na gabinety lekarskie. Dostosowanie lokalu do wykonywania praktyk lekarskich wymagało poniesienia nakładów, które do dnia zakończenia inwestycji stanowiły prawie 90 proc. wartości początkowej nabytego lokalu. Poniesione przez nią wydatki na ulepszenie i przebudowę lokalu mieszkalnego powiększają wartość początkową tego środka trwałego. Podatniczka zapytała, czy może zastosować indywidualną stawkę amortyzacyjną, o której mowa w art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, czyli amortyzować lokal przez dziesięć lat.

Fiskus odpowiedział, że nie. Wskazał, że art. 22j ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT mówi o możliwości ustalenia indywidualnej stawki amortyzacyjnej dla środka trwałego, który został ulepszony. A to powoduje, że kryterium ulepszenia należy rozpatrywać w odniesieniu do środka trwałego, który został ulepszony. W niniejszej sprawie środkiem trwałym jest lokal niemieszkalny. Kryteria pozwalające na uznanie go za środek trwały lokal ten spełniał dopiero po przeprowadzeniu prac adaptacyjnych. Nie spełniał ich natomiast lokal mieszkalny. Dlatego nie można mówić o jego ulepszeniu w rozumieniu art. 22j ust. 1 w związku z art. 22g ust. 17 ustawy o PIT. Przy czym termin „używany" może być odniesiony wyłącznie do lokalu mieszkalnego. Lokal użytkowy przyjęty został bowiem do użytkowania dopiero po wydaniu decyzji o zmianie użytkowania lokalu mieszkalnego na gabinety lekarskie i wykonaniu stosownych prac związanych z dostosowaniem go do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ostatecznie urzędnicy uznali, że nie jest możliwe uznanie lokalu niemieszkalnego/użytkowego za używany środek trwały i ustalenie indywidualnej stawki amortyzacyjnej. Przed remontem był to bowiem lokal mieszkalny, a powstały na jego bazie lokal użytkowy, jako środek trwały, został przyjęty do używania dopiero po przeprowadzeniu niezbędnych prac adaptacyjnych.

Rozstrzygnięcie

Lekarka zaskarżyła interpretację do WSA w Szczecinie, ale ten oddalił jej skargę. Sąd podkreślił, że zastosowanie indywidualnej stawki amortyzacyjnej jest możliwe wyłącznie do składników majątku, które przed wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych i przed ulepszeniem spełniały ustawowe kryteria uznania ich za środek trwały. Stawkę tę można stosować dla używanych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, a także dla ulepszonych środków trwałych, które przed wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych zostały ulepszone. Do celów podatkowych termin „ulepszenie środka trwałego" obejmuje: przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub jego modernizację.

Sąd zgodził się z fiskusem, że termin „używany" może być odniesiony wyłącznie do lokalu mieszkalnego. Lokal użytkowy został bowiem przyjęty do użytkowania dopiero po wydaniu decyzji o zmianie użytkowania z mieszkalnego na gabinety lekarskie i wykonaniu stosownych prac związanych z dostosowaniem lokalu do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Dlatego również zdaniem WSA nakłady, które zostały poniesione w celu przekształcenia lokalu mieszkalnego na użytkowy, nie mogą być kwalifikowane jako ulepszenie środka trwałego, lecz jako wytworzenie nowego środka trwałego – lokalu użytkowego. Sąd podkreślił, że przed przystąpieniem przez skarżącą do prac remontowych po zakupie lokalu mieszkalnego nie istniał lokal użytkowy. Dlatego nie jest możliwe uznanie lokalu użytkowego (niemieszkalnego) za używany środek trwały oraz ustalenie indywidualnej stawki amortyzacyjnej dla lokalu użytkowego. Lokal użytkowy, w którym skarżąca prowadzi działalność gospodarczą, nie stanowi używanego środka trwałego lub ulepszonego środka trwałego w rozumieniu art. 22j ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. W konsekwencji skarżąca nie ma możliwości zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej do tego lokalu po raz pierwszy wprowadzonego do ewidencji środków trwałych, w wysokości 10 proc. rocznie.

Zdaniem eksperta

Marcin Zarzycki, doradca podatkowy, partner w kancelarii LTCA Zarzycki Niebudek Adwokaci i Doradcy Podatkowi

Wyrok WSA w Szczecinie zasadniczo dotyczy możliwości stosowania indywidualnych stawek amortyzacyjnych, jednak w głównej mierze porusza on złożony problem dotyczący oceny, czy w przypadku nakładów na lokal mieszkalny, którego przeznaczenie ma zostać zmienione (z mieszkalnego na użytkowe), będziemy mieli do czynienia z wytworzeniem nowego środka trwałego (lokalu użytkowego).

W opisanej sprawie organ podatkowy, a w ślad za nim WSA zajęły stanowisko, zgodnie z którym w takiej sytuacji dojdzie do wytworzenia nowego środka trwałego. Konsekwencją było uznanie, że podatnik nie ma możliwości zastosowania indywidualnych stawek amortyzacyjnych, gdyż nowy środek trwały nie spełnia przesłanek, aby uznać go za ulepszony bądź używany (spełnienie jednego z tych warunków jest niezbędne dla stosowania indywidualnych stawek amortyzacji).

W mojej ocenie nie można zgodzić się ze stanowiskiem sądu, ponieważ sama zmiana przeznaczenia lokalu z mieszkalnego na użytkowy nie powinna z automatu powodować wytworzenia nowego środka trwałego, a w konsekwencji nie powinna dyskredytować możliwości uznania środka trwałego za używany, a poniesionych na niego nakładów jako nakładów ulepszeniowych.

Sąd nie wziął również pod uwagę, że lokal mieszkalny sam w sobie może być środkiem trwałym, bez konieczności zmiany jego przeznaczenia na lokal użytkowy, tytułem przykładu: lokale mieszkalne mogą stanowić środki trwałe np. u podmiotów zajmujących się profesjonalnie wynajmem lokali.

Przyjęcie przeciwnego założenia mogłoby niekiedy doprowadzić do absurdalnych sytuacji, kiedy to przedsiębiorca, który posiada środek trwały – lokal mieszkalny, zmieniając przeznaczenia lokalu (np. przeznaczenie na działalność usługową), powinien uznać, że wytworzony został nowy środek trwały. Konsekwencją byłaby oczywiście likwidacja poprzedniego środka trwałego, pomimo iż lokal ten wciąż byłby wykorzystywany w działalności gospodarczej podatnika.

Podsumowując, w mojej ocenie, w przedmiotowej sprawie nie doszło do wytworzenia nowego środka trwałego, a podatnik miał możliwość zastosowania indywidualnych stawek amortyzacji (nabyty lokal był zarówno używany – zakupiony na rynku wtórnym, jak i ulepszony).

Niemniej jednak, dla uniknięcia sporów z organami podatkowymi w podobnych sytuacjach, dla zastosowania indywi- dualnych stawek amortyzacji, podatnicy powinni się zastanowić nad zmianą kolejności czynności związanych z pono- szeniem nakładów na lokal mieszkalny, który ma być przeznaczony na cele działalności gospodarczej, tj. najpierw powinna nastąpić zmiana przeznaczenia lokalu, a następnie powinny być dokonywane ewentualne nakłady.

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 25 lutego 2016 r. (I SA/Sz 1291/15).

Stan faktyczny

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona